Nhận định, soi kèo Sociedad vs Real Madrid, 3h30 ngày 27/2: Đẳng cấp vượt trội

Các chuyên gia từ Cục Y tế dự phòng, Viện Dinh dưỡng (Bộ Y tế), Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, Viện Vệ sinh Dịch tễ Tây Nguyên và Sở GD-ĐT tỉnh Gia Lai truyền đạt các nội dung về Chương trình Sức khỏe học đường giai đoạn 2021-2025; Chiến lược quốc gia về dinh dưỡng, phòng chống bệnh không lây nhiễm cho học sinh.

Cùng đó, các đại biểu tham dự cũng được trao đổi về Chương trình bữa ăn học đường và giáo dục dinh dưỡng tại các cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh; thực trạng bệnh không lây nhiễm và các yếu tố nguy cơ gây bệnh; một số bệnh không lây nhiễm thường gặp và hoạt động phòng chống bệnh không lây nhiễm tại tỉnh.

Hội nghị cũng dành thời gian chia sẻ về việc triển khai bữa ăn học đường tại các cơ sở giáo dục có học sinh học nội trú, bán trú. Ngoài ra, các đại biểu còn được tập huấn, thông tin về cẩm nang truyền thông giáo dục dinh dưỡng cho học sinh và trẻ vị thành niên; lồng ghép giáo dục dinh dưỡng trong một số môn học; dinh dưỡng lành mạnh và các hoạt động thể lực trong phòng chống bệnh không lây nhiễm cho học sinh; hướng dẫn xây dựng thực đơn trường có học sinh học nội trú, bán trú và cách kiểm tra giám sát công tác chăm sóc sức khỏe học sinh, an toàn trường học, điều kiện vệ sinh trường học.

Ở các trường thuộc khu vực ngoại thành, con số này cũng trên 20%, cụ thể: Trường Tiểu học Quang Trung, huyện Phú Xuyên (31,1%); Trường Tiểu học Tản Lĩnh, huyện Ba Vì (26,8%); Trường Tiểu học Bình Yên, huyện Thạch Thất (24,1%); Trường Tiểu học Hiền Ninh, huyện Sóc Sơn (20,9%)...

Nguyên nhân của tình trạng này, theo PGS.TS Bùi Thị Nhung, là do chế độ dinh dưỡng không hợp lý, thừa năng lượng hay chất đạm nhưng lại thiếu vi chất. Tâm lý của ông bà, cha mẹ muốn con, cháu bụ bẫm là một trong những nguyên nhân khiến trẻ bị thừa cân, béo phì. Bên cạnh đó, trẻ thiếu hoạt động thể lực, sử dụng thực phẩm nhiều đường cũng dẫn đến thừa cân, béo phì.

"Nhất là với lứa tuổi học đường, chế độ ăn không cân bằng, không đa dạng, trẻ thích ăn đồ chế biến sẵn, thức ăn có nhiều chất béo, không thích ăn cá, tôm, cua hải sản, không thích ăn rau…, vận động ít càng làm gia tăng nguy cơ béo phì", PGS Nhung thông tin.

Một khảo sát được tiến hành trên 600 bà mẹ ở Hà Nội, Đà Nẵng, Hải Phòng cho thấy, khi con có tình trạng dinh dưỡng bình thường thì đa phần các bà mẹ nghĩ rằng, con bị thiếu dinh dưỡng. Chỉ 20% bà mẹ có con bị béo phì nhận ra con mình có tình trạng này.

Nhiều hệ quả nghiêm trọng khi trẻ thừa cân, béo phì

PGS.TS Bùi Thị Nhung nhấn mạnh, thừa cân, béo phì dẫn tới nhiều hệ quả nghiêm trọng. Khi xét nghiệm 500 trẻ béo phì, có từ 35-50% trẻ bị rối loạn mỡ máu. Hiện nay, đái tháo đường cũng không còn là bệnh của người lớn mà đang bị trẻ hóa. Thực tế tại các cơ sở y tế đang quản lý không ít trẻ mắc đái tháo đường tuýp 2, thường là trẻ thừa cân, béo phì.

Cũng theo PGS.TS Bùi Thị Nhung, nhiều năm qua, việc thực hiện bữa ăn mầm non được chú ý, giáo viên được đào tạo, tổ chức tốt hơn, có các phần mềm xây dựng thực đơn. Tuy nhiên, ở khối tiểu học trở lên còn gặp nhiều khó khăn. 

