Nhận định, soi kèo Kedah vs Kuala Lumpur City, 21h00 ngày 7/3: Khó tin cửa trên

Tôi lại nghĩ tới hệ thống báo cháy, báo khói. Nhưng không phải, tiếng còi này lạ lắm. Tôi mới nghe lần đầu. Tôi liền túm lấy chị điều dưỡng trưởng khoa để hỏi. Chị mệt mỏi trả lời: "Còi báo oxy trung tâm thấp đấy bác ạ". Thì ra là thế. Trong thiết kế bệnh viện, người ta có lẽ không hình dung ra có lúc tất cả họng oxy ở các khoa đều mở tối đa, khiến áp lực oxy trung tâm tụt xuống thấp, hệ thống tự động rú còi đồng loạt.

Dù đã thâm niên hàng chục năm trong ngành y, tôi lần đầu tiên nhìn thấy một trong những khía cạnh của thảm họa y khoa.

Trong các buồng bệnh, người bệnh đói oxy nằm thở hổn hển, tóc bết mồ hôi từng mảng, ánh mắt thất thần. Chưa bao giờ chúng tôi giáp mặt với căn bệnh kỳ lạ đến vậy. Cứ từ từ, phổi của người bệnh sưng phù lên, đông đặc lại, oxy không thấm qua được, bệnh nhân giống như chết đuối trên cạn. Bác sĩ chỉ còn cách cho người bệnh thở tăng lượng oxy lên gấp nhiều lần, hy vọng nồng độ oxy cao sẽ thấm vào qua phổi được. Chúng tôi lúc đó đã làm tất cả, tất cả kiến thức chúng tôi biết, tất cả thuốc men và phương tiện chúng tôi có.

Tôi cũng chưa bao giờ chứng kiến nhiều cảnh đau thương liên tiếp xảy ra như vậy. Tôi bị ám ảnh suốt thời gian dài. Nhiều thanh niên to cao lực lưỡng, nhiều phụ nữ trung tuổi, người già, trẻ nhỏ... bị quật ngã.

Một năm đã qua, đại dịch đã đến hồi kết thúc, như lời khẳng địnhcủa Tổng giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Tuy nhiên, ký ức kinh hoàng của đại dịch vẫn khiến nhiều người lo sợ. Đây đó vẫn còn ý kiến lo ngại đại dịch quay lại. Nhưng tôi thấy nhận định của ông Tedros Adhanom Ghebreyesus là có cơ sở khoa học vững chắc. Một là xét trên nguyên lý tiến hóa của virus, thì trong một đại dịch, virus sẽ tiến hóa theo hướng độc lực ngày càng giảm dần, để cuối cùng thành một bệnh lưu hành thông thường. Thực tế, chủng Omicron phổ biến hiện nay dễ lây nhiễm hơn nhưng không gây bệnh nặng như chủng Delta trước đó, số người chuyển nặng và tử vong giảm rất nhiều so với trước. Cơ sở thứ hai là số người tiêm vaccine phòng Covid-19 ngày càng nhiều, tăng số người được bảo vệ, thu hẹp khả năng đột biến và lan truyền của virus. Cả hai điều trên sẽ gặp nhau ở một điểm, đó là kết thúc đại dịch trong một ngày không xa.

Đại dịch có thể đã nhìn thấy ngày kết thúc. Tôi nhìn lại và tự rút ra một số bài học. Tùy góc nhìn, mỗi người có thể có những bài học khác nhau. Còn với tôi, các bài học bao gồm:

