Phân tích điểm khác biệt trong ở cuộc cách mạng tinh gọn về tổ chức bộ máy mà Tổng Bí thư Tô Lâm chỉ đạo, trong cuộc trò chuyện với Tri thức - Znews, tiến sĩ Nguyễn Sĩ Dũng (nguyên Phó chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội) cho rằng chúng ta đang hướng tới một hệ thống chính trị phù hợp với xu hướng quản trị tiên tiến của thế giới.

Ông khẳng định thành công của các quốc gia khác chứng minh nếu đặt lợi ích quốc gia lên hàng đầu, cùng với những quyết định táo bạo và minh bạch, chúng ta hoàn toàn có thể xây dựng một hệ thống chính trị tinh gọn, hiệu quả và hiện đại

3 yếu tố khác biệt

Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh việc tổng kết Nghị quyết 18 là “cuộc cách mạng” tinh gọn về tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị… Từ góc nhìn của mình và thực tế gần đây, ông đánh giá thế nào về những chuyển động đang diễn ra cũng như sắp tới?

Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhấn mạnh rằng việc tổng kết Nghị quyết 18 là một "cuộc cách mạng" nhằm tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, hướng tới hoạt động hiệu lực, hiệu quả hơn.

Trong thời gian gần đây, nhiều động thái tích cực đã được triển khai để hiện thực hóa mục tiêu này. Cụ thể, Bộ Chính trị đã đề xuất phương án giảm tối thiểu 5 bộ và 2 cơ quan trực thuộc Chính phủ, cùng với việc sáp nhập một số ủy ban của Quốc hội và cơ quan thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Đồng thời, các cơ quan như Ủy ban Giám sát Tài chính Quốc gia và Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp dự kiến sẽ kết thúc hoạt động, chuyển nhiệm vụ về các bộ và cơ quan liên quan để tránh chồng chéo chức năng.

Những chuyển động này cho thấy quyết tâm cao của Đảng và Nhà nước trong việc cải cách bộ máy, nhằm tạo ra một hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu quả, đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước trong giai đoạn mới. Việc thực hiện các biện pháp này không chỉ giúp tiết kiệm nguồn lực mà còn nâng cao chất lượng quản lý nhà nước, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển kinh tế - xã hội.

Tuy nhiên, quá trình này cũng đặt ra thách thức lớn, đòi hỏi sự đồng thuận và nỗ lực từ tất cả các cấp, ngành. Việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy cần được thực hiện một cách khoa học, hợp lý, đảm bảo không gây gián đoạn hoạt động và phục vụ tốt nhất cho người dân. Đồng thời, cần chú trọng đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ có phẩm chất, năng lực, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Nhìn chung, những chuyển động hiện tại và sắp tới trong việc tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị là cần thiết và đúng hướng, thể hiện quyết tâm của Đảng và Nhà nước trong việc xây dựng một bộ máy hoạt động hiệu lực, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước.

Phát biểu chỉ đạo Hội nghị Toàn quốc quán triệt, triển khai tổng kết việc thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW, Tổng Bí thư nhấn mạnh việc tinh gọn tổ chức bộ máy đi đôi với tinh giản biên chế, cơ cấu lại đội ngũ cán bộ đủ phẩm chất, năng lực, không để cơ quan nhà nước là "vùng trú an toàn" cho cán bộ yếu kém. Ảnh: TTXVN.

Khoảng 20 năm qua, chúng ta đã trải qua nhiều lần tinh gọn bộ máy. Điểm khác biệt ở lần này là gì, thưa ông?

Điểm khác biệt quan trọng trong lần tinh gọn bộ máy hiện nay nằm ở ba yếu tố chính:

Một là quyết tâm chính trị mạnh mẽ và toàn diện hơn. Trong quá khứ, các nỗ lực tinh gọn bộ máy thường diễn ra rải rác, tập trung vào một số lĩnh vực hoặc cấp bậc cụ thể. Tuy nhiên, lần này, Nghị quyết 18 của Ban Chấp hành Trung ương và các chỉ đạo liên quan của Tổng Bí thư đã xác định đây là một “cuộc cách mạng” toàn diện. Điều này thể hiện sự quyết tâm chính trị cao nhất, với yêu cầu sắp xếp lại tất cả các cấp từ Trung ương đến địa phương. Tinh thần không chỉ là "giảm biên chế", mà còn hướng đến việc tái cấu trúc toàn diện chức năng, nhiệm vụ, đảm bảo hiệu lực và hiệu quả của bộ máy.

