Bà Nguyễn Thị Phương Hiền, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược và Phát triển giao thông vận tải cho biết, tính đến 31/12/2022, cả nước có trên 5,850 triệu ô tô và có trên 72 triệu xe máy được đăng ký. Trong đó, ô tô năng lượng xanh (chạy điện, hybrid, hybrid sạc ngoài) tính đến cuối năm 2022 đã lên tới 11.000 chiếc, xe máy điện gần 2 triệu chiếc, tăng nhanh so với vài năm trước đó.

"Năm 2019, ô tô xanh chủ yếu là các dòng xe hybrid (xe lai), và hybrid sạc nhập khẩu với số lượng ít. Đến 2020 xe điện và xe lai gần 550 chiếc, sang đến 2021 đã tăng lên gần 2.400 chiếc. Riêng năm 2022 đã có hơn 8.000 chiếc xe điện mới được đăng ký lưu thông", bà Hiền dẫn số liệu.

Trên thực tế, xe điện bắt đầu bùng nổ ở Việt Nam từ sự tiên phong của Vinfast khi bắt đầu ra mắt mẫu ô tô điện VF e34 cuối năm 2021 kèm theo hệ thống hơn 1.000 trạm sạc trải dài từ Bắc vào Nam. Đến tháng 7/2022, Vinfast đã dừng toàn bộ sản xuất ô tô xăng để tập trung các dòng xe thuần điện như VF8, VF 9, VF 5. Kết thúc 2 quý đầu năm 2023, Vinfast bán được 11.315 ô tô điện.

Cùng với Vinfast, thị trường ô tô hiện có nhiều thương hiệu có danh mục xe điện như Hyundai với mẫu Ioniq 5 giá từ 1,3 tỷ đồng, Mercedes-Benz EQS giá từ 4,8 tỷ đồng, Porsche Taycan giá từ 5,7 tỷ đồng, Wuling Hongguang Mini EV giá từ 239 triệu đồng. Thậm chí ngay trong năm 2023, đã và sẽ có khoảng chục mẫu xe điện mới ra mắt như bộ 3 Mercedes-Benz EQB, EQE, EQS SUV, KIA EV6, VinFast VF 3, Haima 7X-E.

Tại buổi hội thảo, Ông Nguyễn Trung Hiếu - Trưởng ban Kế hoạch kinh doanh - công ty Ô tô Toyota Việt Nam dù tiếp tục khẳng định hướng tập trung 10 năm tiếp theo của công ty vẫn sẽ là xe hybrid, nhưng ông cũng hé lộ thương hiệu lâu đời tại Nhật Bản sẽ sớm mang đến một mẫu xe điện cho khách hàng Việt Nam.

Xe chạy khí hydro ưu việt hơn nhưng giá đắt

Có thể nói, với cam kết COP26 và Quyết định 876 của Thủ tướng, Chính phủ Việt Nam đã đặt quyết tâm cao xây dựng một nền công nghiệp ô tô không khói.

Tuy nhiên, xe điện không phải là giải pháp duy nhất. Các chuyên gia tại buổi hội thảo đã phân tích các ưu điểm của những dòng xe năng lượng sạch khác vào nỗ lực trung hòa carbon. Một trong số đó là xe chạy nhiên liệu hydro.

Theo PGS.TS Đàm Hoàng Phúc, Giám đốc chương trình đào tạo kỹ thuật ô tô, Đại học Bách khoa Hà Nội, ô tô chạy nhiên liệu hydro có ưu điểm của xe điện và xe động cơ đốt trong, đó là không thải ra khí CO2, khả năng tăng tốc tốt và tốc độ nạp nhiên liệu nhanh.

Động cơ chạy bằng khí hydro có thể chuyển đổi nhiên liệu thành năng lượng với hiệu suất lên đến 60-70%, cao hơn nhiều so với động cơ đốt trong truyền thống. Điều này giúp tiết kiệm nhiên liệu và giảm chi phí vận hành xe. Ngoài ra, xe chạy khí hydro cũng có thời gian sạc nhanh và khả năng di chuyển xa.

Một bình khí hydro có thể được nạp lại trong vài phút, ưu việt hơn so với pin xe điện đòi hỏi thời gian sạc lâu hơn. Điều này giúp giảm thời gian chờ đợi và tăng tính tiện lợi cho người dùng. Hơn nữa, xe chạy khí hydro có khả năng di chuyển xa hơn so với xe điện, vì năng lượng được lưu trữ dưới dạng khí và dễ dàng tiếp cận.

