“Trời kêu ai nấy dạ” là quan niệm của không ít người khi nói đến những căn bệnh sinh tử nói chung và ung thư nói riêng. Thế nhưng,êngiatưvấncáchphòngngừaungthưcổtửsamsung ung thư cổ tử cung (UTCTC) là căn bệnh nguy hiểm có vắc xin phòng ngừa.

Tư vấn của Thạc sĩ, Bác sĩ Lê Quang Thanh - Giám đốc Bệnh viện Từ Dũ về vắc xin này.

- Thưa bác sĩ, vì sao nói UTCTC là một trong những bệnh ung thư hiếm hoi có thể phòng ngừa triệt để?

UTCTC có điểm đặc biệt là giai đoạn sang thương tiền ung thư kéo dài, kể từ lúc nhiễm HPV cho đến sang thương UTCTC xâm lấn thời gian tính bằng 10 - 20 năm. Đó chính là khoảng thời gian vàng để chúng ta thực hiện rất nhiều biện pháp dự phòng UTCTC.

-  Với các bệnh ung thư khác, chúng ta biết có nhiều yếu tố nguy cơ gây ung thư cao hoặc là tỉ lệ ung thư gia tăng ở một số nhóm người nhất định. Riêng UTCTC thì có bằng chứng khoa học cho thấy HPV là nguyên nhân chính gây bệnh. Ngày nay, chiến lược dự phòng UTCTC hàng đầu là gì thưa bác sĩ?

Phòng ngừa HPV, đặc biệt là những chủng HPV gây UTCTC được xem là biện pháp dự phòng chủ động nhất. Vắc xin phòng ngừa HPV đang được lưu hành tại Việt Nam và Bộ Y tế khuyến cáo các chị em phụ nữ tiêm ngừa để phòng UTCTC.

- Phác đồ tiêm HPV như thế nào, thưa bác sĩ?

Tiêm theo lịch 0-2-6 có nghĩa là tiêm mũi đầu tiên hôm nay thì 2 tháng sau tiêm mũi thứ 2 và 4 tháng sau tiêm mũi thứ 3. Đó là theo khuyến cáo của nhà sản xuất.

Tuy nhiên có nhiều lí do khách quan thì chúng ta có thể tiêm vào lúc thích hợp nhất. Đã có một nghiên cứu cách đây 6 năm của Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương thực hiện tại Việt Nam đã thử nghiệm và so sánh rất nhiều lịch tiêm ví dụ như 0-2-6, 0-3-9, 0-6-12, 00-12-24, các lịch tiêm đều cho thấy hiệu quả nên chúng ta không phải lo lắng về việc tuân thủ lịch tiêm.

- Hiện trên thị trường có những loại vắc xin nào giúp ngăn ngừa HPV?

Hiện nay trên thị trường Việt Nam có 2 loại vắc xin ngừa HPV đang được lưu hành: Vắc xin tứ giá ngừa được 4 chủng HPV 6, 11, 16, 18 và vắc xin nhị giá ngừa được 2 chủng HPV 16, 18. Việc tiêm loại nào tuỳ thuộc vào điều kiện tiếp cận và kinh tế của bạn, cũng như tuỳ thuộc vào tư vấn của các y bác sĩ.

Vắc xin nhị giá nhắm vào phòng ngừa UTCTC còn vắc xin tứ giá còn nhắm tới nhiều loại bệnh liên quan tới HPV khác ngoài UTCTC như sùi mào gà sinh dục. Bệnh này tuy không ác tính nhưng khó điều trị. Vắc xin tứ giá còn ngừa cả các sang thương tiền ung thư hoặc ung thư âm hộ, âm đạo, trực tràng. Các chị em tốt nhất nên đến cơ sở y tế để được tư vấn và chọn cho mình loại vắc xin phù hợp nhất.

- Vắc xin có hiệu quả bảo vệ trong bao lâu và có cần phải tiêm lặp lại không, thưa bác sĩ?

Hiện nay các phương pháp dựa trên toán học cho thấy hiệu quả của vắc xin kéo dài tối thiểu là 30 năm và chưa có khuyến cáo nào rằng chúng ta phải tiêm lặp lại.

Vũ Minh