Chúng ta đang hướng tới một hệ thống chính trị không chỉ gọn nhẹ mà còn vận hành hiệu quả, phù hợp với xu hướng quản trị tiên tiến của thế giới

Hai là phương pháp tiếp cận đồng bộ và chiến lược. Lần này, tinh gọn không chỉ là giảm số lượng mà còn tập trung vào cải cách chức năng, nhiệm vụ chồng chéo. Các cơ quan có chức năng tương tự sẽ được sáp nhập, tránh tình trạng "cha chung không ai khóc". Ứng dụng công nghệ số và cải cách hành chính được đẩy mạnh nhằm tự động hóa quy trình làm việc, giảm thiểu phụ thuộc vào con người trong các khâu trung gian. Điều này giúp tạo ra một bộ máy hoạt động tinh gọn hơn mà vẫn đảm bảo hiệu quả.

Ba là gắn với các chỉ tiêu phát triển cụ thể và dài hạn. Lần này, tinh gọn bộ máy được gắn liền với mục tiêu phát triển bền vững của quốc gia, phù hợp với yêu cầu hội nhập quốc tế và cạnh tranh toàn cầu.

Điều này bao gồm:

1. Tối ưu hóa chi phí vận hành của Nhà nước để giảm gánh nặng ngân sách;

2. Nâng cao chất lượng dịch vụ công, đáp ứng tốt hơn nhu cầu của người dân và doanh nghiệp;

3. Đây là lần đầu tiên, việc tinh gọn được đặt trong bối cảnh hội nhập sâu rộng, hướng đến việc xây dựng một hệ thống quản trị quốc gia hiện đại, minh bạch, hiệu quả.

Tóm lại, lần tinh gọn này không chỉ khác biệt về quy mô và cách tiếp cận, mà còn ở tư duy chiến lược lâu dài. Từ chỗ “giảm tải” thành “tái thiết”, chúng ta đang hướng tới một hệ thống chính trị không chỉ gọn nhẹ mà còn vận hành hiệu quả, phù hợp với xu hướng quản trị tiên tiến của thế giới.

Cốt lõi của cuộc cách mạng

Trong cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy, theo ông điều khó thực hiện nhất là gì?

Điều khó thực hiện nhất trong cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy chính là vượt qua các rào cản về tư duy, lợi ích và tính đồng bộ. Cụ thể:

1. Tư duy bảo thủ và tâm lý ngại thay đổi: Một số cán bộ, công chức lo ngại rằng việc sáp nhập, tinh gọn sẽ ảnh hưởng đến vị trí, vai trò, hoặc quyền lợi của họ. Điều này dẫn đến tâm lý bảo thủ, không sẵn sàng đổi mới. Một số khác có xu hướng duy trì trạng thái hiện tại để tránh rủi ro, thay vì chấp nhận cải cách. Điều này gây khó khăn cho việc thực hiện các biện pháp đột phá.

2. Lợi ích nhóm và xung đột lợi ích: Một số đơn vị, cá nhân có thể cố gắng bảo vệ quyền lợi riêng, thậm chí cản trở quá trình sáp nhập hoặc tinh gọn. Việc tinh gọn bộ máy có thể làm mất đi một số quyền lực hoặc đặc quyền của các tổ chức, cá nhân, dẫn đến sự phản kháng ngầm.

3. Đảm bảo tính đồng bộ giữa các cấp và ngành: Việc tinh gọn phải đảm bảo sự phù hợp với cả Trung ương, địa phương, và các lĩnh vực chuyên môn khác nhau, tránh tình trạng chồng chéo hoặc bất cập. Để đạt hiệu quả, các cơ quan phải phối hợp đồng bộ, nhưng thực tế, sự phối hợp này đôi khi chưa hiệu quả hoặc thiếu nhất quán.