Tuy nhiên, xe chạy khí hydro cũng còn đối mặt với một số thách thức như việc sản xuất, lưu trữ và phân phối khí hydro vẫn còn đắt đỏ và hạn chế. Hơn nữa, hệ thống hạt nhiên liệu của xe chạy khí hydro cần được bảo dưỡng thường xuyên và phức tạp hơn so với xe truyền thống. 

Chia sẻ thêm về xe chạy khi hydro, ông Nguyễn Trung Hiếu cho biết hiện Việt Nam đã sản xuất được khí hydro nhưng mới phục vụ xuất khẩu là chính, trong khi đó, để xây dựng nên một trạm nạp khi hydro tiêu chuẩn cho ô tô, mức chi phí hiện khá đắt đỏ, lên tới 2 triệu USD. 

Toyota đã bán mẫu xe chạy thuần khí hydro có tên Mirai từ năm 2015 và duy trì đến hiện nay dù nhiều hãng xe khác dần từ bỏ loại xe chạy năng lượng mới này do các hạn chế về công nghệ chế tạo cũng như giá bán đắt đỏ. Cuối năm 2020, Toyota Mirai thế hệ thứ hai đã chính thức được bán ra tại quê nhà Nhật Bản với giá từ 7,1 triệu Yên và 7,9 triệu Yên (~ 1,576 tỷ VNĐ và 1,752 tỷ VNĐ), chưa kể giá bán loại nhiên liệu này đang ở mức cao hơn so với điện và xăng dầu.

Nếu như ô tô điện hiện mới được nhóm khách hàng trẻ ở Việt Nam quan tâm bởi yếu tố thu hút công nghệ thì phần lớn khách hàng còn lại vẫn e dè bởi hạn chế quãng đường, phân bổ trạm sạc cũng như thời gian sạc chưa nhanh, thì có vẻ xe hydro sẽ giải quyết được tất cả những vấn đề này.

"Tôi đã đi thăm quan Hàn Quốc và thấy được chính phủ nước này đã có sự quan tâm đặc biệt tới loại xe chạy hydro, thông qua số lượng trạm nạp liên tục tăng. Tôi cho rằng, theo thời gian khi bài toán công nghệ được giải, giá sản xuất cũng như các trạm nạp rẻ hơn sẽ làm thay đổi vị thế của xe chạy nhiên liệu khí hydro", PGS.TS Đàm Hoàng Phúc nói.

Để thực hiện mục cam kết đạt mức phát thải ròng bằng "0" (Net Zero) vào năm 2050 tại Hội nghị thượng đỉnh khí hậu COP 26 diễn ra ở Glasgow (Scotland) tháng 11/2021, tháng 7/2022, Thủ tướng đã ban hành Quyết định 876/QĐ-TTg đưa ra lộ trình khai tử xe động cơ đốt trong.

Đến năm 2040, Việt Nam sẽ từng bước hạn chế và tiến tới dừng sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu xe sử dụng nhiên liệu hóa thạch. Đến năm 2050, 100% phương tiện giao thông cơ giới đường bộ chuyển sang sử dụng điện, năng lượng xanh. Đồng thời, hoàn thiện hạ tầng sạc điện để cung cấp năng lượng xanh trên toàn quốc.

Đến nay, ngoài VinFast, các hãng xe vẫn đang ở giai đoạn khởi động, thăm dò thị trường. Chiến lược xe điện vẫn đang được Bộ Công Thương nghiên cứu và soạn thảo để trình Chính phủ trong thời gian tới.

Bạn có góc nhìn (hoặc có trải nghiệm) nào về vấn đề trên?  Hãy để lại bình luận bên dưới hoặc chia sẻ bài viết về Ban Ô tô xe máy theo email: [email protected]. Các nội dung phù hợp sẽ được đăng tải. Xin cảm ơn!

Vì vậy, tất cả hoạt động từ khâu phát hiện, điều tra, xử lý vi phạm, truy tố, xét xử, thi hành án đều được thực hiện theo đúng quy định của pháp luật, bảo đảm công khai, minh bạch. Đặc biệt, việc xử lý nghiêm minh cũng là để đối tượng vi phạm nhìn nhận đúng lỗi lầm của họ.

