Những món ăn bán đầy vỉa hè Việt bất ngờ “nổi danh” trên báo Tây

Gà hấp muối sả bằng nồi cơm điện tiện lợi vô cùng

Bí mật phía sau 'mâm chè dì Gái' nổi tiếng bất đắc dĩ ở Sài Gòn

Hủ tiếu dê

Hủ tiếu dê là một trong những món ăn không quá phổ biến ở Sài Gòn, tuy nhiên theo thực khách sành ăn, "việc đổi vị từ các loại tiếu quen thuộc sang hủ tiếu dê vẫn cho cảm giác lạ miệng thú vị.

Thịt dê cho món hủ tiếu thường được cắt cục to hơn ngón tay cái, thịt phải có cả da được thui vàng mới là miếng thịt hoàn hảo. Ngoài thịt, mắt, nội tạng, lưỡi, pín, ngầu... đều được sử dụng và được nhiều thực khách ưa thích. Ở Sài Gòn, tìm được quán bán hủ tiếu dê cũng không dễ dàng, chỗ bán đếm không đủ một bàn tay.

Hủ tiếu dê là món lạ miệng ở Sài Gòn

Để có một tô hủ tiếu dê thơm, ngon và đậm vị, mùi khó chịu của thịt dê phải được xử lý ngay ở khâu chế biến với rượu, dấm… Sau khi xử lý, thịt được ướp với hàng loạt gia vị bí truyền vài giờ. Cuối cùng hầm thịt trên lửa lớn trong 10 tiếng. Thành phẩm là nước dùng có màu cánh gián, nửa giống cà ri, nửa giống bò kho thoang thoảng mùi sa tế.

Không chỉ chế biến, khâu dọn cho người dùng cũng cầu kỳ không kém. Hủ tiếu phải chọn loại tươi, trụng với nước nóng, cho vào tô, chan lên ít nước dùng. Thịt dê phải để riêng, nếu để chung, nhiệt độ của thịt dê thì sẽ khiến hủ tiếu sẽ bị bở và ngược lại.

Hủ tiếu sa tế

Sa tế là hỗn hợp phụ gia của người dân Mã Lai gốc Ấn, khi du nhập vào Sài Gòn, các đầu bếp người Hoa đã khéo léo cân chỉnh, gia giảm một số gia vị cơ bản nhằm hãm bớt mùi hồi nồng đặc trưng cũng như vị cay xé lưỡi, đồng thời phối trộn thêm một số gia vị khác để hình thành một phiên bản sa tế rất riêng của Sài Gòn.

Món hấp dẫn nhất của sa tế Sài Gòn có thể kể đến tô hủ tiếu sa tế nóng hổi cùng mùi thơm phức lan tỏa từ nồi nước sa tế nghi ngút khói nấu bằng bột đậu phộng cùng thật nhiều gia vị đăc trưng như đại hồi, tiểu hồi, thảo quả, đinh hương, quế chi, cà ri, nghệ... Món ăn hấp dẫn này gần như Sài Gòn mới có bán với số lượng quán không nhiều (khoảng 10 quán), thường là ở các quận 5, quận 6 hay quận 11.

Nước lèo của hủ tiếu sa tế ngoài vị ngọt thanh của xương hầm còn là sự phối hợp khéo léo của hơn 20 loại gia vị khác nhau. Nhờ vậy, nó mang đủ vị chua, cay, béo, mặn, ngọt. Hủ tiếu sa tế thường được nấu với thịt nai hay thịt bò, đôi khi là lòng heo. Song thường thấy và được đánh giá cao nhất là hủ tiếu sa tế nai – loại thịt có vị ngọt vượt trội.

Hủ tiếu bột lọc

Nếu như bánh hủ tiếu thường làm bằng bột gạo thì hủ tiếu bột lọc được làm bằng bột lọc. Do đó cọng hủ tiếu không có dáng thanh mảnh thường thấy mà vuông vức, rất dễ gắp. Khi nấu chín, hủ tiếu có độ dai mềm riêng. Độ dai khiến thực khách dù ăn no vẫn thòm thèm.

Hiện, Sài Gòn có hai quán kinh doanh hủ tiếu bột lọc. Một là hủ tiếu cật trên đường Trương Định. Một là hủ tiếu sườn Vĩnh Long trên đường Phạm Viết Chánh.