Thực tế nhiều trường học chưa có đầy đủ cơ sở vật chất, tiếp nhận bữa ăn từ các công ty cung ứng thực phẩm. Đây là nguyên nhân khiến xảy ra ngộ độc thực phẩm. Cán bộ phụ trách bán trú của nhiều trường cũng chưa được đào tạo về dinh dưỡng, căng tin bán thực phẩm không lành mạnh.

Chương trình Sức khỏe học đường giai đoạn 2021-2025 đặt mục tiêu: 

- 100% trường học tổ chức các hoạt động giáo dục dinh dưỡng hợp lý, thực phẩm lành mạnh, an toàn cho học sinh thông qua các giờ học chính khóa, hoạt động ngoại khóa.

- 100% trường học có tổ chức bữa ăn học đường và căng tin trường học bảo đảm các điều kiện về vệ sinh, an toàn thực phẩm theo quy định, trong đó 60% trường học ở khu vực thành thị và 40% trường học ở khu vực nông thôn xây dựng thực đơn đáp ứng nhu cầu theo khuyến nghị của Bộ Y tế về bảo đảm dinh dưỡng hợp lý theo lứa tuổi và đa dạng thực phẩm.

- 60% trường học có tổ chức bữa ăn học đường sử dụng sữa và các sản phẩm từ sữa trong bữa ăn học đường đạt chuẩn theo quy định.

- 100% học sinh được tuyên truyền, giáo dục về sức khỏe và nâng cao kiến thức phòng, chống bệnh, tật học đường, bệnh không lây nhiễm và sức khỏe tâm thần; được giáo dục về dinh dưỡng hợp lý, thực phẩm lành mạnh, an toàn.

Theo các chuyên gia, một chế độ ăn uống lành mạnh với trẻ bị đái tháo đường, thừa cân béo phì là trẻ được khuyến khích ăn thực phẩm ít béo, giàu chất dinh dưỡng, như ngũ cốc và bánh mì nguyên hạt, trái cây, rau, sản phẩm từ sữa và protein. Hạn chế thức ăn và đồ uống có đường. Khuyến khích nhiều hoạt động thể chất.

Phong trào được triển khai thực hiện ở 2 nội dung: Xây dựng nhà vệ sinh và nhà vệ sinh sạch, đẹp, thân thiện. Về xây dựng nhà vệ sinh, các nhà trường có kế hoạch, dự toán kinh phí, bố trí vị trí xây dựng phù hợp khi sử dụng; nhà vệ sinh phải đảm bảo đúng theo tiêu chuẩn quy định và có tính thẩm mỹ. Các tiêu chí cụ thể về nhà vệ sinh sạch, đẹp, thân thiện tại các cơ sở giáo dục công lập sẽ được Sở Giáo dục và Đào tạo hướng dẫn. 

UBND các huyện, thị xã, thành phố ưu tiên bố trí nguồn kinh phí từ ngân sách theo phân cấp để thực hiện phong trào, đặc biệt quan tâm hỗ trợ các cơ sở giáo dục công lập vùng khó khăn; Phối hợp với Ủy ban MTTQ, các đoàn thể cùng cấp tuyên truyền, phát động phong trào đến các tập thể, cá nhân, doanh nghiệp và các mạnh thường quân đóng trên địa bàn; vận động tài trợ để thực hiện phong trào đạt hiệu quả cao nhất.

Chương trình sức khỏe học đường giai đoạn 2021-2025được ban hành nhằm duy trì, đẩy mạnh hoạt động giáo dục, chăm sóc, bảo vệ và quản lý sức khỏe trẻ em, học sinh trong trường học nhằm bảo đảm sự phát triển toàn diện về thể chất, tinh thần cho học sinh. Chương trình đặt mục tiêu 100% trường học có nhà vệ sinh cho học sinh, trong đó 50% trường học có đủ nhà vệ sinh cho học sinh theo quy định và 80% nhà vệ sinh bảo đảm điều kiện hợp vệ sinh.

Hai khu vực được quy hoạch không gian xây dựng ngầm tại TP.HCM gồm: Khu trung tâm hiện hữu mở rộng 930ha và Khu đô thị mới (KĐTM) Thủ Thiêm 657ha. 

Hiện TP.HCM đang xây dựng và chuẩn bị đưa vào sử dụng tuyến Metro số 1 cũng như chuẩn bị đầu tư các tuyến metro còn lại, việc nghiên cứu quy hoạch không gian xây dựng ngầm và bổ sung một số điểm không gian ngầm khác là cần thiết để khai thác hiệu quả các tuyến metro, vận tải hành khách công cộng. 