“Trong những vụ án tham nhũng, tiêu cực lớn đã xét xử, tất cả bị cáo đều bày tỏ sự ăn năn hối cải, xin lỗi Đảng, Nhà nước, các cơ quan và xin lỗi cả những bị can, bị cáo vì họ mà khiến những người từng là đồng đội, đồng nghiệp phải vào tù”, ông Nguyễn Văn Yên thông tin.

Từ khi thành lập, riêng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, tiêu cực đã theo dõi, chỉ đạo 353 vụ án, trong đó đã hoàn thành xét xử sơ thẩm 152 vụ án với 1.557 bị cáo.

HĐXX các cấp đã thực hiện chính sách hình sự rất đặc biệt với những bị cáo trong các vụ tham nhũng, tiêu cực đã xét xử. Cụ thể, trong số 1.557 bị cáo trong các vụ thuộc diện ban Chỉ đạo Trung ương theo dõi và đã được xét xử sơ thẩm, chỉ có 0,7% bị tuyên tử hình.

Như vậy,  cũng đã có mức án cao nhất tước đoạt quyền được sống của tội phạm đã được tuyên,  song tỷ lệ này chỉ chiếm con số nhỏ. Trong khi đó, phần lớn mức án được áp dụng nằm trong khung từ 12 tháng đến 20 năm tù, chiếm 89,3%.

Ngoài ra, số bị cáo được hội đồng xét xử cấp sơ thẩm cho hưởng án treo, phạt cải tạo không giam giữ, phạt tiền, chiếm tỷ lệ cao. Đặc biệt, có 3 trường hợp đã được miễn trách nhiệm hình sự tại tòa.

Phó trưởng Ban Nội chính Trung ương cho rằng, chính sách xử lý hình sự vừa qua có sự phân hóa rõ ràng, áp dụng đồng bộ nhưng vẫn đảm bảo quan điểm xử lý tham nhũng, tiêu cực là không có vùng cấm, không có ngoại lệ, bất kể người đó là ai. Trong quá trình chỉ đạo xử lý, cũng không chịu sự tác động, can thiệp trái pháp luật của bất cứ cơ quan, tổ chức, người có thẩm quyền nào.

Theo ông Nguyễn Văn Yên, chưa khi nào vi phạm của tổ chức Đảng, của đảng viên được kiểm tra, giám sát, phát hiện, xử lý nhiều và nghiêm như hiện nay. Công tác thanh tra phát hiện sai phạm trong quản lý kinh tế, tham nhũng tiêu cực cũng chưa bao giờ nhiều như hiện nay.

Điểm đáng chú ý được Phó trưởng Ban Nội chính Trung ương chỉ rõ là hiện nay đã phát hiện, điều tra, truy tố, xét xử được những hành vi vi phạm, tội phạm về tham nhũng, kinh tế vốn nằm trong phạm vi khép kín, có tính chuyên môn cao.

“Trước kia, chúng ta coi đây là tội phạm ẩn nhưng hiện nay, không còn lĩnh vực khép kín hay chuyên môn sâu nào mà cơ quan chức năng không phát hiện và xử lý”, Phó trưởng Ban Nội chính Trung ương nói.

Một cỗ máy hoàn hảo, hoạt động ăn khớp

Ví von công tác phối hợp nhịp nhàng từ khâu kiểm tra Đảng tới thanh tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án như một cỗ máy hoàn hảo, hoạt động ăn khớp, ông Nguyễn Văn Yên cho rằng, việc cơ quan này hỗ trợ cơ quan kia để tạo điều kiện phát hiện, xử lý nhanh chóng, kịp thời, hiệu quả.

Phó trưởng Ban Nội chính Trung ương cho biết trước đây, trong phát hiện, thu thập và đánh giá tài liệu, chứng cứ hay phân hóa xử lý, xác định giữa công và tội rất khó làm. Từ thực tế đó, Ban Chỉ đạo đã ban hành chủ trương chính sách, hình thành cơ chế để xử lý.

Đặc biệt, với nhiều vụ án có quy mô lớn, tính chất tội phạm phức tạp, có nhiều đối tượng liên quan, ở nhiều cấp nhiều ngành, nhiều địa phương, Ban Chỉ đạo rất chủ động trong chỉ đạo chủ trương xử lý, khi cần thiết ban hành cơ chế để các cơ quan bảo vệ pháp luật căn cứ vào đó để phân hóa.