Hủ tiếu phá lấu

Hủ tiếu phá lấu là sự kết hợp giữa cái ngon của phần nước sốt đặc sánh hòa quyện vị ngọt của nước hầm nội tạng, nước dừa tươi, vị béo của nước cốt dừa, vị cay, thơm của quế, ngũ vị hương, cái dai mềm của những cọng hủ tíu cùng phần “cái” đầy đủ với gan, khăn lông, lá xách, phèo non, tổ ong, trái khế, lá mía…

Hủ tiếu phá lấu phong cách Việt có ba dòng. Loại thứ nhất là dùng nước lèo của phá lấu và nêm nếm theo cách của người bán. Loại hai, nước phá lấu có nấu chung với nước dừa. Cuối cùng là dùng nước lèo (như nước để nấu mì, hủ tíu) rồi cắt phá lấu vào. Cả ba dòng hủ tiếu này thường có mặt quanh các trường của Sài Gòn. Giá một tô dao động từ 25.000 - 30.000 đồng.

Xôi phá lấu, khâu nhục lạ miệng không phải ai cũng biết ở Sài Gòn

Xôi phá lấu, xôi khâu nhục là những món ăn không phải ai cũng biết ở Sài Gòn mà bạn nhất định nên thử khi du lịch đến thành phố sôi động này.

Cuốn sách Xin chào AI!Học và chơi cùng trí tuệ nhân tạogồm 3 chương:

Chương 1 - AI là gì thế nhỉgiúp độc giả trả lời những câu hỏi: AI là gì, AI có thể làm được những gì, vì sao AI có thể thông minh như thế, làm thế nào để phân biệt AI với các ứng dụng công nghệ khác?

Chương 2 - Phiêu lưu cùng AI đưa người đọc khám phá những ứng dụng AI thân thiện với trẻ em. 

Chương 3 - Đánh thức sáng tạo cùng ChatGPTgồm những câu hỏi: ChatGPT là gì? Chơi cùng ChatGPT và sử dụng ChatGPT để tư duy sáng tạo như thế nào? Làm thế nào các em có thể khai thác được lợi ích, tự bảo vệ mình khỏi những rủi ro khi sử dụng Chat GPT và các ứng dụng AI trên mạng?

Đặc biệt trong cuốn sách , tác giả đề cao một trong những điều mà chỉ con người mới sở hữu, đó chính là các giá trị nhân văn. Trong cuộc sống này sẽ có những quyết định, lựa chọn mà chúng ta phải đưa ra, không phải dựa trên thông tin, trí óc mà dựa vào trái tim. 

VietNamNet đã có cuộc trao đổi với tác giả Uyên Phương về những vấn đề liên quan đến việc phát triển AI tại Việt Nam.

-Ở Việt Nam các trường học ít ứng dụng AI hơn các doanh nghiệp, nguyên nhân là gì thưa chị?

Các doanh nghiệp, điều gì mang lại tính hiệu quả, tiết kiệm chi phí, tối ưu lợi nhuận là họ nhanh chóng áp dụng. Ngoài ra, các doanh nghiệp được tự chủ và toàn quyền quyết định việc lựa chọn công cụ để giải quyết vấn đề của mình, miễn là không trái quy định của pháp luật. Trong khi đó, giáo dục bị ràng buộc bởi nhiều quy định, điều kiện pháp lý. Sản phẩm giáo dục thường tác động tới sự phát triển của học sinh, cho nên việc ứng dụng công nghệ tại trường học đòi hỏi sự thận trọng. 

Ngoài những yếu tố khách quan, tôi thấy có một điểm nữa khiến ứng dụng AI trong nhà trường bị chậm so khối với kinh doanh là việc đầu tư phát triển con người. Tôi từng làm ở những tổ chức chuyên đào tạo cho doanh nghiệp và nhận thấy ngân sách đào tạo nhân sự từ kỹ năng mềm đến việc bắt kịp những kiến thức mới, xu hướng mới trên thế giới được chi rất đều đặn. 

Tuy nhiên, khái niệm đào tạo phát triển bản thân đối với giáo viên và nhân sự ngành giáo dục lại không được coi trọng. Có một câu nói là giới hạn của thầy cô chính là giới hạn của học sinh. Nếu thầy cô cứ khu trú ở một phạm vi nào đó khả năng sáng tạo của học sinh cũng bị hạn hẹp. 

