Sao Việt 26/5: Hà Thanh Xuân thấy biết ơn, Quang Lê thon gọn, điển trai

Lần đầu tiên môn Mỹ thuật được dạy ở THPT

Môn Mỹ thuật lồng ghép hoạt động thực hành và thảo luận nghệ thuật

Những lợi ích cho trẻ nhỏ

Mới đây, kể chuyện đi học ở Mỹ của 2 đứa con, anh Nguyễn Danh Lam, một hoạ sĩ tốt nghiệp Trường ĐH Mỹ thuật TP.HCM nói:

“Suốt từ khi con biết cầm cây viết chì đến giờ, mình tuyệt đối không bao giờ dạy nó vẽ, kể cả cách pha màu. Ngược lại, mình chỉ mong sao… học được cách vẽ của nó, nhưng… thua”.

Trẻ chủ động chuẩn bị nguyên vật liệu và hình thành ý tưởng

Lê Đăng Ninh, CEO của xưởng nghệ thuật Tí Toáy – một cơ sở dạy vẽ có tiếng cho trẻ em ở Hà Nội – khá hào hứng với việc ngộ ra rằng: Lắng nghe, tôn trọng mọi ý tưởng và quyết định của trẻ sẽ giúp trẻ đạt tới những lợi ích không ngờ.

Chính vì vậy, mặc dù các lớp học đang suôn sẻ, đầu năm 2018, cơ sở đào tạo này đã quyết định triển khai mô hình lớp học chủ động Proactive Classroom.

Với mô hình này, trọng tâm từ giáo viên sang học sinh, cngười học phải chủ động tất cả việc học tập của mình từ việc: chuẩn bị học liệu – chọn lựa cách thể hiện – phát triển ý tưởng và hoàn thành tác phẩm mà không bị phụ thuộc quá nhiều vào giáo viên.

Giáo viên ở mô hình cũ chuyển đổi vai trò từ người giảng dạy – thị phạm – hướng dẫn thực hành trở thành người hướng dẫn, một người đồng hành cùng học sinh trong quá trình học tập. Trong giờ lên lớp, người hướng dẫn sẽ mô tả về nội dung buổi học sau đó đặt ngược lại các câu hỏi cùng với gợi ý để người học tự chủ động và quyết định việc thực hành của mình mà không áp đặt cách làm hay ý tưởng cho học sinh. Điều này bắt buộc người học phải tư duy và tự thực hành theo ý hiểu của mình.

Lớp học từ chỗ học sinh ở dưới – giáo viên ở trên thì bây giờ có kiểu tương tác là 1-1 và 1-6; tức là một người hướng dẫn làm việc với một người học, và một người hướng dẫn kiểm soát 6 học sinh.

Lê Đăng Ninh cho biết, động lực và cảm hứng để thay đổi đó là những bất cập trong mô hình giảng dạy cũ mà xưởng đang vận hành.

Lâu nay, học sinh sẽ đến lớp và chờ giáo viên giảng bài, sau đó giáo viên thị phạm làm mẫu, tiếp theo là quá trình thực hành của trẻ. Ở bất cứ công đoạn nào, người học cũng đều phụ thuộc và bị ảnh hưởng bởi giáo viên, dẫn đến năng lực về sáng tạo của trẻ em bị hạn chế ít nhiều. Những tác phẩm và ý tưởng của học sinh khi học ở mô hình cũ thường có những nét giống nhau cả về màu sắc lẫn cách thể hiện.

Đó là chưa kể đến hiện tượng học sinh không chủ động làm bài mà phụ thuộc quá nhiều vào giáo viên; ảnh hưởng lẫn nhau, trẻ có nguy cơ không hình thành được tính cá nhân, sự chủ động. Trong khi đó, tính cá nhân hoá và cá tính hoá là hai yếu tố then chốt của giáo dục nghệ thuật nói chung.

“Lớp học chủ động” được tham khảo từ mô hình học tập Micro School từ học viện Khan Lab School, một nhà giáo dục người Mỹ.

Trong thực tế ở Việt Nam, một số nhà giáo dục đã làm điều này trước đấy từ nhiều năm về trước ở các nhà trường phổ thông. Đó là sự “tổ chức lớp học” cho trẻ ở những mô hình như trường thực nghiệm, trường học mới...ở những môn học khác nhau với các thế hệ học trò "cá tính" đã trưởng thành.

Những trở ngại từ...người lớn

Dù chỉ là xưởng vẽ ngoài hệ thống trường lớp chính quy, nhưng chuyển sang cách tiếp cận giáo dục mới, Tí Toáy cũng gặp không ít thách thức.

Thách thức lớn nhất là cần thời gian thay đổi và đòi hỏi sự thấu hiểu từ cả gia đình lẫn môi trường giáo dục.

Thứ hai đó là sự xung đột giữa mô hình học tập truyền thống ở nhà trường và mô hình học tập chủ động dẫn đến việc thời gian đầu người học bị bối rối trong cách tiếp cận.

