Trực tiếp bóng đá Man City vs Arsenal, vòng 5 Ngoại hạng Anh

Vấn đề dai dẳng

Theo BBC, sau khi Đế chế Ottoman bị đánh bại trong Thế chiến thứ nhất, Anh đã giành được quyền kiểm soát Palestine, nơi sinh sống của người Ảrập chiếm đa số và cộng đồng thiểu số Do Thái. Căng thẳng giữa hai nhóm người ngày càng gia tăng khi cộng đồng quốc tế giao cho Anh nhiệm vụ thành lập một "ngôi nhà quốc gia" cho người Do Thái ở Palestine.

Trong những năm 1920 - 1940, số người Do Thái di cư đến Palestine gia tăng. Nhiều người trong số họ chạy trốn khỏi sự đàn áp ở châu Âu và tìm kiếm nơi trú chân sau nạn diệt chủng của Đức quốc xã trong Thế chiến thứ hai. Bạo lực giữa người Do Thái và người Ảrập cũng như sự chống đối việc cai trị của Anh leo thang.

Năm 1947, Liên Hợp Quốc bỏ phiếu thông qua việc chia tách Palestine thành các nhà nước Do Thái và Ảrập riêng rẽ, với Jerusalem là thành phố nằm dưới sự quản lý của quốc tế. Các lãnh đạo Do Thái chấp nhận, nhưng phía Ảrập nhất quyết bác bỏ, khiến kế hoạch này chưa bao giờ được hiện thực hóa.

Sự ra đời của nhà nước Israel và biến cố “Thảm họa”

Năm 1948, các nhà cầm quyền Anh rời đi khi chưa thể chấm dứt xung đột. Các nhà lãnh đạo Do Thái lập tức tuyên bố thành lập nhà nước Israel.

Nhiều người Palestine phản đối và một cuộc chiến xảy ra sau đó. Các nước Ảrập lân cận đã điều binh sĩ can thiệp. Hàng trăm nghìn người Palestine tháo chạy khỏi vùng chiến sự hoặc bị trục xuất khỏi nhà họ trong sự kiện được gọi là Al Nakba hay "Thảm họa".

Vào thời điểm cuộc giao tranh kết thúc bằng lệnh ngừng bắn năm 1949, Israel đã kiểm soát phần lớn lãnh thổ. Jordan chiếm vùng đất được gọi là Bờ Tây và Ai Cập thâu tóm Dải Gaza. Jerusalem bị chia cắt giữa lực lượng Israel ở phía tây và lực lượng Jordan ở phía đông.

Vì các bên chưa bao giờ đạt được một thỏa thuận hòa bình, nên khu vực này tiếp tục xảy ra chiến tranh và các vụ đụng độ đẫm máu trong những thập kỷ tiếp theo.

Căng thẳng, đụng độ liên miên

Trong một cuộc chiến khác năm 1967, Israel đã chiếm đóng Đông Jerusalem và Bờ Tây cũng như phần lớn Cao nguyên Golan của Syria, Gaza và bán đảo Sinai của Ai Cập.

Hầu hết người tị nạn Palestine và con cháu của họ cư trú ở Gaza, Bờ Tây và các nước láng giềng như Jordan, Syria và Lebanon. Israel không cho phép họ trở về quê hương, với lí do điều đó sẽ đe dọa sự tồn tại của nhà nước Do Thái.

Năm 1987, Sheikh Ahmed Yassin, giáo sĩ Palestine đã thành lập tổ chức chính trị có vũ trang Harakat al-Muqawama al-Islamiya (Phong trào kháng chiến Hồi giáo), gọi tắt là Hamas, như một nhánh thuộc Tổ chức Anh em Hồi giáo xuyên quốc gia của người Hồi giáo Sunni. 2 năm sau, Hamas xúc tiến các vụ tấn công đầu tiên vào những mục tiêu quân sự của Israel, bao gồm cả vụ bắt cóc và sát hại 2 binh sĩ Israel.