Nếu giáo dục không đổi mới để bắt kịp với những thách thức rất lớn của thời đại mà AI là một tác nhân thúc đẩy quan trọng rất có thể con em chúng ta sau 10, 15 năm nữa sẽ không thể tìm thấy chỗ đứng của mình trong thời đại đó

-Theo chị, làm thế nào để thay đổi tư duy con người phải học cách chỉ huy máy móc chứ không phải làm theo và phụ thuộc vào các thiết bị công nghệ?

Đầu tiên, muốn làm chủ được điều gì đó, trước hết phải hiểu một cách sâu sắc đó là cái gì, mặt trái và mặt phải của nó. Đến giờ, vẫn có những tranh luận về chuyện nên cho học sinh làm quen với AI không hay là cấm? Nếu cứ sợ hãi, cấm đoán thay vì chủ động tìm hiểu mãi mãi chúng ta không có tư thế làm chủ. Nỗi sợ là hợp lý nhưng nó không được cản trở việc tìm hiểu, đi sâu phân tích và tìm một chỗ đứng riêng cho mình trong cuộc cách mạng máy móc.

Nhiều thập kỷ trước, khi máy tính bỏ túi ra đời đã từng có những cuộc biểu tình của các giáo viên toán. Họ cho rằng nếu học sinh có máy tính thì các em không học toán. Nhưng rồi máy tính bỏ túi trở thành một phần trong cuộc sống của con người và môn toán học vẫn có giá trị riêng. 

Năng lực làm chủ máy móc đến từ một tâm thế chủ động vững vàng, sẵn sàng đón nhận làn sóng công nghệ mới, đi cùng với sự kiểm soát và giới hạn một cách khôn ngoan nhằm đảm bảo những lợi ích và cả sự công bằng, bình đẳng của con người

-Những mặt trái và hệ lụy do AI mang lại thì sao? Chị có đưa ra cảnh báo về điều này trong cuốn sách 'Xin chào AI'?

Thứ nhất, tuyệt đối không chia sẻ thông tin cá nhân, riêng tư của mình khi sử dụng các công cụ AI. Bởi những hành lang pháp lý và đạo đức liên quan đến trí tuệ nhân tạo còn rất mỏng nên không thể biết thông tin người dùng chia sẻ được sử dụng ra sao, cho mục đích gì? Tôi thấy nhiều bạn trẻ bất cẩn khi sử dụng các app quét dữ liệu khuôn mặt, hãy nhớ rằng AI có thể làm ra hình ảnh y chang một người thân quen cho mục đích lừa đảo. 

Thứ hai là luôn luôn có tư duy kiểm chứng và phân tích những gì mà AI đưa đến. Muốn vậy, mỗi người phải tự trang bị kiến thức về trí tuệ nhân tạo. Lối viết của tôi không phải chỉ là hướng dẫn học sinh biết sử dụng công cụ AI một cách đơn thuần mà tôi giới thiệu các công cụ đó với các em nhưng trên nền tảng tích hợp kiến thức cơ bản. Ví dụ khi tìm hiểu công cụ AI hát nhép, tạo ra những ca khúc từ việc lip-sync, tôi sẽ đề nghị các em thử tranh biện: hát nhép là tốt hay xấu? Kiến thức nền tảng sẽ giúp chúng ta có thể thẩm định thông tin AI mang tới là đúng hay không?...

Tôi muốn giới thiệu một lát cắt để mọi người hình dung ra cách tiếp cận về giáo dục AI. Bởi nhiều người vẫn nghĩ giáo dục AI như là một môn khoa học công nghệ, kiểu như những môn STEM đưa thêm vào 1-2 giờ trong nhà trường hoặc là môn về khoa học máy tính, học với robot… Những cách tiếp cận đó thiên về kỹ thuật và rất hẹp. Thực ra giáo dục AI là làm thế nào giúp con em có được tư duy mới, kỹ năng mới để có thể là người chủ động dẫn dắt những đổi thay, song hành với AI, thay vì là một người bị động, chịu ảnh hưởng.

-Chị mong muốn các bậc cha mẹ sẽ thay đổi cách giáo dục con em để có thể bắt kịp và không bị đào thải bởi AI, vậy chị áp dụng điều này như thế nào trong gia đình mình?