Một là tôn trọng ý kiến của giới chuyên môn. Trong giai đoạn đầu của dịch, số người mắc còn ít, chiến lược "zero virus" có vẻ hiệu quả. Bằng cách quyết liệt phát hiện, truy vết, khoanh vùng, cách ly... bước đầu tình hình cả nước khá yên ắng. Một số người đã sớm tự hào về thành tích chống dịch của Việt Nam. Trong khi nhiều nhà chuyên môn nhấn mạnh, biện pháp đó chỉ làm chậm sự lan truyền của bệnh, chứ không ngăn được bệnh. Làm chậm sự lan truyền của bệnh cũng rất quý giá, giúp Việt Nam có thời gian chờ vaccine. Chỉ có vaccine mới giải quyết triệt để căn bệnh truyền nhiễm này. Nhưng chính thái độ chủ quan về thành tích chống dịch đã dẫn đến sự thiếu quyết liệt trong việc tiếp cận vaccine phòng Covid. Khoảng thời gian từ tháng 12/2020, khi vaccine ngừa Covid 19 đầu tiên được công nhận, đến tháng 6/2021, khi dịch bùng phát ở phía Nam, Việt Nam đã có sáu tháng bị bỏ lỡ. Sau đó, nhà chức trách đã quyết liệt sửa sai, bằng đủ mọi cách để có vaccine tiêm cho dân, và dịch Covid-19 ở phía Nam bị chặn đứng vào tháng 10/2021.

Bài học thứ hai là đối phó với nạn trục lợi. Đại dịch phơi bày thực tế rằng lòng tham vẫn chi phối nhiều mặt trong cuộc sống này. Ngay từ đầu dịch, một chai nước sát khuẩn từng bị hét giá lên một triệu đồng, một hộp khẩu trang 500 nghìn đồng... Bao nhiêu người "ôm hàng" khẩu trang, que test, thực phẩm chức năng chữa Covid, rao bán với giá trên trời. Tức là đại dịch được tận dụng thành một dịp làm ăn, kiếm lợi gấp nhiều lần trên hoàn cảnh ngặt nghèo của người khác. Nhiều người đã mong dịch kéo dài mãi. Người bé thì ăn bé, người to thì ăn to. Những chuyện như đại án Việt Á trở nên tất yếu. Qua đại dịch này, tôi thấy cần lên án mạnh mẽ hơn lối cư xử sống chết mặc bay, tiền thầy bỏ túi; bên cạnh việc đề ra các quy định xử lý những hành vi trục lợi trong bối cảnh thiên tai, địch họa, khủng hoảng...

Bài học thứ ba là tinh thần quyết liệt của toàn xã hội. Từ sự chỉ đạo quyết đoán như thời chiến của cấp lãnh đạo, cùng tinh thần y đức mẫu mực xả thân của ngành y, đến sự đồng lòng chung sức của tất cả tầng lớp xã hội, Việt Nam đã dập dịch đúng hướng, hạn chế hậu quả và tổn thất nặng nề của đại dịch. Trong quá trình này, từng có nhiều hành động quá mức, có nơi có chỗ mang tính khoa trương, nhưng so với các nước trong khu vực như Ấn Độ (hơn 530.000 ca tử vong), Indonesia (gần 158.000 ca tử vong), thì tổn thất về nhân mạng của Việt Nam trong đại dịch ở mức thấp hơn. Ở trong tâm dịch, vào đầu tháng 10/2021 chúng tôi đã chứng kiến số bệnh nhân nặng giảm nhanh, nhiều phòng điều trị không có bệnh nhân được cho đóng cửa.

Dù hơn 43.000 ca tử vong là nỗi đau xót không gì bù đắp được, nhưng dịch càng được kiểm soát tốt, càng nhiều mạng sống được bảo toàn.

Việc kiểm soát tốt Covid-19 cũng giúp Việt Nam nhanh chóng khôi phục hoạt động kinh tế. Thứ trưởng Kế hoạch & Đầu tư Trần Quốc Phương cho biết tại Diễn đàn Kinh tế xã hội 2022 chiều 18/9, kinh tế phục hồi tích cực ngay từ đầu năm 2022. GDP 6 tháng ước tăng 6,42% so với cùng kỳ. Các dự báo đưa ra cho thấy cả năm 2022 có khả năng GDP tăng 7%.