Năm 1993, Hiệp định Oslo đầu tiên nhằm thiết lập hòa bình giữa Israel - Palestine được ký kết. Hamas phản đối tiến trình hòa bình và tìm cách làm nó chệch hướng bằng các vụ đánh bom xe buýt, nổ súng tấn công ở Israel.

Tháng 7/2000, Israel - Palestine không đạt được thỏa thuận cuối cùng trong tiến trình hòa bình tại hội nghị thượng đỉnh ở Mỹ. 2 tháng sau, người Palestine phản đối chuyến thăm của lãnh đạo phe đối lập Israel Ariel Sharon tới khu đền thờ Hồi giáo Al-Aqsa ở Đông Jerusalem, dẫn đến cuộc nổi dậy (Intifada) thứ 2.

Trong năm 2001 - 2002, Hamas thực hiện một loạt vụ đánh bom liều chết ở Israel. Nhưng các vụ không kích trả đũa của quân Do Thái khiến một chỉ huy quân sự của Hamas là Salah Shehadeh thiệt mạng.

Năm 2004, Hamas mất người sáng lập Sheikh Ahmed Yassin và lãnh đạo chính trị Abdel Aziz al-Rantissi ở Dải Gaza vì các vụ tấn công của Israel. Các lãnh đạo còn lại của nhóm phải lẩn trốn, đồng thời giữ bí mật về danh tính người kế nhiệm ông Rantissi.

Ngày 15/8/2005, Israel bắt đầu đơn phương rút quân khỏi Dải Gaza, để khu vực này nằm dưới quyền kiểm soát của chính quyền Palestine.

Tháng 1/2006, Hamas giành được đa số ghế trong cuộc bầu cử lập pháp của người Palestine. Israel và Mỹ cắt viện trợ cho người Palestine vì nhóm không chịu từ bỏ bạo lực và công nhận nhà nước Do Thái.

Tháng 6/2007, Hamas thâu tóm Dải Gaza trong một cuộc nội chiến ngắn ngủi, đẩy lui lực lượng Fatah trung thành với Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas.

Ngày 27/12/2008, Israel phát động cuộc tấn công quân sự kéo dài 22 ngày ở Dải Gaza sau khi các tay súng Palestine nã tên lửa vào thị trấn Sderot, phía nam nước này. Khoảng 1.400 người Palestine và 13 người Israel được tin đã thiệt mạng trước khi hai bên đạt thỏa thuận ngừng bắn.

Tháng 11/2012, Israel trừ khử Ahmad Jabari, tham mưu trưởng nhánh vũ trang của Hamas, châm ngòi cho các vụ “ăn miếng, trả miếng” kéo dài 8 ngày giữa hai bên.

Năm 2014, việc Hamas bắt cóc và sát hại 3 thiếu niên Israel đã dẫn đến một cuộc xung đột đẫm máu kéo dài 7 tuần, khiến hơn 2.100 người Palestine và 73 người Do Thái thiệt mạng.

Ngày 7/5/2021, cảnh sát Israel đụng độ với đám đông biểu tình người Palestine gần Nhà thờ Hồi giáo Al-Aqsa vì một vụ tranh chấp pháp lý liên quan đến 8 gia đình Palestine ở Đông Jerusalem bị mất nhà cửa cho những người định cư Do Thái. Xung đột tái bùng phát giữa quân Do Thái và Hamas.

Theo thống kê của các quan chức y tế ở Dải Gaza, cho đến khi thỏa thuận ngừng bắn được ký kết ngày 20/5, 232 người Palestine đã thiệt mạng và 1.900 người khác bị thương.

Ngày 7/10/2023, Hamas bất ngờ nã hàng trăm quả tên lửa vào lãnh thổ Israel từ Dải Gaza, đồng thời cử các tay súng xâm nhập sang bên kia biên giới để thực hiện cuộc tấn công bất ngờ. Quân đội Israel đáp trả bằng chiến dịch không kích quy mô lớn nhằm vào Gaza .

