Mấy tháng gần đây, anh Thanh Tùng (quận Nam Từ Liêm, Hà Nội) đứng ngồi không yên vì món nợ vay đầu tư ôtô chạy Uber. Đầu năm 2016, chứng kiến cảnh bạn bè kiếm vài chục triệu đồng/tháng từ việc tham gia ứng dụng chia sẻ hành trình Uber, anh Tùng bỏ việc tại một công ty xây dựng, vay vốn bên ngoài để đầu tư xe.

Anh Tùng suy tính chỉ cần trên dưới 1 năm, anh có thể thu hồi vốn, và có lời là chiếc xe làm nguồn thu nhập.

Thế nhưng, anh sớm vỡ mộng vì nguồn thu không như đồn đoán, tính toán ban đầu. Thu nhập 10-15 triệu đồng mỗi tháng chỉ đảm bảo chi tiêu, khoản tiền nợ gốc và lãi vẫn cộng dồn đó.

Anh Tùng không phải là trường hợp hiếm gặp với các tài xế Uber.

Giai đoạn đầu năm 2015 đến giữa 2016 là thời kỳ đỉnh cao của loại hình chạy xe Uber. Khi đó người tiêu dùng bắt đầu biết đến loại hình xe này và sử dụng nhiều. Giá xe chạy Uber rẻ, liên tục có khuyến mãi, phần mềm lại nhanh chóng và tiện lợi nên được nhiều người lựa chọn.

Cùng với sự phát triển của người dùng, Uber liên tục có những chính sách và trả công rất hậu hĩnh cho đội ngũ chủ xe. Nhờ đó, một lượng lớn các tài xế bị thu hút vào loại hình vận chuyển mới mẻ này. Theo như ông Đặng Việt Dũng, Giám đốc Uber Việt Nam, tốc độ tăng trưởng của doanh nghiệp này tại Việt Nam cao thứ 2 thế giới (chỉ sau Trung Quốc).

Không chỉ những người có xe nhàn rỗi mà còn nhiều người còn quyết định mua xe mới để kinh doanh.

Cuối năm 2015, anh N.Đ. (quận Thanh Xuân, Hà Nội) chi hơn 1 tỷ đồng đầu tư 3 xe Kia Morning (350 triệu đồng/xe) để chạy Uber, thuê thêm 2 tài xế chạy cùng giữa bối cảnh thị trường đang có mức tăng trưởng nhanh.

Nhờ chính sách tốt thời điểm đó, mỗi tháng một tài xe có thể thu lãi khoảng 30 triệu đồng (đã trừ các khoản chi phí). Chưa kể một số tháng dịp cận Tết hoặc những ngày lễ lớn, thu nhập có thể cao hơn 1,3 đến 1,5 lần.

“Nếu so sánh với tiền gửi ngân hàng hay đầu tư cái khác, đầu tư vào Uber quá hợp lý”, anh Đ. chia sẻ.

Theo lý giải của anh Đ., tiền được nhận trên mỗi kilomet không nhiều nhưng các chính sách hỗ trợ lái xe rất hấp dẫn. Trung bình mỗi kilomet, người dùng phải trả khoảng 5.000-6.000 đồng tùy theo thời gian trong ngày, tùy tuyến phố. Tài xế trích lại khoảng 20% cho hãng còn lại tự thu.

Nếu một ngày, tài xế chạy trung bình 8 tiếng cũng thu về khoảng 400.000-500.000 đồng (đã trừ xăng xe). Nếu tài xế tăng ca, làm thêm khoảng 12h/ngày thì có thể thu được 700.000-800.000 đồng.

Cùng với đó, lái xe chạy trên 40 chuyến hoặc 50 chuyến/ngày thì được thưởng 1,2-1,5 triệu đồng; trợ giá một số đoạn đường ngắn trên phố cổ với giá cao. Nếu tài xế chạy được trên 5 chuyến trong khung giờ buổi trưa từ 12-14h thì được thưởng ngay lập tức 200.000 đồng…

Nhờ đó, một ngày chăm chỉ, tài xế thu lãi được khoảng 1 triệu đồng là rất bình thường.