Đây là thành tích không thể phủ nhận.

Việt Nam vừa đi qua đỉnh dịch được một năm. Đại dịch đã hằn lại những vết dấu xác xơ; nhưng cũng là cơ hội tăng sức đề kháng, giúp nền y tế Việt Nam chuyển mình, chống chịu mạnh mẽ hơn trước những tai họa khó lường trong tương lai.

Quan Thế Dân

Không tin mình trồng được vườn hoa đẹp

Trời chiều, nắng tắt, chị Đinh Thị Diệu Hiền (ngụ Quận 11, TP.HCM) lại lên sân thượng, hòa mình vào vườn hoa hồng đang khoe sắc, tỏa hương ngào ngạt. Chị nói, đến bây giờ, chị cũng không tin mình có thể trồng được vườn hoa hồng đẹp đến thế. Bởi, hoa hồng là loài thích hợp với khí hậu ôn đới trong khi TP.HCM lại quanh năm nắng nóng.

Chị Hiền kể, chị trồng hoa vì yêu và muốn làm đẹp cho căn nhà của mình. Thế nên, khi thấy ban công nhiều căn nhà ở nước ngoài được phủ kín bởi hoa hồng, chị đã mơ ước có thể trồng được loài hoa này trên ban công nhà mình.

Vườn hoa có nhiều loại hoa hồng nội, ngoại nhập khác nhau.

Đam mê ấy càng thêm cháy bỏng khi chị nhận thấy tại Việt Nam đang xuất hiện phong trào trồng hoa hồng ngoại. Không thể chần chừ thêm, chị đặt mua một chậu hồng từ tỉnh Phú Thọ về trồng trên ban công căn nhà.

“Hồng đỏng đảnh lắm. Phải hiểu mới chăm hoa được. Lúc đầu, tôi chỉ trồng hồng ở các ban công. Tuy nhiên, tại đây cây không đủ nắng nên rất yếu, cho hoa nhỏ, ít. Thế là tôi bưng hoa lên sân thượng cho cây đủ nắng rồi lại bê cây xuống vị trí cũ”, chị Hiền chia sẻ.

Để trồng được vườn hoa đẹp đến vậy trên sân thượng chị Hiền đã bỏ ra 3 năm mày mò thử nghiệm.

Di chuyển cây liên tục khiến chị mệt mỏi và nảy ra ý định sẽ biến sân thượng đang trống thành vườn hoa trồng các loại hoa hồng. Tuy nhiên, chuyển cây lên sân thượng chị phải đối mặt với thực tế trời oi bức, nắng nóng đến bỏng rát.

Để cây phát triển tốt, cho hoa đẹp, chị lại mày mò và tìm ra công thức chăm sóc hoa cho riêng mình. Chị kể: “Ở ban công ít nắng, mỗi ngày tôi chỉ tưới xịt lá kỹ vào buổi sáng. Nếu trời nóng quá thì chiều tôi chỉ phun sương trên lá và phun trước 17 giờ. Chế độ bón phân cũng giảm phân có nhiều đạm bởi ít nắng mà nhiều đạm cây dễ sinh bệnh”.

Những năm đầu, chị rơi vào căng thẳng vì việc trồng hoa liên tục thất bại.

“Khi trồng trên sân thượng, cây sẽ có được nhiều nắng, gió hơn. Do đó, tôi tưới nước ngày 2 lần, phun xịt lá kỹ vào buổi sáng lẫn buổi chiều. Ngoài ra, tôi cũng chú ý khâu che mát cho mặt chậu bằng rơm, vỏ thông...hoặc trồng những loại rau, hoa rễ ngắn vừa cung cấp oxy vừa làm mát cho bộ rễ hồng”, chị thông tin thêm.