Các vấn đề chính

Theo tờ Washington Post, nhiều cuộc đàm phán hòa bình đã diễn ra trong 25 năm qua, nhưng căng thẳng giữa người Israel và người Palestine chưa bao giờ lắng dịu. Hai bên hiện vẫn bất đồng về hàng loạt vấn đề như số phận của người tị nạn Palestine, các khu định cư Do Thái, quyền kiểm soát Jerusalem,… đặc biệt là việc có nên thành lập một nhà nước Palestine tồn tại bên cạnh Israel hay không.

Israel vẫn kiểm soát Bờ Tây. Mặc dù họ đã rút khỏi Dải Gaza, nhưng Liên Hợp Quốc vẫn coi mảnh đất đó là lãnh thổ bị chiếm đóng.

Israel tuyên bố toàn bộ Jerusalem là thủ đô của mình, trong khi người Palestine khẳng định Đông Jerusalem là thủ đô của một nhà nước Palestine trong tương lai. Mỹ là một trong số ít quốc gia công nhận thành phố là thủ đô của Israel.

Trong 50 năm qua, Israel đã xây dựng các khu định cư ở những vùng này, quy tụ tới hơn 600.000 người Do Thái sinh sống. Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, Anh và nhiều nước khác coi các khu định cư như vậy là bất hợp pháp theo luật pháp quốc tế. Song, Israel phủ nhận quan điểm này.

Tổng thống Putin nói về chính sách của Mỹ và xung đột Israel-Hamas

Đội bóng rổ nữ Mỹ vượt qua chủ nhà Pháp trong trận chung kết với tỷ số 67-66. 1 điểm cách biệt này cũng giúp đoàn Bắc Mỹ vượt qua Trung Quốc trên bảng xếp hạng huy chương.

Cả hai cùng có 40 HCV. Dù vậy, Mỹ xếp nhất toàn đoàn với chênh lệch 44-27 HCB. Đây là lần thứ 4 liên tiếp thể thaoMỹ đứng đầu BXH Olympic.

Ông Sam Altman cũng kêu gọi xây dựng những quy định rộng rãi, bao gồm một cơ quan chính phủ mới chịu trách nhiệm cấp phép cho các mô hình AI, để giải quyết những lo ngại ngày càng tăng rằng trí tuệ nhân tạo có thể bóp méo thực tế và tạo ra các mối nguy cơ chưa từng có về mất an toàn.

Với sự xuất hiện của hàng loạt mô hình AI tạo sinh thời gian qua đang tạo ra những thay đổi lớn trong xã hội. Những công cụ này có thể tự tạo văn bản và hình ảnh trực quan, giúp bác sĩ giao tiếp với bệnh nhân, trả lời nhanh những câu hỏi phức tạp. Tuy nhiên, cuộc chạy đua của các công ty công nghệ lớn cũng làm gia tăng mối lo ngại, AI có thể gây hại cho thế giới nếu không được kiểm soát đúng cách.

Trước Sam Altman, Geoffrey Hinton, một trong những người tiên phong về AI, tuyên bố rời Google để có thể công khai cảnh báo về sự nguy hiểm của trí tuệ nhân tạo. Ông cũng chỉ ra tốc độ phát triển đáng kinh ngạc của AI, vượt xa những gì người khác và bản thân ông dự đoán. Trước đây, ông từng nghĩ AI mất tới 30-50 năm mới thông minh hơn con người, nhưng hiện tại không còn nghĩ như thế nữa. 

Trước đó vào tháng 3, Elon Musk và nhiều chuyên gia công nghệ đã ký vào một lá thư kêu gọi các chính phủ ban hành lệnh cấm phát triển mô hình AI mạnh hơn GPT-4 trong sáu tháng. 
Tuy nhiên, tại phiên điều trần ngày 16/5, những người tham gia nhận định sẽ khó ngăn được sự bùng nổ về AI. Các công ty, nhà đầu tư đang đổ hàng tỷ USD vào công nghệ này.