Rất may mắn là con gái và người thân là những người ủng hộ cho câu chuyện AI và làm thế nào để thế hệ tương lai trở thành những người làm chủ AI mà tôi nêu ra trong cuốn sách. 

Điều quan trọng nhất để lan tỏa tinh thần đó đến với những người xung quanh chính là việc bản thân làm gương như thế nào. Tìm hiểu AI thực ra không phải là tìm hiểu công nghệ mà là tìm hiểu một trong những làn sóng mới sẽ thay đổi căn bản cách xã hội đang vận hành. Hiểu để tìm ra chỗ đứng cho mình trong làn sóng đó. Nếu mỗi người lớn không cầu thị ham học hỏi rất khó để con em chúng ta và những người thân cảm thấy cái sự cần thiết của việc thay đổi đó. 

Tác giả Nguyễn Thúy Uyên Phương - người tiên phong trong việc đưa các mô hình giáo dục tiến bộ về Việt Nam. Cô là người sáng lập TOMATO Children’s Home; Giám đốc Quốc gia tại Việt Nam của Design for Change. Uyên Phương cũng là người đưa về Việt Nam Trường học Kiến tạo (I Can School), các chương trình Cha mẹ hiệu quả P.E.T, Giáo viên hiệu quả (T.E.T).

Hiện cô là Nghiên cứu sinh Tiến sĩ tại Đại học Illinois (Hoa Kỳ), chuyên ngành Learning Design and Leadership, với trọng tâm là thiết kế và dẫn dắt các mô hình học tập mới cho tương lai.

"Sau cái chết của hai người bạn thân: Giáo sư Hoàng Thiệu Khang và nhà lý luận mỹ học Thái Bá Vân, Sơn như suy sụp hẳn. Mỗi lần nhắc đến tên hai người, một nỗi xót xa như cứ lặn vào đuôi mắt.

Một cuộc đời vốn phiêu lãng từ bé, Sơn đã để lại sau lưng mình gót chân của tài hoa. Quê ở Huế nhưng sinh ở Đắk Lắk, Sơn ngao du trong cuộc đời này, gánh nỗi buồn thân thế từ nhữngTuổi đá buồn, Diễm xưa, Cho một người nằm xuống, Phôi pha...

Từ những năm 70, trong vòng những thành phố đi đâu cũng đầy vết chân ngoại bang, sau khi tốt nghiệp Đại học Sư phạm Quy Nhơn, ông về dạy ở B’lao, Lâm Đồng. Và nghiệp cầm ca bắt đầu từ đấy. Và hàng trăm ca khúc của ông ra đời chiếm một vị trí đáng kể trong tâm tư mọi người.

Trịnh Công Sơn có một mạch đi riêng, một cách cấu tứ riêng, một giai điệu riêng và một tâm hồn lãng đãng cũng rất riêng. Mới nghe có thể có nhiều người không hiểu, nhưng càng nghe lâu càng thấy thấm. Và giọng hát Khánh Ly của một thời đã gây ấn tượng mạnh mẽ về những tác phẩm của Sơn.

Từ những ngày chiến tranh, Trịnh Công Sơn đã nối mạch đi của mình với mọi người trong phong trào “Hát cho đồng bào tôi nghe”. Và bây giờ cứ mỗi lần hátNối vòng tay lớn, người ta lại nhớ đến những tháng ngày khắc nghiệt và hào hùng đó. Có lẽ ít nhạc sĩ nào lại để lại một ấn tượng sâu như thế, đậm như thế trong tấm lòng những người Việt xa xứ, cũng như những người hàng ngày vẫn đến quanh anh.

Ngôi nhà riêng ở phố Duy Tân (Phạm Ngọc Thạch hiện nay) ở thành phố, cũng như gian nhà xưa kia ở Nguyễn Trường Tộ thành phố Huế, vẫn có một vị men hấp dẫn nhiều người. Thành phố Huế có thể tự hào, rất tự hào vì người con trai của mình. Nhiều bài ca nổi tiếng đã ra đời từ đây.

Trong những ngày cuối của chiến tranh, những giai điệu Trịnh Công Sơn loáng thoáng được nghe đâu đó quanh Hà Nội, Hải Phòng, vẫn bị xem như một món ăn cấm, nhưng nhiều người đều tò mò và thú vị trước món ăn lạ miệng. Phải đến hai năm sau giải phóng, anh mới có dịp bước chân ra Hà Nội. Và kỷ niệm của Hà Nội cũng đã để lại trong anh những ấn tượng ngọt ngào.