Mất ngủ, thao thức vì hoa

Chị nói, để tích lũy được kinh nghiệm ấy, chị đã trải qua những đêm không ngủ chỉ để suy nghĩ, tìm cách làm cho vườn cây sống, nở hoa đẹp. Năm đầu tiên trồng hoa, chị Hiền gần như lúc nào cũng rơi vào trạng thái căng thẳng, stress bởi đầu tư công sức, tiền bạc mà cây không đâm chồi, cho nụ, nở hoa.

Đến nay, chị đã tìm ra bí quyết riêng để có thể trồng mọi loại hồng trên sân thượng căn nhà của mình.

Không đầu hàng, chị tham gia, học hỏi kinh nghiệm từ các hội, nhóm trồng hoa hồng. Chị áp dụng kỹ thuật ấy vào vườn hoa của mình rồi bỏ thời gian nghiên cứu, tích lũy thêm kinh nghiệm từ thực tế chị chăm sóc hoa hàng ngày ngoài vườn.

Cuối cùng, sau 3 năm, chị đã hiểu và nắm bắt được các đặc tính của loài hoa hồng. Thậm chí, chị còn tích lũy được kinh nghiệm, kỹ thuật trồng hoa hồng trên sân thượng trong tiết trời nắng nóng quanh năm của TP.HCM.

Sau 3 năm, chị đã phủ kín sân thượng trống của mình bằng rất nhiều loại hoa hồng cho hoa rực rỡ, ngào ngạt hương.

Chị chia sẻ: “Hồng rất thích nắng ngoài yếu tố cần 3 giờ nắng trở lên thì còn cần các yếu tố: nhất đất, nhì chậu, tam giống. Phân bón chỉ là phần phụ cuối cùng. Thành phần đất trồng của tôi gồm: 25% đất thịt phù sa xay nhỏ, 45% phân trùn quế, xơ dừa đã xử lý, trấu hun, phân dơi và đá perlite”.

Chị cũng lưu ý việc trộn đất phải đảm bảo được yếu tố đất tơi xốp, thoát nước tốt. Do phải trồng hồng trong các chậu, đặt trên sân thượng nên chậu trồng cũng có các tiêu chí nhất định. Kinh nghiệm của chị Hiền là cần chọn chậu thoát nước tốt, thậm chí sau khi mua về, chị còn khoan thêm lỗ thoát nước.

Để duy trì vườn hoa, chị Hiền bỏ ra nhiều công sức, thời gian chăm sóc với những kỹ thuật riêng của mình.

Ngoài ra, chị Hiền cũng liệt kê các kỹ thuật bón phân cho cây. Chị luôn dành một ngày cuối tuần để bón phân, phun thuốc cho vườn hoa của mình. Đến nay, chị Hiền đã có trong tay kỹ thuật bón phân cho hoa hồng theo công thức, kinh nghiệm riêng biệt.

Một trong những yếu tố để cây cho hoa sai, liên tục là kỹ thuật cắt tỉa cây.

Những kỹ thuật này gồm: chọn phân cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho mỗi giai đoạn của cây, khi bón phân phải bón cách thành chậu 2-5cm, trước cắt hoa tàn 3 ngày thì bón phân cung cấp nhiều lân để kích ra rễ cho đợt mầm kế tiếp, sau khi cắt hoa tàn, bón phân cung cấp nhiều đạm, bón bánh dầu kết hợp tưới kích rễ bằng tảo biển…

Điều đặc biệt, chị trồng hoa không sử dụng thuốc, phân hóa học mà chỉ sử dụng các chế phẩm từ thiên nhiên.

Đặc biệt, chị Hiền trồng hoa hồng hoàn toàn hữu cơ và không dùng bất kỳ loại thuốc hay phân bón hóa học nào. Khi cần xử lý sâu bệnh, chị chỉ dùng dầu neem, tinh dầu cam…

Do đó, vườn hoa của chị vô cùng an toàn cho các thành viên trong gia đình. Thậm chí, hiện nay, dù đang mang thai và cận ngày sinh, chị vẫn lên sân thượng, ra vườn hồng ngắm hoa, chăm sóc cây mỗi ngày.