Thế Linh (lược dịch)

Bài viết dài 6.000 chữ của Vanity Fair đưa ra những thông tin quan trọng mà nhiều người muốn biết, từ cuộc đua kế vị Murdoch tới hàng núi chi tiết thú vị về vụ ly hôn gần đây của ông trùm truyền thông với Jerry Hall, cũng như tình hình sức khỏe hiện thời của Rupert Murdoch...

Rupert Murdoch, năm nay 92 tuổi, là người nắm giữ đế chế truyền thông gồm cả Fox News, The Sun, The Times, The Wall Street Journal và The New York Post. 

Dưới đây là những tiết lộ chính trong bài báo của Vanity Fair:

Đặng Văn Địch và cái lưng gẫy của Rupert Murdoch

Đầu năm 2018, tỷ phú Rupert Murdoch được tìm thấy trong tình trạng đau đớn tột độ trên chiếc du thuyền của ông. Người ta phải dùng cáng đưa ông xuống cảng ở Guadalupe, nghỉ một đêm trên băng ca rồi được máy bay riêng đưa tới bệnh viện.

"Ông ấy gần như sắp chết", một người thân cận với gia đình tỷ phú này nói với Vanity Fair. Các bác sĩ chẩn đoán ông bị loạn nhịp tim và gãy lưng. Họ cũng phát hiện ông trước đó từng bị gãy đốt sống. Theo lời ông, vết thương đó là do vợ cũ, tỷ phú truyền thông Đặng Văn Địch (Wendy Deng) gây ra cho ông. Người vợ thứ 3 này đã đẩy ông vào một chiếc đàn piano khi hai người cãi nhau.

Bà Đặng từ chối đề nghị bình luận về thông tin trên.

Chia tay vợ 4 Jerry Hall qua thư điện tử

Rupert Murdoch và Jerry Hall gặp nhau lần đầu tiên ở Melbourne, Australia năm 2013 và 6 tháng sau đó, họ đính hôn. Tuy nhiên, 6 năm sau, tỷ phú này quyết định chia tay người vợ thứ 4 qua thư điện tử. 

Nhà báo Gabriel Sherman, người đã dành nhiều thập niên viết về đế chế của Rupert Murdoch cho biết, đã được xem ảnh chụp màn hình thư chia tay vợ của ông trùm truyền thông Mỹ. 

"Jerry, thật đáng buồn là tôi đã quyết định chấm dứt cuộc hôn nhân của chúng ta. Chắc chắn chúng ta đã có một khoảng thời gian vui vẻ, nhưng tôi còn nhiều việc phải làm... Luật sư ở New York của tôi sẽ liên lạc với em ngay lập tức".

Để xát muốn vào vết thương, Jerry Hall kể với bạn bè rằng cô chỉ có 30 ngày để rời khỏi dinh thự Bel Air, California của chồng cũ. Trong thời gian dọn đồ đạc, Jerry Hall bị các nhân viên an ninh giám sát và còn bị yêu cầu trình hóa đơn để chứng tỏ đó là các món thuộc về bà. 

Murdoch không khỏe nhưng luôn tin sẽ trường thọ

Theo một nguồn tin, trong những năm gần đây, Rupert Murdoch bị gãy lưng, bị tai biến, hai đợt viêm phổi, mắc bệnh rung nhĩ và đứt gân gót chân. Tỷ phú này dường như rất yếu ớt, ông không thể đứng vững mà phải dựa vào con trai khi tham dự đám cưới của một người thân trong gia đình. 

Ông thường nói đùa về sự bất tử của mình và đề cập tới người mẹ sống tới 103 tuổi, nhưng một nguồn tin cho hay, những người trong gia đình của ông thường nhắc nhở rằng: "40 tuổi có thể là 30, nhưng 80 là 80". 

Khi đại dịch Covid-19 xảy ra, ông tỏ ra rất thận trọng và lo lắng cho sức khỏe bản thân. Ông và vợ cùng nhau cách ly tại nhà ở Bel Air suốt nhiều tháng. 

• Dự Champions League
• Dự Europa league
• Dự sơ loại Europa league
• Xuống hạng