Điều khó khăn nhất của cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy là làm thế nào để vượt qua những rào cản tư duy, lợi ích và đạt được sự đồng bộ trong toàn hệ thống

4. Chuyển đổi năng lực đội ngũ cán bộ: Sau khi tinh gọn, có nguy cơ xảy ra mất cân đối giữa năng lực của đội ngũ cán bộ và yêu cầu nhiệm vụ mới. Điều này đòi hỏi phải đào tạo lại hoặc phân công phù hợp, nhưng việc này thường mất thời gian và nguồn lực. Việc tinh gọn phải song hành với cải thiện chất lượng đội ngũ cán bộ để đảm bảo bộ máy không chỉ gọn mà còn mạnh.

5. Đảm bảo sự đồng thuận xã hội: Một số người dân có thể lo ngại rằng việc tinh gọn sẽ dẫn đến giảm chất lượng dịch vụ công hoặc tạo thêm áp lực lên bộ máy còn lại. Để có được sự đồng thuận, cần công khai, minh bạch các quyết định và tiêu chí sáp nhập, cắt giảm.

Tóm lại, điều khó khăn nhất là làm thế nào để vượt qua những rào cản tư duy, lợi ích và đạt được sự đồng bộ trong toàn hệ thống. Cuộc cách mạng này không chỉ là câu chuyện về sắp xếp tổ chức, mà còn là một quá trình thay đổi văn hóa quản trị, tư duy lãnh đạo và cách tiếp cận công việc của cả bộ máy chính trị.

"Sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy là công việc rất khó khăn, nhạy cảm, phức tạp, ảnh hưởng trực tiếp đến mỗi con người trong từng tổ chức. Do đó, đòi hỏi sự đoàn kết, quyết tâm cao, dũng cảm và cả sự hy sinh lợi ích cá nhân vì lợi ích chung", Tổng Bí thư nhấn mạnh khi bế mạc Hội nghị BCH Trung ương khóa XIII, hôm 25/11. Ảnh: TTXVN.

4 bài học cho Việt Nam

Điều đó phải chăng là “lòng dũng cảm và hy sinh lợi ích cá nhân” mà Tổng Bí thư đề cập? Ông có thể chia sẻ những bài học kinh nghiệm, những ví dụ từ các quốc gia mà ông có dịp thực tế, nghiên cứu?

Đúng vậy, “lòng dũng cảm và hy sinh lợi ích cá nhân” mà Tổng Bí thư đề cập chính là cốt lõi của một cuộc cách mạng thực sự trong việc tinh gọn bộ máy. Đây không chỉ là sự can đảm trong quyết định, mà còn là sự sẵn sàng đối mặt với các rào cản và áp lực từ nhiều phía.

Lòng dũng cảm và hy sinh lợi ích cá nhân chính là cốt lõi của một cuộc cách mạng thực sự trong việc tinh gọn bộ máy

Bài học kinh nghiệm từ các quốc gia, thì theo tôi nên nghiên cứu của 3 nước.

1. Singapore- Tinh gọn đi đôi với quản trị hiệu quả: Cố Thủ tướng Lý Quang Diệu đã đưa ra các quyết định táo bạo để sắp xếp lại bộ máy, cắt giảm các cơ quan hoạt động kém hiệu quả và hợp nhất các chức năng chồng chéo. Ông không ngại thay thế hoặc loại bỏ các cán bộ không đáp ứng được tiêu chuẩn. Chính phủ Singapore khuyến khích cán bộ công chức làm việc vì mục tiêu chung, thậm chí phải từ bỏ các quyền lợi cá nhân để đáp ứng yêu cầu công việc. Kết quả là bộ máy nhỏ gọn, nhưng vận hành cực kỳ hiệu quả, trở thành một trong những nền hành chính công minh bạch và hiệu quả nhất thế giới.

2. New Zealand- Cải cách hành chính dựa trên kết quả: Trong những năm 1980, New Zealand đã thực hiện cải cách hành chính triệt để, giảm số lượng cơ quan chính phủ và chuyển từ quản lý tập trung sang mô hình quản trị dựa trên kết quả. Lãnh đạo chính phủ yêu cầu các cán bộ công chức phải minh bạch về hiệu quả công việc của mình. Những người không đáp ứng tiêu chí sẽ bị thay thế, bất kể vị trí hay thâm niên.

Kết quả là hệ thống công quyền tinh gọn và đáp ứng tốt nhu cầu của người dân, với chi phí thấp hơn và hiệu quả cao hơn.