Thế nhưng, khoảng nửa năm trở lại đây, theo anh Đ., việc kinh doanh chạy Uber lao dốc. Lợi nhuận từ chạy Uber không còn hấp dẫn do sự cạnh tranh quá lớn giữa các tài xế và sự cắt giảm các chính sách hỗ trợ.

Trước đây, ngay cả với cuốc xe chỉ 6.000 đồng từ khách, số tiền thực nhận của tài xế là phần hỗ trợ từ hãng, với mức từ 20.000 đến 60.000 đồng/cuốc tùy từng thời điểm.

Thế nhưng, "các chính sách hỗ trợ từ Uber, Grab cho tài xế ngày một cắt đi. Đã thế, chúng tôi phải trả thêm khoản thuế 5% trên mỗi kilomet", anh Đ. chia sẻ.

Hơn nữa, nhiều người đổ tiền đầu tư khiến lượng xe chạy tăng đột biến. Khách hàng cứ bật máy lên là tìm thấy xe nhanh chóng. Khách hàng không hề biết các lái xe phải cạnh tranh nhau khiến các chuyến không đều và liên tục như trước.

"Không còn giai đoạn “làm chơi” cũng được 500.000-600.000 đồng một ngày nữa mà phải rất chăm chỉ, chịu khó mới đạt được con số đó. Giờ thu nhập bình thường một ngày chỉ khoảng 300.000-400.000 đồng, rất khó và cũng rất lâu để hoàn được vốn mua xe”, một tài xế của hãng cho biết.

“Quá áp lực về việc việc phải trả nợ ngân hàng cho khoản đầu tư của mình nên tôi phải nhanh chóng bán xe kẻo thua lỗ nặng. Ngoài khoản tiền đã thu được thời Uber còn sốt, cộng với khoản bán xe nên tôi không lỗ nhiều. Một số người bạn của tôi đầu tư lớn hơn và muộn hơn thì phải vội bán xe cắt lỗ”, anh Đ. cho biết thêm.

Liên lạc với Uber, hãng từ chối bình luận về việc có hay không chuyện Uber không đảm bảo thu nhập như cam kết cho tài xế, khiến họ thấy bị lừa. Hãng cùng không tiết lộ về thu nhập của tài xế khi tham gia vào mạng lưới này.

Trong khi đó, Grab, đối thủ cạnh tranh của Uber, đưa ra lời quảng cáo thu nhập lên tới 35 triệu mỗi tháng với ôtô nhàn rỗi. Cụ thể, hãng này cho biết thu nhập tài xế "trung bình từ 26-33 triệu khi hoạt động toàn thời gian mỗi tháng... tăng đến 35 triệu vào mùa cao điểm như mùa mưa, lễ".

Hiệu ứng từ một mô típ tít báo nhạy cảm

Có lẽ vụ việc hai thanh niên ăn trộm ổ bánh mỳ bị truy tố hình sự sẽ không gây dự luận rộng rãi như vậy, nếu trước đó không có vụ việc của quán cà phê Xin Chào. “Xin Chào” đã trở thành đề tài gây phản ứng dữ dội đối với nhân dân cả nước trong suốt gần 1 tháng qua. Cùng với Xin Chào, vụ việc người tố cát tặc bị xử lý hình sự cũng “bồi” thêm không khí căng thẳng trong dư luận.

Chính vì vậy, vụ việc của hai thiếu niên mới gây hiệu ứng mạnh mẽ như hiện nay. Tất cả đều xuất phát từ tít báo có mô tip na ná nhau: “Chậm làm giấy phép đăng ký kinh doanh, chủ quán cà phê bị truy tố hành sự”; 'Tố cáo cát tặc, bị bắt giam”, và “Cướp ổ bánh mì lúc đói, hai thiếu niên đối diện án tù”. Mô típ ở đây là: Vì những điều vụn vặn, phi lý... dẫn đến bị xử lý hình sự.