“Chủ trương, định hướng xử lý của Ban Chỉ đạo hoàn toàn khoa học, rất biện chứng, đúng với đòi hỏi của thực tiễn. Nếu không có những chủ trương đó sẽ tạo vướng mắc, rào cản mà cơ quan chức năng không thể xử lý được”, Phó trưởng Ban Nội chính Trung ương phân tích.

Điển hình như Việt Á, chủ trương phân hóa xử lý của Ban Chỉ đạo đã đem lại kết quả rõ nét. Các cơ quan đã phân hóa rõ, xử lý nghiêm với trường hợp lợi dụng chức vụ quyền hạn, can thiệp làm trái để trục lợi trong bối cảnh chống dịch.

Còn những trường hợp vì nhiệm vụ chung, chống dịch để cứu người, thể hiện theo sự chỉ đạo của cấp trên và không có động cơ vụ lợi, nếu theo quy định của pháp luật hiện hành là có tội, nhưng nhờ có chủ trương phân hóa xử lý, các cơ quan bảo vệ pháp luật có cơ sở chính trị, thực tiễn để quyết định hình thức xử lý phù hợp. Các vụ FLC, Tân Hoàng Minh, Vạn Thịnh Phát cũng tương tự.

“Tính nhân văn, nhân ái, nhân tình mà Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng thường nhắc đến còn thể hiện rất rõ trong việc quy định trách nhiệm khắc phục và bồi thường thiệt hại do hành vi vi phạm gây ra.

Theo quy định, có lỗi phải chịu trách nhiệm bồi hoàn nhưng trong nhiều vụ án, những người làm theo chỉ đạo cấp trên chỉ biết thực hiện theo và “không thể làm khác”.

Vì vậy, Ban Chỉ đạo chủ trương trách nhiệm bồi hoàn thiệt hại thuộc về người chủ mưu, cầm đầu, người tích cực thực hiện hành vi phạm tội, không xem xét người lệ thuộc, người hưởng lương vì họ chỉ giữ vai trò thứ yếu", ông Nguyễn Văn Yên nói.

Qua đó cho thấy chủ trương của chúng ta nhân đạo đến tận cùng, không chỉ nhân đạo về trách nhiệm hình sự mà còn nhân đạo về trách nhiệm bồi hoàn.

Phó trưởng Ban Nội chính Trung ương Đặng Văn Dũng cho biết, Ban Chỉ đạo đánh giá, chưa bao giờ chúng ta xử lý kiên quyết, nghiêm minh nhưng cũng rất nhân văn, có tình, có lý như hiện nay.

Việc xử lý kiên quyết, nghiêm minh được thể hiện rõ qua việc tiếp tục xử vắng mặt cả người bỏ trốn ra nước ngoài và lần đầu tiên điều tra, truy tố tội “tham ô tài sản” với chủ doanh nghiệp ngoài nhà nước.

Cùng với đó là việc xử lý cũng rất nhân văn, có tình, có lý thể hiện qua việc miễn, giảm trách nhiệm hình sự cho người không có động cơ vụ lợi, không nhận tiền.

“Rõ ràng việc xử lý như vậy là rất kiên quyết, nghiêm khắc nhưng cũng rất nhân văn, được dư luận, nhân dân đồng tình, đánh giá cao”, ông Đặng Văn Dũng nhấn mạnh.

Vì vậy, ông hy vọng Việt Nam sẽ tích cực tham gia vào thị trường toàn cầu, đặt mục tiêu trong năm nay và năm sau bán thêm 5 triệu tín chỉ, nâng tổng số lượng carbon bán ra lên 25 triệu tín chỉ. Theo đó, dịch vụ hấp thu và lưu giữ carbon rừng sẽ là một trong những lợi thế của Việt Nam trong giai đoạn tới.

TS Trần Minh Hải - Phó Hiệu trưởng Trường Chính sách công và Phát triển nông nghiệp ở ĐBSCL cho biết: Cục Trồng trọt (Bộ NN-PTNT) phối hợp với Viện Môi trường nông nghiệp đang xây dựng kế hoạch thiết lập và hoàn thiện hệ thống đo đạc, báo cáo và thẩm định (MRV) tiến tới bán tín chỉ carbon lúa. 

Bộ NN-PTNT cũng đang hợp tác với Quỹ Tài chính carbon chuyển đổi (TCAF) để định giá tín chỉ carbon với mức giá 20 USD/tín chỉ. Nếu nông dân tuân thủ đầy đủ các quy trình, họ có thể giảm được 30% lượng phát thải, tương đương với việc giảm 2 tín chỉ carbon, mang lại lợi ích kinh tế là 960.000 đồng.