3. Hàn Quốc- Giảm biên chế và đầu tư vào công nghệ: Hàn Quốc sử dụng công nghệ thông tin để tự động hóa nhiều quy trình trong quản lý nhà nước, giúp giảm số lượng nhân sự cần thiết mà vẫn nâng cao chất lượng dịch vụ công. Trong các cuộc cải cách, nhiều lãnh đạo đã sẵn sàng đối mặt với phản đối từ các nhóm lợi ích để ưu tiên mục tiêu chung.

Kết quả là bộ máy công quyền nhỏ hơn, nhưng hiện đại và linh hoạt hơn, phục vụ tốt hơn cho sự phát triển của quốc gia.

Tiến sĩ Nguyễn Sĩ Dũng nêu bài học của 3 quốc gia Singapore, New Zealand và Hàn Quốc để rút ra bài học cho Việt Nam. Ảnh: Lê Anh Dũng.

Từ kinh nghiệm của ba nước trên, bài học rút ra cho Việt Nam:

1. Sự quyết đoán từ lãnh đạo:Lãnh đạo cần có tầm nhìn dài hạn và sự kiên định trong các quyết định táo bạo, bất chấp sự phản đối từ các nhóm lợi ích.

2. Minh bạch và công bằng: Quá trình tinh gọn cần dựa trên tiêu chí rõ ràng, minh bạch để tránh gây bất mãn hoặc nghi ngờ từ người dân và cán bộ.

3. Đặt lợi ích quốc gia lên hàng đầu:Lợi ích quốc gia phải là kim chỉ nam trong mọi quyết định, kể cả khi điều đó yêu cầu hy sinh lợi ích cá nhân hay tổ chức.

4. Đầu tư vào năng lực và công nghệ:Tinh gọn không chỉ là giảm số lượng mà còn phải đầu tư để nâng cao năng lực của cán bộ và ứng dụng công nghệ để duy trì hiệu quả.

Tóm lại, “Lòng dũng cảm và hy sinh lợi ích cá nhân” không chỉ là lời nhắc nhở mà còn là một nguyên tắc hành động. Thành công của các quốc gia khác chứng minh rằng nếu đặt lợi ích quốc gia lên hàng đầu, cùng với những quyết định táo bạo và minh bạch, chúng ta hoàn toàn có thể xây dựng một hệ thống chính trị tinh gọn, hiệu quả và hiện đại.

Quyết tâm chính trị cao, hành động nhanh và quyết liệt nhưng cần lưu ý điều gì, thưa ông?

Theo tôi, điều cần lưu ý là:

1. Đảm bảo tính minh bạch và công bằng: Mọi quyết định sắp xếp, tinh gọn phải dựa trên các tiêu chí rõ ràng, minh bạch để tránh gây bất mãn hoặc nghi ngờ. Cần lắng nghe ý kiến từ nhiều phía, bao gồm cả các chuyên gia, cán bộ, công chức, và người dân, để đảm bảo sự đồng thuận cao.

2. Có lộ trình: Cải cách bộ máy cần được thực hiện theo lộ trình cụ thể, không gây xáo trộn lớn hoặc làm gián đoạn các hoạt động thiết yếu của Nhà nước; tránh tạo ra các vấn đề mới như mất cân đối nhiệm vụ, quá tải công việc ở các cơ quan còn lại.

Tinh gọn bộ máy không chỉ là câu chuyện giảm số lượng, mà cần tái thiết kế toàn bộ hệ thống để đảm bảo hiệu quả, hiệu lực và phù hợp với xu hướng phát triển hiện đại

3. Đồng bộ giữa các cấp và ngành: Việc sắp xếp ở Trung ương và địa phương phải có sự liên kết chặt chẽ, tránh tình trạng "tinh gọn ở trên, phình to ở dưới”. Sự đồng bộ trong chức năng, nhiệm vụ giữa các cơ quan Đảng, Chính phủ, Quốc hội và đoàn thể là yếu tố sống còn để đảm bảo hiệu quả.

4. Đầu tư vào con người và công nghệ: Tinh gọn bộ máy phải đi đôi với nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức và đẩy mạnh ứng dụng công nghệ để duy trì hiệu quả hoạt động.