Tuy nhiên, có lẽ vì quá nhạy cảm với tít báo kiểu này và với cụm từ “xử lý hình sự”, mà dư luận đã phản ứng có phần a rua với các sự việc có tính chất khác nhau.

Với hai sự việc trên, rõ ràng phản ứng dữ dội của dư luận là chính xác. Nhưng ở sự việc sau, người ta cũng có phản ứng tương tự như trên, vô hình chung họ đang đấu tranh đứng về người có tội và tố ngược lại cơ quan thi hành pháp luật.

Đọc coment của rất nhiều người, có thể nhận thấy họ dường như không đọc bài, để thấy tính chất của sự việc, mà chỉ chăm chăm đọc dòng tít mang tính chất khá giật gân, nhạy cảm, sau đó phản ứng gay gắt.

Bạn có dám mở rộng lòng thương, tặng hai thanh niên dạt nhà, từng có tiền án trộm cặp, đốt tiền chơi game suốt cả đêm thức ăn và tiền không?

Rất nhiều đọc giả sau khi đọc tít báo: “Cướp ổ bánh mỳ, hai thanh niên đối mặt án tù”, đã nhanh tay coment thế này: “ Khổ thân, chỉ vì miếng ăn mà tù tội, nếu tôi ở đó, tôi sẵn sàng mua cho họ ăn”, “Chỉ là ổ bánh mỳ thôi à, chủ quán nhẫn tâm quá”. Tôi mà là chủ quán, tôi cho các em luôn, chứ 45 nghìn đồng mà đưa lên công an”. “Tội nghiệp các em, chỉ vì đói thôi, tôi mà ở đó, tôi hoàn toàn có thể mua cho các em và tặng thêm các em tiền để sống qua ngày”.

Vâng, quả là những dòng bình luận rất có tâm, rất thật lòng từ những người mới nghe phong phanh sự việc. Dường như nhiều người Việt có chung một đặc điểm như thế này: Họ nói rất hay, rất mạnh miệng trước những sự việc tưởng như ở đâu rất xa xôi, miễn nó đừng ảnh hưởng đến mình, miễn đừng ở cạnh mình là được. Điều này cũng tương tự như một chuyên gia tâm lý luôn khuyến khích, động viên một cô gái nào đó, chấp nhận một anh chàng tàn tật làm chồng, nhưng lại có thể từ mặt con gái mình nếu nó dám yêu một chàng trai như vậy.

Điều đó có nghĩa, chắc chắn rằng 90% trong số những người nói thương xót và sẵn sàng mua cho hai thanh niên kia vài ổ bánh mỳ, sẽ co rúm người lại nếu hàng xóm cạnh nhà họ có hai thanh niên vừa có tiền án về tội trộm cắp, lại rủ nhau dạt nhà, chơi game suốt đêm nên hết tiền và nghĩ tới việc đi cướp. Thậm chí dù là gặp gỡ, nói chuyện với các thanh niên kiểu này cũng khiến họ e dè, vì ai cũng biết, với những đối tượng này, càng gần với họ, thì nguy cơ bản thân và gia đình đối mặt với nguy hiểm càng cao.

Người Việt hay kêu gào, nhưng lại quá bao dung đến mức thiển cận?

Bên cạnh những ý kiến sẵn sàng chi tiền cho hai thanh niên, thì đại đa số ý kiến đều thể hiện sự tức tối, giận dữ, phấn uất với cách xử lý vụ việc của nhà chức trách. Nhiều người còn thể hiện những câu nói đầy mỉa mai, ý nói thất vọng với hệ thống chính quyền, không bao dung và yêu thương người nghèo, những con người cùng khổ.