Theo Bộ Xây dựng, quy hoạch không gian xây dựng ngầm đô thị là một nội dung của đồ án quy hoạch đô thị, gồm quy hoạch chung, quy hoạch phân khu và quy hoạch chi tiết. Việc lập quy hoạch chung hoặc quy hoạch chi tiết do UBND TP.HCM xem xét, quyết định dựa trên nhu cầu đầu tư xây dựng công trình ngầm trong đô thị. 

Bộ Xây dựng cho rằng, TP.HCM đề xuất lập quy hoạch không gian xây dựng ngầm đô thị tại Khu trung tâm hiện hữu mở rộng 930ha và KĐTM Thủ Thiêm khi chưa lập quy hoạch chung không gian xây dựng ngầm sẽ chưa đủ cơ sở xác định điều kiện kết nối hệ thống công trình ngầm toàn đô thị. 

Do đó, để có cơ sở triển khai, TP.HCM cần nghiên cứu lập quy hoạch chung không gian ngầm hoặc lồng ghép vào đồ án điều chỉnh quy hoạch chung Thành phố đang triển khai.

Khu đô thị mới Thủ Thiêm là một trong hai khu vực quy hoạch không gian ngầm ở TP.HCM.

Theo Sở QH – KT TP.HCM, Đồ án điều chỉnh quy hoạch chung TP.HCM đến năm 2025 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt năm 2006 và được nghiên cứu trình thẩm định trước khi Luật Quy hoạch đô thị và nghị định hướng dẫn có hiệu lực, do đó chưa nghiên cứu quy hoạch không gian ngầm. 

Nội dung quy hoạch không gian ngầm được nghiên cứu trong 2 đồ án quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000 của Khu trung tâm hiện hữu mở rộng Thành phố 930ha và KĐTM Thủ Thiêm, trong đó chỉ xác định sơ bộ vị trí, phạm vi và điểm kết nối. 

Sở QH – KT cho hay, quy hoạch không gian ngầm là nội dung mới, trong 2 đồ án quy hoạch phân khu chỉ dừng lại ở khâu nghiên cứu sơ bộ, chưa đáp ứng được các yêu cầu về chức năng, mối liên kết, giá trị khai thác sử dụng… để kêu gọi đầu tư. 

Tuy nhiên, nếu lập riêng 1 đồ án quy hoạch phân khu không gian xây dựng ngầm đô thị tại 2 khu vực thì hiện chưa có cơ sở pháp lý theo ý kiến của Bộ Xây dựng. 

Trên cơ sở đó, Sở QH – KT TP.HCM đề xuất tổ chức thi tuyển quốc tế về định hướng và ý tưởng không gian xây dựng ngầm cho Khu trung tâm hiện hữu mở rộng Thành phố và KĐTM Thủ Thiêm. 

Kết quả thi tuyển sẽ sử dụng làm cơ sở điều chỉnh quy hoạch không gian xây dựng ngầm trong 2 đồ án quy hoạch và định hướng kêu gọi đầu tư các dự án phát triển không gian ngầm trước mắt, phù hợp với kế hoạch vận hành các tuyến metro cũng như các tuyến vận tải hành khách công cộng trọng điểm. 

Kiểm toán báo cáo dự án BT ở Thủ Thiêm

Các dự án BT: Dự án Xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu dân cư phía bắc, Dự án đầu tư xây dựng cầu Thủ Thiêm 2, Dự án đầu tư xây dựng 4 tuyến đường chính đều chậm tiến độ từ 18 tháng đến gần 3 năm…

Nắng nóng nhiều người bị đột quỵ. Ảnh minh họa

Anh Nguyễn Văn Hải (Hà Đông, Hà Nội) may mắn hơn. Đợt nắng nóng cao điểm thì ở quê có tang, xong việc anh phóng xe về Hà Nội ngay. Đang lúc mồ hôi nhễ nhại, anh mở cửa phòng khách – đúng lúc các con nghỉ hè, đang bật điều hòa 19 độ C, anh vừa cởi áo lau mồ hôi, vừa đứng trước luồng gió mát… thì bỗng ớn lạnh, đầu óc choáng váng, chân tay bủn rủn… Vợ anh vội lấy chăn phủ lên người chồng, rồi pha cốc nước đường gừng cho uống. Anh nằm bệt mấy ngày mới dậy được.

Theo các bác sĩ Bệnh viện Lão khoa Trung ương, nắng nóng khiến số bệnh nhân đột quỵ đến cấp cứu thường tăng, nguyên nhân nhiều trường hợp ra - vào phòng điều hòa đột ngột, trong khi nhiệt độ trong – ngoài chênh nhau 15 – 20 độ, khiến cơ thể không kịp cân bằng dễ gặp nguy hiểm.