Tóm lại, quyết tâm chính trị cao cần đi đôi với các hành động được hoạch định khoa học, tránh nóng vội và tạo ra các hiệu ứng phụ. Tinh gọn bộ máy không chỉ là câu chuyện giảm số lượng, mà cần tái thiết kế toàn bộ hệ thống để đảm bảo hiệu quả, hiệu lực và phù hợp với xu hướng phát triển hiện đại.

Xin cảm ơn ông!

Trung ương và Quốc hội dự kiến họp đầu năm 2025 về tinh gọn bộ máy Ban Chỉ đạo Trung ương về tổng kết Nghị quyết 18 yêu cầu tập trung chỉ đạo hoạt động thông suốt, hiệu lực, hiệu quả ngay các công việc được giao, không để gián đoạn công việc. 22:15 5/12/2024 " alt="Tư duy khác biệt của cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy"/> Tư duy khác biệt của cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy Bốn học sinh lớp 7 của Trường THCS Nghĩa Tân (quận Cầu Giấy, Hà Nội) đã mang cồn y tế vào trường học đốt khiến 1 học sinh bị bỏng phải nhập viện. Bà Nguyễn Mỹ Hảo, Hiệu trưởng Trường THCS Nghĩa Tân cho biết, vào khoảng 11h15 ngày 6/10, có 4 học sinh lớp 7A5 mang cồn vào đốt trong trường dẫn đến cháy nổ, khiến em học sinh N.Q.A bị bỏng phần lưng và chân. Sự việc xảy ra trong khoảng thời gian các em học sinh đi rửa tay sau ăn và di chuyển từ phòng ăn về phòng nghỉ bán trú. Nhà trường trao đổi về sự việc Theo tường trình của các học sinh có liên quan, ngày 6/10 học sinh B. có mang 1 chai cồn y tế với dung tích 500ml đến lớp, em Q.A mang theo bật lửa. Sau giờ ăn trưa, hai em này cùng với 2 học sinh khác của lớp này tập trung trước cửa phòng học rồi hoà cồn vào chai nước và đốt. Em Q.A đốt lần đầu tiên nhưng không cháy. Tiếp đó, học sinh B. có ý đốt lần 2 và dù đã được các bạn ngăn lại nhưng vẫn tiếp tục đốt. Chai nước chứa cồn bốc cháy ở vị trí sau lưng em Q.A khiến học sinh này bị bỏng ở phần lưng và chân. Cũng theo nhà trường, mặc dù 100% các phòng học đều được lắp camera giám sát nhưng các em học sinh này đã đứng che khuất camera trong quá trình thực hiện đốt cồn. Ngay sau khi sự việc xảy ra, nhân viên y tế của trường đã tiến hành sơ cứu cho học sinh trước khi đưa học sinh Q.A vào bệnh viện. Theo bà Hảo, hiện em Q.A đang được điều trị tại Viện bỏng Lê Hữu Trác nhưng chưa có kết quả đánh giá về tỉ lệ bỏng của học sinh. Tuy nhiên, hiện, Q.A vẫn có thể ăn uống được bình thường. Sau khi sự việc xảy ra, ban giám hiệu nhà trường cũng đã đến thăm hỏi sức khoẻ và động viên học sinh Q.A cùng gia đình. Nhà trường cũng đã có cuộc họp quán triệt đối với các thầy cô trông bán trú tăng cường công tác giám sát, quản lý chặt chẽ hơn nữa đối với các học sinh. “Việc để học sinh mang theo cồn và bật lửa vào trường cũng là cái khó để nhà trường kiểm soát được do không được quyền kiểm tra tư trang của các con”, bà Hảo nói. Nhà trường sẽ tiếp tục hỗ trợ, phối hợp với gia đình chăm sóc sức khỏe cho học sinh bị bỏng. Cùng đó phân công học sinh chép bài cho em Q.A và phân công giáo viên hỗ trợ, kèm cặp kiến thức cho học sinh trong và sau quá trình nằm viện. Bà Hảo cho hay, trước mắt cần ổn định sức khỏe và tâm lí cho các em học sinh, tăng cường công tác quản lý, giáo dục trong trường. Sau khi sức khoẻ em Q.A ổn định, nhà trường sẽ tiến hành xác minh, làm rõ trách nhiệm của các cá nhân liên quan. Được biết, công tác quản lý bán trú của Trường THCS Nghĩa Tân gồm 26 thầy cô. Thanh Hùng " alt="Một học sinh bị bỏng nặng vì mang cồn vào trường đốt"/> Một học sinh bị bỏng nặng vì mang cồn vào trường đốt Nhận định, soi kèo U20 Hàn Quốc vs U20 Uzbekistan, 18h30 ngày 23/2: Khó phân thắng bại Vết sẹo của Rodri sau ca phẫu thuật. Rodri cũng cho biết anh cảm thấy bản thân hồi phục tốt hơn mong đợi: "Khi dính chấn thương, tôi không cảm nhận được vết nứt ở đầu gối. Tôi nghĩ rằng chấn thương không nghiêm trọng lắm và giờ tôi cảm thấy rất lạc quan. Trong một tháng rưỡi đầu tiên dính chấn thương, mọi thứ thật khó khăn. Tôi không thể đi lại vì cơn đau, nhưng giờ thì dễ chịu hơn nhiều". Theo các chuyên gia, vận động viên chuyên nghiệp khi dính chấn thương dây chằng chéo trước (ACL) phải mất ít nhất từ 8-9 tháng để hồi phục hoàn toàn. Hiếm khi có trường hợp trở lại thi đấu sau khoảng 6 tháng. Chấn thương dây chằng cần phải tiến hành phẫu thuật để chữa trị dứt điểm thay vì sử dụng những biện pháp y khoa khác. Trong khi đó, chấn thương dây chằng chéo sau (PCL) thường có thể hồi phục nhanh hơn. Còn chấn thương dây chằng bên trong (MCL) có thể tự lành mà không cần can thiệp phẫu thuật. Rodri giành Quả bóng vàng 2024 hồi tháng 10 sau màn trình diễn chói sáng ở Man City và tuyển Tây Ban Nha. Anh hy vọng sẽ trở lại thi đấu cho Man City tại FIFA Club World Cup vào tháng 6/2025. Kể từ khi Rodri vắng mặt, Man City gặp không ít khó khăn. Đội chỉ giành được một chiến thắng trong 9 trận đấu gần nhất trên mọi đấu trường. Sự thiếu vắng Rodri khiến đội chủ sân Etihad không thể duy trì lối chơi kiểm soát sở trường. "La Roja" đã thay đổi thế nào? Động lực nào đã biến một đội bóng từng mang danh "Vua vòng loại" trở thành độc cô cầu bại suốt giai đoạn 2008-2012 là điều La Roja: How soccer conquered Spain and how spanish soccer conquered the world của Jimmy Burns chia sẻ. " alt="Rodri để lộ vết sẹo sau phẫu thuật"/> Rodri để lộ vết sẹo sau phẫu thuật

