Chất trắng là phần sâu nhất của não chứa hàng triệu sợi thần kinh liên kết các phần khác của não và tủy sống. Các sợi thần kinh được bao quanh bởi chất béo gọi là myelin giúp bảo vệ các sợi dây thần kinh và làm cho chúng có màu trắng.

Các tổn thương ở chất trắng thường không đặc trưng và có thể không gợi ý bất kỳ nguyên nhân cụ thể nào. Bệnh thường được phát hiện ngẫu nhiên trên phim chụp MRI não.

Có nhiều nguyên nhân gây ra tổn thương chất trắng, phổ biến nhất là do lão hóa. Tổn thương chất trắng chủ yếu gặp ở người cao tuổi, ít gặp ở người trẻ. Người bệnh tăng huyết áp, đái tháo đường, mỡ máu cao, viêm não, chấn thương vùng đầu... có nguy cơ cao hơn do dễ khiến các mạch máu nhỏ trong não tổn thương, ảnh hưởng lâu ngày làm thoái hóa chất trắng.

Tổn thương này không đặc trưng, đôi khi gặp trong hội chứng đau nửa đầu mạn tính migraine. Một số yếu tố khác như hút thuốc lá, lạm dụng rượu bia hoặc sử dụng chất kích thích, nhiễm chất độc hoặc di truyền cũng có khả năng gây tổn thương chất trắng của não.

Sáu tháng sau cưới, bụng tôi vẫn không chịu đầy ra thì mẹ chồng bắt đầu chửi con trai là đồ bất hiếu, cưới làm chi thứ "gái độc không con". Tôi và chồng đi làm hai công ty khác nhau, công ty tôi xa hơn nhưng tôi phải cố gắng về sớm hơn để nấu ăn cho cả nhà, nấu những món mẹ chồng thích hầu để bà vui dạ mà bớt mắng mỏ chửi bới...

Chịu đựng, phân bua mãi cũng chán, tôi bàn với chồng để hai đứa cùng đi khám sức khỏe sinh sản thì anh gạt phắt đi rằng dáng anh to khỏe thế, muốn chục đứa con cũng có, chỉ tại tôi "không biết đẻ" mà thôi.

Và để chứng minh mình khỏe mạnh, anh đã công khai cặp bồ với một người con gái mà mẹ anh giới thiệu với hi vọng rằng khi cô ta mang bầu thì sẽ ly hôn tôi. Đau đớn vì tình yêu bị khinh rẻ, tủi nhục, uất hận vì cô ta còn lên mặt với mình... tôi âm thầm tự đi khám sức khỏe sinh sản. Nhưng để có được số tiền gần hai triệu đồng để đi khám, tôi đã về nhà xin cha mẹ ruột, chứ tiền lương hàng tháng của tôi đưa hết cho mẹ chồng. Và thẻ tài khoản mẹ chồng cũng buộc tôi đưa bà cất "cho tiện rút tiền đi chợ".

Kết quả thăm khám cho biết cơ thể tôi bình thường. Và chồng tôi, cái kẻ lấy vợ tám tháng đã công khai cặp bồ ấy, nửa năm sau cô bồ cũng chưa chịu "to bụng" cho. Vậy là gia đình chồng đưa anh đi khám nam khoa. Kết quả anh hiếm muộn do tinh trùng rất yếu.

Ảnh: Đặng Hồng Kỳ/PNO

Những tưởng như thế mẹ chồng sẽ yêu thương tôi nhiều hơn để bù đắp bao hiểu lầm trong thời gian qua. Nhưng không phải vậy. Bà càng ngày càng khó khăn nhiều hơn, bắt bẻ nhiều hơn. Tôi nấu canh nhạt cũng chê, kho mặn quá cũng chê. Kể cả nồi canh rau và nồi canh củ hầm đều phải xắt hành nêm bằng hai kiểu khác nhau chứ giống nhau là xem như bữa cơm đó chan nước mắt. Mà nhà chồng tôi nào có giàu có dư ăn dư để gì. Chỉ một nếp nhà ba đứa con, một chị lấy chồng xa, một em trai còn đi học cao đẳng, cha chồng giữ vườn thuê, mẹ chồng ở nhà cơm nước.

Tôi buồn cười nhất là cách đây khoảng 3 tháng, đó là vào ngày chủ nhật, tôi về nhà cha mẹ ruột chơi, trước giờ mỗi tháng hai ngày chủ nhật thì tôi vẫn về nhà cha mẹ chơi như thế. Tôi không ngờ rằng ngày đó các dì chồng ở quê xa đến chơi và nhà thiếu người cơm nước. Đáng ra mẹ chồng gọi một tiếng cho tôi về nấu ăn vì nhà cha mẹ tôi xa nhà chồng không đầy 10km. Nhưng mẹ đã không gọi mà xế chiều tôi về thì các dì đã ăn uống rồi nhưng cứ ngoảnh mặt khi tôi chào hỏi. Nhưng chiều tối hôm ấy, khi các dì về rồi thì mẹ chồng tôi nói với chị em chồng rằng "Con H. không biết điều, không lễ phép, mất dạy... Gặp dì chồng cũng không chào".