Thế nên vườn hoa không chỉ đẹp mà còn rất an toàn. Các thành viên trong gia đình chị Hiền đều rất yêu thích vườn hoa.

Hiện, vườn hoa trên sân thượng của chị Hiền có rất nhiều giống hoa hồng Việt như: hồng cổ Sapa, hồng cổ Hải Phòng.

Nơi đây cũng có những loài hoa hồng ngoại có nét đẹp rất lạ và cuốn hút như: Soeur Emmanuelle, Juliet, Mac Spice, Angela, Masora, Mon Coeur, Friendship of Strangers, Purple Ice Cream, Corail Gelee, Kinda Blue, Amandine Chanel, Pope John Paul II, Double Delight...

Dù đang mang thai, chị Hiền vẫn có thể ra vườn hoa để ngắm hoa, hít hương thơm ngào ngạt từ những đóa hồng.

Chị Hiền chia sẻ thêm rằng, để hoa hồng cho hoa đẹp, đều thì việc cắt tỉa cây chiếm giữ vị trí cực kỳ quan trọng trong khâu chăm sóc. Đối vói từng loại hồng, chị có một cách cắt tỉa cành cụ thể.

Ngoài hoa hồng, hiện chị Hiền đang trồng thêm một số loại rau, trái sạch để bổ sung vào thực đơn của mình mỗi ngày.

Chị chia sẻ: “Những dòng hồng leo khi cắt cành, cứ canh từ hoa xuống 5-6 nách lá chọn ngay nách có mắt mầm đẹp nhất mà cắt. Dòng bụi thì cứ cắt cách 2-3 nách lá, dòng hoa chùm, cắt dưới chùm 4-5 nách lá".

"Cắt hết cành tăm cành xấu thì cây rất dễ cho mầm gốc có hoa chùm dài. Muốn cây nở hoa đồng loạt thì khi cắt hoa tàn nên cắt 1 lần duy nhất, hoa nở trước có tàn thì cứ để trên cây đợi hoa nở sau cho hết xong mới cắt”, chị Hiền nói thêm.

Bài:Nguyễn Sơn

Ảnh:Nhân vật cung cấp

Nàng dâu Việt ở Nhật trồng vườn hoa hồng tuyệt đẹp bên hàng rào

Từ ngày có vườn hồng này, mỗi khi đi làm về, chị Liễu lại ra vườn ngắm cây, chụp hình những bông hoa mới nở làm kỷ niệm.

Chị Nguyễn Thị Nguyệt, có con học lớp 3, cho hay trong khu vốn có trường Tiểu học Tây Mỗ. Trường này quá tải nên những năm trước, con chị và nhiều nhà dù có hộ khẩu nhưng không được vào, phải sang trường Lý Nam Đế, xa hơn 4-5 km. Năm nay, trường Tây Mỗ 3 xây xong, họ được giáo viên trường Lý Nam Đế hỏi nguyện vọng, hướng dẫn chuyển con về. Tất cả đinh ninh con sẽ được học ở trường mới nhưng bất ngờ nghe tin trường đã tuyển đủ.

"Chúng tôi đúng tuyến nhưng các con lại không được học", chị Nguyệt nói.

Nhiều phụ huynh thắc mắc tương tự. Họ nói không biết thông tin tuyển sinh của trường Tây Mỗ 3, cũng như lý do vì sao xây thêm trường nhưng con không được chuyển về gần nhà.

Từ khoảng 6h15 sáng, hàng trăm người kéo đến trường Tây Mỗ 3 để hỏi. Dù đại diện Phòng Giáo dục và Đào tạo quận có mặt, đề nghị điền đơn nguyện vọng để xem xét, số đông vẫn nán lại qua trưa, ngồi chật kín ở nhiều góc hành lang, phòng họp.