Các chuyên gia NCSC khuyến nghị mọi người cần nâng cao cảnh giác, đề phòng cao độ để bảo vệ mình và người thân trước những nguy cơ lừa đào đang gia tăng. (Ảnh minh họa)

Lợi dụng tình hình đó, nhiều đối tượng xấu đã thực hiện các hành vi lừa đảo, trục lợi qua không gian mạng. Theo đánh giá của các chuyên gia Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia, các cuộc tấn công lừa đảo này đều sử dụng kỹ thuật cũ nhưng lợi dụng các nội dung, thông tin theo cách mới khiến cho người dân mất cảnh giác và dễ mắc bẫy.

Khuyến nghị mọi người cần nâng cao cảnh giác, đề phòng cao độ để bảo vệ mình và người thân trước những nguy cơ lừa đào đang ngày càng gia tăng, các chuyên gia NCSC cũng điểm ra một số thủ đoạn lừa đảo mới trên không gian mạng như giả mạo thông tin của tổ chức y tế, giả mạo trang web liên quan đến Covid-19, lừa đảo liên quan đến nhu yếu phẩm thiết yếu bán lẻ, đến hoạt động từ thiện, hoạt động đầu tư…

Lợi dụng tâm lý lo lắng về sức khỏe để lừa đảo

Cụ thể, đối tượng xấu giả mạo là nhân viên của tổ chức y tế trong nước hoặc quốc tế, điển hình như Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương của Việt Nam, Trung Tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh, hay Tổ chức Y tế thế giới (WHO) để gửi thư điện tử cho người dùng với tập tin đính kèm, hoặc các liên kết dẫn đến các nội dung giả mạo thông tin cập nhật  tình hình dịch Covid-19. Khi mở các tập tin đính kèm hay click vào liên kết, máy tính của người dùng sẽ bị tấn công bởi mã độc hoặc có thể bị lộ lọt, đánh cắp thông tin cá nhân, thông tin thẻ tín dụng được lưu trữ trực tuyến.