Tôi đã làm dâu trong nhà 2 năm nay, lẽ nào tôi không biết điều như vậy? Nhưng tôi phân bua thì mẹ chồng không nghe. Đáng nói là trong các cuộc hiểu lầm giữa mẹ và vợ mình thì chồng tôi đều cho rằng mẹ anh hoàn toàn đúng.

Chưa có con cái, cuộc sống mẹ chồng nàng dâu lại nhiều va chạm, chồng cũng không mặn mà thương yêu, tôi cứ hết việc ở công ty thì chúi mũi vào bếp núc nhưng cũng không được mẹ chồng vừa ý. Cách đây gần 2 tháng, mẹ chồng lại mắng chửi tôi rằng "Nhà bà vô phúc nên mới rước mày về khiến con tao... khó có cơ hội làm cha chứ con trai người ta con rơi con rớt đầy đường!". Hai bộ hồ sơ thăm khám sức khỏe sinh sản rõ ràng đó mà mẹ lại nỡ mắng tôi như thế ư? Con trai của mẹ khó có con, tôi thân làm vợ có vui sướng gì khi cũng khó có khả năng được làm mẹ? Không chịu được sự vô lý của mẹ chồng nên tôi đã về nhà cha mẹ ruột mình sống sau khi nói rằng nếu mẹ muốn con sẽ ly hôn để anh cưới vợ khác, sinh con.

Tôi đi gần 2 tháng nay, sáng nào lúc chờ xe đưa rước công nhân tôi và chồng đều gặp mặt nhưng anh không nói lời nào. Cũng chưa một lần sang năn nỉ tôi về. Mà chỉ có 2 tin nhắn duy nhất "Em đừng gửi đơn ly hôn". Tôi bảo, không ly hôn cũng được nhưng vợ chồng mình phải thuê nhà trọ sống chứ sống chung em không chịu được. Và chồng tôi im lặng, từ đó đến nay cũng không nhắn tin, không gọi điện hỏi thăm hay sang nhà cha mẹ vợ tìm tôi...

Tôi đã mất hết niềm tin vào chồng. 24 tuổi, một đời chồng ư? Sao nghe kinh khủng quá. Nhưng nếu cứ ở mãi, liệu tôi có chịu được sự vô lý của mẹ chồng? Mà thật sự bây giờ ly hôn tôi cũng không có một xu dính túi. Hai năm qua, tiền lương tôi phải gửi cho mẹ chồng trừ vào khoản cơm nước hai đứa. Tiền lương chồng cất riêng để "lo tương lai tụi mình", bao nhiêu vàng cưới và của hồi môn (tất cả gồm 7 chỉ vàng 24K) của tôi sau ngày cưới thì mẹ chồng đã "cất giùm" vì "con trẻ người non dạ, giữ vàng làm gì".

Tôi muốn ly hôn vì đã quá sức chịu đựng nhưng lại sợ tiếng lòng vang vọng "24 tuổi đã qua một đời chồng...".

Tình dục an toàn: Tình dục không an toàn tiềm ẩn nhiều nguy cơ nhiễm trùng lây qua đường tình dục như chlamydia, lậu, giang mai, HIV, ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản. Quan hệ thô bạo dễ chấn thương vùng chậu dẫn đến đau, chảy máu hoặc viêm. Nếu không được điều trị kịp thời có thể để lại sẹo, làm suy giảm chức năng sinh lý.

Điều trị các tình trạng sức khỏe liên quan: Các bệnh như lạc nội mạc tử cung, viêm vùng chậu gây đau khi quan hệ. Phẫu thuật vùng chậu và một số phương pháp điều trị ung thư cũng có thể để lại sẹo, đau. Kháng sinh làm mất cân bằng vi khuẩn tự nhiên, tăng nguy cơ nhiễm nấm. Phụ nữ cần điều trị các bệnh này, duy trì sức khỏe tổng thể ổn định.

Tránh thai và vệ sinh an toàn: Các biện pháp tránh thai như bao cao su, thuốc diệt tinh trùng có thể gây kích ứng cơ quan sinh dục. Sản phẩm vệ sinh như thuốc xịt, thụt rửa dễ gây mất cân bằng vi khuẩn, tăng nguy cơ viêm nhiễm. Phái đẹp cần tham khảo ý kiến bác sĩ để chọn phương pháp tránh thai an toàn, vệ sinh vùng kín đúng cách.

Tránh căng thẳng: Lo âu, trầm cảm làm giảm mức độ kích thích khi quan hệ, tạo cảm giác khó chịu. Chăm sóc đời sống tinh thần, thư giãn bằng các sở thích như đi dạo, nghe nhạc, tập thể dục... là cách bảo vệ sức khỏe.