Dưới đây là những coment đặc quánh sự phẫn uất như vậy:

“Vì 45 ngàn đồng mà có thể phải đi tù, thiệt là hài”, “Vì quá đói.... Thật đau lòng”, “Ôi cười cái sự đời”, “Đọc tin này sao thấy đắng lòng quá”, “Vì đâu mà chúng cướp hai ổ bánh mì ? Thưa vì đói. Chuyện đáng để suy nghĩ !” “Hỏi vì sao lại có cướp giật, vì dân nghèo, hỏi vì sao nghèo, do không được học hành”; “Tội cho các em đói khát tha phương cầu thực và giờ thì tù tội. Có lẽ vào tù sẽ đỡ đói hơn”.

Nhìn những coment kể trên, những người hiểu chuyện sẽ thấy chính những người đang thể hiện tình thương kia mới thật khôi hài. Tạm không nói đến chuyện mức án trên là nặng hay không nặng, vấn đề là pháp luật đã quy định, trước mắt, cơ quan thực thi pháp luật cứ áp dụng. Còn tại phiên tòa, những tình tiết giảm nhẹ, khoan hồng, hay những phản biện sẽ được nhắc đến sau.

Vấn đề cần nói ở đây là: Tại sao những người phát biểu những lời rầu rĩ ở trên không tự mình hiểu ra: Hai thanh niên kia có thực sự không kiếm nổi 2 nghìn đồng để mua ô bánh mỳ chống đói không? Và có phải họ quá đói đến mức phải phạm tội để khỏi chết đói không?

Dù kinh tế còn nghèo, thì ở Việt Nam, có lẽ thanh niên sức dài vai rộng không bao giờ bị đẩy đến mức đói khát phải đi ăn cướp. Thanh niên lâm vào đói khát chỉ có thể vì hai lý do: Lười lao động hoặc nướng hết tiền vào ăn chơi.

Rõ ràng, hai thanh niên kia có tiền chơi game. Và vì mải chơi, hết tiền nên họ mới lâm vào cảnh đói khát. (Đó là chưa kể họ còn có xe máy làm phương tiện đi cướp). Vậy ở đây, cái đói của họ là đáng thương hay đáng trách? Và cái đói có biện hộ được cho hành vi sai trái của họ không?

Nhiều người kêu gào, rằng ở Việt Nam, tệ nạn quá nhiều, trộm cắp đầy rẫy, pháp luật chưa nghiêm... Tạm chưa nói ở vụ việc trên, nên hay không nên xử lý hai thanh niên kia vài năm tù, mà vấn đề ở đây là thái độ của chúng ta đối với vụ việc. Người ta có thể xin tòa giảm nhẹ cho các bị cáo, có thể thể hiện sự cảm thông với các bị cáo, nhưng nói chuyện với thái độ mỉa mai, đầy phẫn uất với những người thi hành pháp luật thì có nên chăng?

Dĩ hoà vi quý, “căn bệnh thế kỷ” của người Việt?

Có rất nhiều vụ việc người ta phải ngạc nhiên trước thái độ của người Việt. Họ rất phẫn uất trước một vụ việc tiêu cực, thể hiện tinh thần đấu tranh đến cùng, nhưng khi đạt được một tý, một tý quyền lợi thôi, họ nhanh chóng cười xòa và để vấn đề đang còn ngổn ngang kia chìm êm.

Đơn cử hai việc gần đây thôi. Vụ việc thứ nhất là vụ kiện của ca sĩ Thu Minh đối với nhà thầu vì chậm bàn giao căn nhà trăm tỉ mà cô đã ký hợp đồng mua. Nội tình sự việc thế nào, ai đúng ai sai chưa rõ. Chỉ có điều, những gì dư luận biết được là: Căn nhà trị giá 90 tỷ đồng. Thay vì phải nộp 15,8 tỷ đồng (tương đương 25% tổng giá trị hợp đồng) cho lần thanh toán đợt đầu tiên thì Thu Minh trình bày khó khăn, đề nghị chỉ thanh toán 2 tỷ đồng và được chủ đầu tư chấp nhận ký hợp đồng. Tuy nhiên, vì chủ đầu tư chậm bàn giao nhà theo thỏa thuận, nên Thu Minh đã kiện đòi bồi thường số tiền 12 tỷ đồng theo đúng như cam kết trong hợp đồng.