Một loại hình gian lận nữa mới xuất hiện là giả mạo trang web liên quan đến Covid-19. Theo quan sát của các chuyên gia NCSC, thời gian gần đây đã có rất nhiều tên miền Internet có chữ “Covid” được đăng ký.

Bên cạnh đó, đối tượng lừa đảo còn sử dụng mánh khóe liên quan đến việc điều trị bệnh. Tâm lý hoảng loạn lo sợ lây nhiễm Covid-19 khiến nhiều người tìm cách để tự phòng ngừa và chữa trị. Lợi dụng điều này, đối tượng lừa đảo dùng mạng xã hội và các diễn đàn trực tuyến để quảng bá nhiều sản phẩm mạo nhận có khả năng phòng ngừa Covid-19 để lừa nạn nhân.

Đối tượng lừa đảo còn tuyên truyền các phương thuốc chưa từng được kiểm chứng. Không những thế, đã có trường hợp đối tượng xấu giả làm bác sĩ, nhân viên bệnh viện và mạo nhận đã điều trị cho bạn bè hay người thân của nạn nhân khỏi Covid-19, yêu cầu nạn nhân thanh toán phí cho quá trình điều trị đó.

Dùng tài chính để dụ người dân “sập bẫy” lừa đảo

Bên cạnh các chiêu thức lừa đảo mới với điểm chung là lợi dụng tâm lý lo sợ về sức khỏe, theo khuyến cáo của các chuyên gia NCSC, thời gian qua nhiều người dân bị đối tượng xấu dùng lợi ích về tài chính để lừa chiếm đoạt tài sản.

Đơn cử như, các đối tượng xấu mạo danh các nhãn hàng lớn gửi link lạ kèm thông tin về quà tặng, trúng thưởng… nhằm lừa đảo, chiếm tài sản người dùng, xâm nhập hệ thống của các doanh nghiệp, tổ chức.

Rất có thể, đối tượng xấu sẽ khai thác các thông tin liên quan đến tài khoản ngân hàng, thông tin cá nhân để trục lợi, đánh cắp tiền. Hiện các đường link ẩn chứa nhiều nguy hiểm, rủi ro này đang lan truyền nhanh và rộng tới người dùng Việt Nam, ví dụ: hàng loạt người dùng Facebook nhận được tin nhắn có tiêu đề cùng đường link “Adidas kỷ niệm 100 năm - nhấn vào để nhận quà”; tin nhắn kêu gọi tham gia “Quỹ phúc lợi Coca-Cola”…

Lừa đảo liên quan đến hoạt động từ thiện cũng là một hình thức được nhiều đối tượng xấu sử dụng. Tranh thủ tâm lý giúp đỡ cộng đồng đang bị ảnh hưởng bởi đại dịch, các đối tượng dụ dỗ mọi người quyên góp cho các quỹ từ thiện lừa đảo do chúng lập ra. Ngoài ra, các đối tượng xấu còn dụ nạn nhân đóng góp cho hoạt động phát triển vắc xin hoặc tặng khẩu trang miễn phí đã được tẩm thuốc mê…

Các bẫy lừa đảo đầu tư cũng là một loại lừa đảo mà chuyên gia khuyến cáo người dân phải cảnh giác cao độ. Điển hình là, đối tượng xấu sử dụng chiêu trò hứa hẹn nhà đầu tư sẽ nhận được lợi nhuận cao khi đầu tư vào công ty cung cấp sản phẩm hay dịch vụ liên quan đến phòng chống, xét nghiệm, chữa trị Covid-19.