Theo PGS. TS Vũ Anh Nhị, Chủ tịch Hội Thần kinh học TP.HCM, bệnh nhân đột quỵ để lại hậu quả vô cùng nặng nề, nhưng rất nhiều người dân còn thiếu kiến thức về phòng bệnh, cho rằng đột quỵ là bệnh của người già nên đã gặp họa khi tuổi còn rất trẻ.

Theo PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng (nguyên bác sĩ Bệnh viện Bạch Mai), nguy cơ đột quỵ, thậm chí chêt người do sau khi tắm nước lạnh lại nằm điều hòa chế độ lạnh ngay, hoặc do đi nắng về lập tức dội nước lạnh rồi vào hứng gió điều hòa giải nhiệt.

Các bác sĩ cho rằng, sau khi tắm nhiệt độ cơ thể bị hạ thấp, nếu ngồi hứng gió quạt, gió điều hòa nguy cơ nhiễm lạnh rất có thể xảy ra, khiến các mạch máu bị cản trở lưu thông, co mạch đột ngột, làm tăng huyết áp và dẫn đau đầu mãn tính, hoặc đột quỵ. Nhẹ nhất cũng làm cơ thể mệt mỏi, đau đầu, chóng mặt, cử chỉ lờ đờ. Trường hợp nặng có thể làm nhịp tim và hơi thở nhanh, rồi chậm dần, khó thở, nếu không đi bệnh viện cấp cứu dễ dẫn đến hôn mê, tử vong – đặc biệt nguy hiểm với những người thể trạng yếu, trẻ nhỏ, người cao tuổi, phụ nữ mang thai…

Phòng ngừa có thể giảm được 80% nguy cơ đột quỵ. Ảnh minh họa.

PGS.TS Vũ Anh Nhị lưu ý, thời tiết nắng nóng phức tạp như hiện nay, nếu biết bảo vệ cơ thể, phòng ngừa sớm sẽ giảm 80% nguy cơ đột quỵ.

Các bác sĩ khuyên người già, người thể trạng yếu sau khi tắm việc cần làm là giữ ấm cho cơ thể. Nên tắm bằng nước ấm, nhất là với người hay mắc viêm họng. Tắm xong không nên vào ngay phòng điều hoà ngay, cũng không nên ngồi trước quạt, hoặc trong phòng điều hoà lạnh để tránh đột quỵ.

Người thể trạng yếu, người già, trẻ em, phụ nữ có thai… đi ngoài nắng, hoặc tập thể dục thể thao về mạch máu đang giãn ra cũng không nên vào phòng lạnh ngay để tránh mạch máu co đột ngột.

Để tránh nguy hiểm vì đột ngột ra vào phòng điều hòa, trước khi ra khỏi phòng 30 phút cần tắt điều hòa, mở cửa phòng cho thông khí và giúp cơ thể thích nghi dần với nhiệt độ bên ngoài. Nếu đi từ ngoài vào phòng điều hòa, hãy để điều hòa ở chế độ cao rồi hạ thấp nhiệt độ dần.

Nên bỏ thói quen cài nhiệt độ thấp khi sử dụng điều hòa, nhất là vào những ngày nắng nóng cực điểm để tránh sốc nhiệt, cảm lạnh. Nhiệt độ trong – ngoài phòng lạnh cần chênh lệch 7 độ là an toàn.

Những ngày nắng nóng nên tránh hoạt động quá nhiều ngoài trời nắng, nhất là sau 10 giờ sáng. Ban đêm cần bật điều hòa liên tục. Nhưng ban ngày không nên để trẻ nhỏ nằm điều hòa 4 giờ liên tục, mà chỉ cho trẻ em ở phòng điều hòa 2-3 giờ/lần rồi cho ra nhiệt độ bình thường 10-15 phút để trẻ thích nghi với môi trường, nâng cao sức đề kháng.

(Theo Giadinh.net)

Tại Việt Nam, vai trò, tầm quan trọng của dữ liệu và dữ liệu mở đã được đề cập trong nhiều chương trình, kế hoạch. Nghị định 47 năm 2020 của Chính phủ về quản lý, kết nối và chia sẻ dữ liệu số của cơ quan nhà nước đã có nội dung về “dữ liệu mở của cơ quan nhà nước”, thể hiện sự tích cực của Việt Nam khi sẵn sàng cung cấp dữ liệu mở cho cộng đồng, người dân, doanh nghiệp.