 "... Hà Nội mùa thu/Cây cơm nguội vàng/Cây bàng lá đỏ/... Mùi hoa sữa về/Thơm từng cơn gió"- bài hát viết ở khách sạn Đồng Lợi đường Nam Bộ có một hương vị quyến rũ, nhẹ nhàng, thanh thoát.

Về Hà Nội, Trần Tiến dẫn Trịnh Công Sơn đến tôi và mấy đứa rủ nhau đến nhà Văn Cao. Mấy chén rượu nhạt tao ngộ làm Sơn rất cảm động. Nghe tin nhau từ lâu, bây giờ mới biết mặt, nỗi vui của những người đồng nghiệp biết quý trọng tài năng của nhau là một trong những nhân tố kích thích Sơn những chặng đường sau này với: Chiều trên quê hương tôi, Mỗi ngày tôi chọn một niềm vui, Em còn nhớ hay em đã quên...

Mỗi ca khúc của Trịnh Công Sơn có một đời sống riêng và vô số đời sống muôn màu ấy đã tạo thành một Trịnh Công Sơn khoan hòa, hồn hậu, sâu sắc mà dáng dấp vẫn có vẻ tiên phong đạo cốt. Trong các tác giả viết ca khúc của Việt Nam, Trịnh Công Sơn là người duy nhất được giải thưởng Đĩa vàngở Nhật Bản năm 1972 với số lượng phát hành trên hai triệu đĩa. Và hàng loạt tuyển tập xuất bản: Tuổi đá buồn, Khói trời mênh mông, Ca khúc da vàng, Kinh Việt Nam, Một cõi đi về, Huyền thoại mẹ, Em còn nhớ hay em đã quên, Những bài ca không năm thángđã đưa Trịnh Công Sơn lên vị trí của những người tên tuổi có trọng lượng vào bậc nhất.

Điều đó không phải dễ với một nghệ sĩ. Và cũng hàng loạt băng nhạc, đĩa tiếng, đĩa hình, cũng như đêm diễn của Trịnh Công Sơn với những gương mặt nổi đình đám của giới ca sĩ Việt Nam đã tạo cho anh một ấn tượng khó lòng phai mờ. Giới trẻ yêu anh, giới lớn tuổi cũng kính trọng anh, và cả các em bé vẫn ngày ngày hát những câu hát quen của Trịnh Công Sơn với một lòng mến mộ sâu sắc.

Cái may mắn nhất của Trịnh Công Sơn là đã tạo được một ấn tượng về nhân cách, về tâm hồn, về trình độ đối với mọi người quanh anh, đặc biệt đối với các em trong gia đình. Một gia đình Huế, vẫn giữ được những tập tục đáng quý của một nề nếp xưa, biết kính trọng, biết yêu thương và biết giúp đỡ. Hầu như các em út, từ em trai em gái, em dâu, em rể đều bao bọc quanh Trịnh Công Sơn một tấm lòng vị tha. Mọi người đều biết quý người anh nghệ sĩ của mình và đều biết bảo vệ, nâng niu, chăm sóc cho Sơn.

Công lao của các em không nhỏ trong việc đào tạo, gìn giữ một tài năng, điều đó không mấy người có. Những may mắn cuối đời của Sơn về nghệ thuật, về uy tín, về lòng kính trọng, kể cả về vật chất vẫn không đủ làm anh vui hơn trong cuộc đời, và những lần nói với chúng tôi Sơn vẫn tỏ ra không những rất yêu các em mà còn rất biết ơn. Em trai của Sơn là Tịnh, Hà... em gái Tâm, Vĩnh Trinh... cũng như các em khác đã bôn ba nhiều nơi để lo bảo đảm cho ông anh mình một cuộc sống sung túc, khỏi lo lắng đến miếng cơm manh áo của đời thường.

Sơn đã sống hết mình, đã yêu hết mình, nhưng nỗi buồn của thân phận vẫn đè nặng lên anh. Nỗi buồn của nghệ sĩ muôn đời vẫn là vậy".

Hồng Nhung hát 'Nhớ mùa thu Hà Nội'