Mô hình lừa đảo qua việc đầu tư online được nhận diện qua một số dấu hiệu như: kêu gọi đầu tư làm giàu nhanh; hứa hẹn trả lãi với lãi suất cực cao; cam kết không có rủi ro hoặc rủi ro đầu tư rất thấp, hoàn vốn theo tỉ lệ cố định...

Ngoài ra, các đối tượng xấu còn lừa đảo bằng cách tạo ứng dụng di động thoạt nhìn giống như các ứng dụng phổ biến được dùng để theo dõi diễn biến lây lan của dịch Covid-19. Tuy nhiên, khi người dùng tải về điện thoại, sẽ bị tấn công bởi các mã độc, bị lấy thông tin cá nhân, thông tin bảo mật hay chi tiết tài khoản ngân hàng/thẻ tín dụng.

Cùng với việc tự nâng cao cảnh giác, các chuyên gia NCSC cho rằng, để ngăn chặn tình trạng lừa đảo qua mạng, người dùng có thể gửi đường link lừa đảo hoặc nghi ngờ là lừa đảo đến địa chỉ https://canhbao.ncsc.gov.vn. Khi đó, NCSC sẽ phối hợp cùng cơ quan chức năng xử lý để hạn chế việc lừa đảo trực tuyến trên không gian mạng.

Vân Anh

Cảnh báo các cuộc gọi mạo danh Công ty Điện lực đòi tiền điện để lừa đảo

Theo NCSC, trường hợp nghi ngờ cuộc gọi giả mạo Công ty Điện lực, người dùng chỉ cần truy cập vào Danh bạ tín nhiệm trên https://tinnhiemmang.vn là xác thực được số điện thoại đang liên hệ với mình có phải của các đơn vị thuộc EVN hay không.

Như đã phản ánh, những lùm xùm tại Trung tâm Anh ngữ Apax Leaders xảy ra thời gian dài trên cả nước. Tại TP.HCM, thời gian qua ông Nguyễn Ngọc Thủy, Tổng giám đốc đã có nhiều buổi làm việc với phụ huynh với mục đích xin lỗi, thông báo tái cấu trúc trung tâm và hoàn trả học phí. Nhưng đến nay, vụ việc vẫn chưa đi đến hồi kết.

Ông Thuỷ cam kết trả lại tiền theo lộ trình. Cụ thể, đối với nhóm 1 (nhóm những phụ huynh đã xác nhận phí, có lộ trình hoàn phí, đã quá hạn trả, việc hoàn phí), ngày 9/6, thanh toán qua tài khoản ngân hàng 20% (những phụ huynh còn dưới 5 triệu trả 1 lần); Ngày 20/7, thanh toán qua tài khoản ngân hàng 40%; Ngày 20/8, thanh toán qua tài khoản ngân hàng 40%.

Đối với nhóm 2 (những phụ huynh còn lại), việc hoàn trả lại phí sẽ qua 5 lần. Cụ thể, ngày 9/10, thanh toán qua tài khoản ngân hàng 20%; Ngày 20/11, thanh toán qua tài khoản ngân hàng 20%; Ngày 20/12, thanh toán qua tài khoản ngân hàng 20%; Ngày 20/3/2024, thanh toán qua tài khoản ngân hàng 20%; Ngày 20/4/2024, thanh toán qua tài khoản ngân hàng 20%.

Thế nhưng đến nay phụ huynh nhóm 1 chưa nhận được số tiền đợt 3, còn phụ huynh thuộc nhóm 2 chưa nhận được đồng nào. Điều này khiến phụ huynh vô cùng bức xúc. Họ tiếp tục kéo lên trung tâm Apax để đòi nợ.

Điều ngặt nghèo là trong 41 trung tâm Apax Leaders ở TP.HCM, chỉ có 2 trung tâm đang hoạt động. 1 trung tâm đã giải thể và 38 trung tâm đang tạm ngưng hoạt động, trong đó bao gồm cả trụ sở chính.  

Trong 2 trung tâm đang hoạt động của Apax Leaders ở TP.HCM chủ yếu bố trí một số nhân viên trực, không có chức năng liên quan đến việc trả tiền, nên phụ huynh dường như không biết đòi tiền ở đâu. 

'Vây' trung tâm đòi tiền trong đêm: 'Chúng tôi đã cạn niềm tin với Apax Leaders'