Thứ ba là quan điểm giáo dục của đại đa số phụ huynh vẫn chưa thực sự cởi mở và trao quyền cho trẻ được tự lập mà vẫn muốn can thiệp vào quá trình học tập của con.

Thứ tư, việc thay đổi hành vi giảng dạy từ việc được lập trình sẵn theo giáo trình, nay phải trở thành một người đồng hành với học sinh và đặt các câu hỏi ngược lại cho học sinh, khuyến khích trẻ tư duy và thực hành là không hề dễ dàng với giáo viên.

Trong quá trình chuyển đổi mô hình học tập lớp học chủ động, xưởng đã phân loại khá rõ đối tượng học sinh và phụ huynh: Hoặc là tiếp tục với cách học an toàn của mô hình cũ, hoặc là cùng thay đổi cách làm mới.

Quyết định thay đổi sau nhiều chật vật đã mang lại kết quả khả quan: Sau 9 tháng, tại 4 cơ sở đào tạo, số lượng học sinh tăng hơn 10% so với cùng kì năm trước. Điều quan trọng hơn cả là không khí và năng lượng trong lớp học thay đổi rõ rệt.

“Tuy nhiên, đây mới chỉ là bước đầu của sự thay đổi. Để thay đổi hành vi học tập của trẻ em và quan điểm giáo dục của phụ huynh, còn rất nhiều điều chỉnh và thay đổi trong tương lai để hoàn thiện mô hình lớp học chủ động này” – anh Ninh cho biết.

Quỳnh Phương

Theo xu thế hiện đại, doanh nghiệp, tổ chức dần chuyển đổi từ mô hình kinh doanh truyền thống sang mô hình kinh doanh linh hoạt; trong đó, quy trình được tự động hóa và tối ưu, sử dụng hạ tầng đám mây và dịch vụ, kinh doanh dựa trên dữ liệu, ứng dụng công nghệ IoT... Tuy nhiên, ông Vũ Hồng Chiên, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và ứng dụng trí tuệ nhân tạo FPT Quy Nhơn chỉ ra, trong quá trình chuyển đổi, doanh nghiệp gặp nhiều thách thức như đòi hỏi đầu tư lớn, thay đổi trong văn hóa tổ chức, chất lượng dữ liệu, kiến thức và nhận thức, an toàn và bảo mật. Để vượt qua những khó khăn này, đòi hỏi người lao động và đặc biệt là người lãnh đạo phải có kiến thức và nhận thức trong ứng dụng khai thác công nghệ số để vận hành, kinh doanh. Người lãnh đạo chỉ có thể quyết tâm chuyển đổi doanh nghiệp khi thực sự ý thức được rõ vai trò giá trị của doanh nghiệp công nghệ số, ví dụ cắt giảm chi phí, tăng doanh thu, tạo sản phẩm mới.

FPT đã đưa ra giải pháp akaCam, nền tảng phân tích video giúp chuyển đổi dữ liệu video từ Camera IP thành thông tin có cấu trúc được xử lý và phân tích nhằm hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi sang mô hình kinh doanh linh hoạt. akaCam đáp ứng nhu cầu giám sát đa dạng của kho bãi, nhà máy hay cửa hàng bán lẻ, phòng giao dịch, trung tâm thương mại. Đặc biệt, akaCam cũng đang được sử dụng trong Đề án 06 để triển khai camera AI kiểm soát an ninh tại các phương tiện công cộng, giảm nhân lực kiểm soát ra vào, nhân lực an ninh cũng như thời gian phân tích, thống kê, báo cáo.

Một bài toán đặc thù của Việt Nam đang được xử lý dứt điểm là xe quá tải trọng. Thống kê cho thấy chi phí bảo trì hệ thống đường quốc lộ và đường tỉnh, cao tốc lên tới khoảng 30.000 tỷ đồng năm 2023 và dự kiến tăng trưởng 10% mỗi năm. Nguyên nhân có cả khách quan và chủ quan, trong đó có xe chở quá tải trọng cho phép. Trong giai đoạn 2013 – 2023, việc kiểm soát tải trọng xe được thực hiện bằng trạm cân lưu động sử dụng cân xách tay với 3,1 triệu lượt xe được kiểm tra, phát hiện 268.000 trường hợp vi phạm. Tuy nhiên, phương pháp này có những nhược điểm như tốn nguồn lực, tốn thời gian, vận hành khai thác thủ công, chi phí vận hành lớn và chưa thể giải quyết triệt để tình trạng xe quá tải trọng.

Trước tình hình này, công ty Elcom đã phát triển hệ sinh thái thông minh Elcom mà hệ thống cân tải trọng tự động eWIM là một thành phần quan trọng. eWIM tự động hoàn toàn và xử lý dữ liệu trên môi trường số, giúp kiểm soát 100% trường hợp vi phạm 24/7, bảo vệ kết cấu hạ tầng giao thông, tiết kiệm nguồn lực 75%, giảm chi phí vận hành 80%, nâng cao nhận thức của người tham gia giao thông và hình thành cơ sở dữ liệu phục vụ công tác quản lý điều hành, lập quy hoạch, dự báo, tối ưu hóa thiết kế mặt đường và công trình trên đường.