Song, ông cũng lưu ý, lợi ích kinh tế lớn nhất của đề án không chỉ nằm ở việc bán tín chỉ carbon mà còn ở việc giảm các chi phí đầu vào thông qua các quy trình sản xuất hiệu quả hơn. Ngoài ra, việc xây dựng thương hiệu lúa giảm phát thải và tổ chức lại sản xuất trên quy mô lớn cũng mang lại giá trị thặng dư đáng kể. 

"Nhưng nếu không thu được tín chỉ carbon thì chúng ta lỗ chứ không lời”, ông Hải nói. Dù vậy, ông cũng cảnh báo, điều quan trọng là không nên tham gia vào thị trường carbon trong lĩnh vực lúa gạo bằng mọi giá. Thay vào đó, cần tập trung thực hiện đúng đắn và bền vững các quy trình sản xuất, đảm bảo lợi ích lâu dài cho cả người nông dân và nền kinh tế nông nghiệp.

Cần nhân lực để họ có thể thực hiện và quản lý các quy trình sản xuất mới, hiểu rõ và ứng dụng hiệu quả các biện pháp kỹ thuật nhằm tối ưu hóa khả năng hấp thụ và giảm phát thải carbon trong nông nghiệp", ông khẳng định. Bởi, với lĩnh vực lúa gạo, nhân lực cần có kỹ năng lập hồ sơ, ghi chép nhật ký sản xuất, theo dõi dấu chân carbon. Bên cạnh đó, họ cần biết cách thu gom rác thải thuốc BVTV, đo mực nước, giám sát nhà kho chứa và lò sấy lúa...

Cần nguồn nhân lực để tham gia thị trường tín chỉ carbon

TS Trần Đại Nghĩa, Trưởng ban Kinh tế tài chính và Tài nguyên môi trường cho biết, để bán được tín chỉ carbon theo hình thức tự nguyện, mỗi quốc gia phải tạo ra lượng carbon dôi dư vượt mức NDC - cam kết tự nguyện của mỗi quốc gia.

Song, vấn đề quan trọng trong việc tham gia thị trường tín chỉ carbon là phải định giá được carbon. Quốc tế có 3 hệ thống đánh giá, nhưng tại Việt Nam chỉ có thể sử dụng 2, đó là hệ thống trao đổi hạn ngạch và cơ chế tín chỉ carbon.

Việt Nam chủ yếu tham gia thị trường carbon tự nguyện. Dạng này dễ tham gia nhất, nhưng sẽ có thời gian định mức đánh giá. Nếu quá hạn thì hệ thống sẽ tự động đưa tín chỉ carbon về 0. Về thị trường bắt buộc, hiện nay nước ta chưa thể tham gia. 

Dự kiến năm 2025, Việt Nam sẽ thí điểm hình thành sàn giao dịch tín chỉ carbon. Do đó, TS Lê Hoàng Thế cho rằng, việc cấp thiết hiện nay là đào tạo một lực lượng môi giới chuyên nghiệp để tham gia mua bán carbon.

Trên cơ sở đó, ông gợi ý cho các doanh nghiệp muốn tham gia thị trường tín chỉ carbon cần chuẩn bị nguồn nhân lực có hiểu biết để kiểm kê, kê khai và những vấn đề liên quan đến carbon.

GS.TS Võ Xuân Vinh bổ sung, “muốn phát triển xanh, con người phải là trọng tâm”. Để chuyển biến và tham gia vào thị trường carbon, cần sự tham gia của nhiều thành phần cũng như các chiến lược từ ngoại giao, khí hậu đến công nghệ.

Trên cơ sở đó, đào tạo, nâng cao trình độ của nguồn nhân lực và các chuyên gia để thực hiện bài bản các bước từ đo đạc, báo cáo đến thẩm định. Đồng thời, các cơ quan, đơn vị cần thúc đẩy, nâng cao nhận thức của người dân.

Ngoài các chương trình đào tạo, các viện đào tạo và nghiên cứu cũng cần cố gắng tham gia vào mạng lưới đào tạo quốc tế về tín chỉ carbon, với mục tiêu chia sẻ cùng Chính phủ trong triển khai thực hiện các chính sách, cam kết và lộ trình tăng trưởng xanh, ông Vinh cho hay.