Chương trình chuyển đổi số quốc gia cũng đặt mục tiêu giai đoạn đến năm 2025 từng bước mở dữ liệu của các cơ quan nhà nước và đến năm 2030 mở dữ liệu cho các tổ chức, doanh nghiệp, tăng 30% dịch vụ sáng tạo dựa trên dữ liệu phục vụ người dân, doanh nghiệp.

Để hiện thực hóa mục tiêu trên, từ tháng 8/2020, Bộ TT&TT đã đưa vào vận hành Cổng dữ liệu quốc gia tại địa chỉ Data.gov.vn làm nền tảng, phương tiện triển khai quản trị dữ liệu quốc gia và mở dữ liệu Chính phủ cho xã hội, cộng đồng. 

Đến giữa tháng 8/2022, Cổng Data.gov.vn đã có hơn 10.600 tập dữ liệu, trong đó các chủ đề có nhiều tập dữ liệu lần lượt là xã hội với 9.989 tập dữ liệu, công nghệ (117), lao động (109), giáo dục (97). Các cơ quan cung cấp dữ liệu nhiều nhất là Đại học Quốc gia Hà Nội với 10.045 tập dữ liệu, tiếp đến là Bộ TT&TT với 142 tập dữ liệu, Bộ LĐTB&XH (107), Bộ GD&ĐT (97), Bộ Y tế (65), Bộ TN&MT (50).

Bên cạnh đó, một số bộ, tỉnh đã có chủ trương cũng như xây dựng cổng dữ liệu mở. Đơn cử như, Cổng dữ liệu mở TP.HCM tại địa chỉ opendata.hochiminhcity.gov.vn; hệ thống dữ liệu mở tỉnh Thừa Thiên Huế tại địa chỉ data.thuathienhue.gov.vn; hay cổng dịch vụ dữ liệu của thành phố Đà Nẵng tại địa chỉ congdulieu.vn...

Tuy vậy, theo thống kê mới nhất của Bộ TT&TT, nhiều cơ quan chưa chủ động cung cấp dữ liệu mở ra bên ngoài. Tính đến hết quý III/2022, mới có 9% bộ, ngành, địa phương cung cấp dữ liệu mở. Việc chậm cung cấp dữ liệu mở dẫn đến hạn chế sự tham gia của xã hội vào thúc đẩy chuyển đổi số.

Cũng theo Bộ TT&TT, nguyên nhân chủ yếu khiến các cơ quan, tổ chức chưa thực hiện mở dữ liệu là lo ngại về tính đầy đủ, chính xác của dữ liệu, về quyền và trách nhiệm của cơ quan chia sẻ dữ liệu cũng như các biện pháp bảo đảm an toàn, thông tin mạng.

Mặt khác, nhu cầu khai thác dữ liệu của các cơ quan, tổ chức khác thì cao nhưng yêu cầu cụ thể nội dung, mục đích thì còn lúng túng. Nhiều cơ quan muốn lấy toàn bộ dữ liệu của đơn vị khác dẫn đến sự phát sinh vấn đề cần giải quyết giữa khai thác, chia sẻ dữ liệu và bảo đảm an toàn thông tin.

Để khắc phục tình trạng trên, Bộ TT&TT cho rằng, các bộ, ngành, địa phương cần tích cực hơn nữa trong phát triển dữ liệu mở và mở dữ liệu nhằm thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong cộng đồng. 

Bộ TT&TT đã trình Thủ tướng Chính phủ dự thảo Quyết định ban hành Danh mục dữ liệu mở của cơ quan nhà nước ưu tiên triển khai. Tại danh mục này, Bộ TT&TT đề xuất 137 loại dữ liệu mở chia thành 14 nhóm chủ đề chính gồm: Giáo dục, CNTT và truyền thông, giao thông vận tải, khoa học, kinh tế, lao động, môi trường tài nguyên, nông nghiệp, tài chính, văn hóa du lịch, xã hội, xây dựng, y tế sức khỏe và chủ đề khác. Đồng thời, Bộ TT&TT đề xuất những nội dung mà các bộ, ngành, địa phương cần làm nhằm thúc đẩy việc cung cấp dữ liệu mở.

“Ngay sau khi Thủ tướng Chính phủ ban hành, các địa phương cần chi tiết hóa thành kế hoạch và triển khai nhanh chóng việc công bố dữ liệu mở của cơ quan nhà nước trong phạm vi quản lý của đơn vị mình để làm cơ sở kích thích phát triển kinh tế số, xã hội số”, Bộ TT&TT lưu ý.

Vân Anh