So với giải pháp nước ngoài như camera bắn tốc độ áp dụng rất tốt với ô tô nhưng không hiệu quả với xe máy – một đặc thù của Việt Nam, kỹ sư Việt Nam có thế mạnh hơn để giải quyết vấn đề của Việt Nam. Ví dụ, camera giám sát vi phạm vượt đèn đỏ có thể giám sát xe máy, người không đội mũ bảo hiểm, có gương xe...

Đưa công nghệ số vào đời sống không hề dễ dàng

Chia sẻ về hệ thống rà soát văn bản pháp luật, ông Đặng Minh Tuấn, Viện trưởng Viện Công nghệ ứng dụng CMC ATI - Tập đoàn Công nghệ CMC, cho biết đây là quy trình không dễ dàng. Đặc thù xử lý văn bản luật khá khó và đòi hỏi phải có chuyên gia ngành luật, trong khi người làm công nghệ chỉ hiểu biết ở mức độ bình thường.

Vì vậy, CMC phải liên hệ với các chuyên gia, luật sư để hỗ trợ phân tích, hiểu được văn bản, đồng thời mời các chuyên gia xử lý ngôn ngữ tự nhiên. Dự án cần có sự phối hợp của nhiều bên, kể cả các cán bộ ngành tư pháp. Theo ông Đặng Minh Tuấn, công ty đã nhận được hỗ trợ đúng mức từ các lãnh đạo ban ngành, đặc biệt là Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng. Bộ trưởng đã đặt đầu bài cho các doanh nghiệp làm sao để cải thiện việc xây dựng văn bản pháp luật hạn chế tối đa chồng chéo, mâu thuẫn, vi phạm pháp luật.

So với doanh nghiệp nước ngoài, họ bắt đầu chuyển đổi số từ rất lâu và nhận được sự hỗ trợ tuyệt vời từ chính phủ. Chẳng hạn, theo ông Trần Xuân Khôi, CEO Công ty Cổ phần VTI, tại Nhật Bản và Singapore, nếu một doanh nghiệp ứng dụng hệ thống do doanh nghiệp CNTT trong nước phát triển, chính phủ sẽ tài trợ 70% chi phí, còn doanh nghiệp CNTT nhận đủ 100%. Chính sách này thúc đẩy chuyển đổi số nhanh hơn. Ông mong muốn Chính phủ Việt Nam hỗ trợ truyền thông, khuyến khích doanh nghiệp sử dụng sản phẩm trong nước đã là một động viên, khuyến khích doanh nghiệp làm sản phẩm.

Hiện tại, Chính phủ đang phất ngọn cờ chuyển đổi số trong cả nước và Bộ TT&TT đóng vai trò là thuyền trưởng trong việc định hướng, truyền thông phát triển sản phẩm Make in Viet Nam và ứng dụng cho Việt Nam. Ở góc độ cá nhân, đại diện VTI kiến nghị Chính phủ có thể giúp doanh nghiệp mở thị trường tốt hơn nữa, cùng nhau đưa giải pháp ra nước ngoài do thị trường trong nước quy mô còn hạn chế vì doanh nghiệp chưa có đủ tiềm lực đầu tư, trong khi chi phí phát triển vô cùng lớn. Trong quá trình làm việc, ông tự tin rằng sản phẩm Việt Nam không hề hề kém cạnh doanh nghiệp các nước.

Còn theo ông Trần Quang Cường, Giám đốc Công ty Cổ phần Tương lai NextX, Chính phủ nên hỗ trợ chính sách vay vốn tốt hơn cho doanh nghiệp chuyển đổi số.

Công nghệ số được coi là lực lượng sản xuất chính trong sự phát triển của một nền kinh tế. Cộng đồng doanh nghiệp số là nhân tố trọng tâm tạo ra lực lượng sản xuất mới này. Theo ông Đặng Minh Tuấn, về phía doanh nghiệp, cần phải tuân thủ quy định và đồng hành cùng Nhà nước, tham mưu, tư vấn các khung pháp lý vì luật luôn có khoảng cách giữa thực tiễn và văn bản. Có những ngành, nghề, lĩnh vực mới xuất hiện chưa có luật pháp điều chỉnh nên không biết triển khai thế nào, ví dụ blockchain, tiền số... và cũng chưa có biện pháp thử nghiệm như mô hình sandbox. Doanh nghiệp cần đề xuất khó khăn, vướng mắc để Nhà nước nhanh chóng điều chỉnh.

Sự đồng hành của Chính phủ và doanh nghiệp sẽ đẩy nhanh việc đưa Việt Nam trở thành một quốc gia hùng cường.