Theo dõi sự việc, đa số người nhảy vào mắng Thu Minh là người thích “ăn đậm”, “đóng có 2 tỷ mà đòi bồi thường 12 tỷ”, “lợi dụng sơ hở của nhà đầu tư”. Theo dõi bình luận của nhiều người về vụ việc mà muốn cười rơi nước mắt. Bởi vì tinh thần dĩ hòa vi quý như vậy, nên hầu hết người mua nhà dự án đều bị chậm từ 1 năm đến vài năm, nhưng chẳng biết làm gì. Họ chỉ vừa ăn, vừa lầm bầm chửi nhà đầu tư, rồi... từ từ nuốt cục tức vào bụng.

Vụ việc thứ 2, vụ án quán cà phê Xin Chào gần đây tiếp tục là một ví dụ cho tinh thần đấu tranh nửa vời của người Việt. Ngay sau khi vụ việc được sáng tỏ, chủ quán cà phê và luật sư muốn kiện đòi lại 17 triệu đồng đã bị buộc phải nộp phạt sai và “cân nhắc chuyện đòi bồi thường do bị truy tố oan”. Ngay lập tức, hàng trăm người đã nhảy vào, kêu ông là “đừng làm quá”, “tham thì thâm”. Tôi chỉ xin trích một ý kiến được hàng nghìn người thích dưới đây thay cho mọi bình luận:

“ Ông anh ơi, nghèo chúng ta cũng đã nghèo lâu rồi có thêm chút cũng không giầu lên được. Mình đã nhẹ lòng được minh oan, đó là giá trị nhất! Chỉ nên lấy lại tiền phạt oan thôi còn như để đòi bồi thường theo luật thì đừng... Nhìn ông anh hiền hậu chất phát tôi nghĩ ông anh hiểu điều này. Cái gì bỏ qua được thì bỏ cho nhẹ người”.

Đấy, người Việt mình vậy đấy. Khi bị ảnh hướng đến quyền lợi, thì họ hùng hổ la lối, chửi mắng... nhưng khi nhận được một tý, một tý quyền lợi, thì mặc nhiên cười khì và cho qua tất cả.

Và vụ án hai thanh niên cướp ổ bánh mỳ cũng tương tự, có điều nó hơi ngược lại một chút. Người ta luôn kêu gào trộm cắp, tệ nạn... nhưng chỉ thấy hơi thương thương là họ lập tức dừng lại và bỏ qua tất cả, bất chấp những người đó có phạm luật hay không. Nhưng không dừng lại ở đó, họ thậm chí còn quay trở lại trách ngược nạn nhân hay những người có liên quan.

Và nếu cứ nói và hành động theo bản năng, theo tình cảm mà ít dùng đến hiểu biết và lý trí, liệu bao giờ người Việt chúng ta mới văn minh lên được, bao giờ xã hội chúng ta mới văn minh hơn được?

theo ign

Đây không phải là lần đầu tiên Renegades, thuộc đồng sở hữu của OnGame Net và bình luận viên Christopher “MonteCristo” Mykles bị Riot trừng phạt. Đầu năm ngoái, Riot đã buộc CEO Chris Badawi phải từ bỏ quyền sở hữu Renegades. Ông đã bị cáo buộc là đang cố gắng “đi đêm” với các tuyển thủ Yuri “KEITHMCBRIEF” Jew và Diego “Quas” Ruiz của Team Liquid. Sau một cuộc điều tra nội bộ, án phạt của Riot quyết định Badawi sẽ không được phép liên quan tới đội tuyển LMHTRenegades cho đến giải đấu Mùa Hè 2016.

Badawi đã bác bỏ cáo buộc đó, trả lời với trang Daily Dotvào tháng Tám năm ngoái rằng phán quyết dự trên “những lời nói dối trắng trợn và những tin đồn không thể chứng minh.” Trong phán quyết mới đây nhất, Riot đã tiết lộ rằng, cựu đồng sở hữu của Renegades vẫn còn liên hệ chặt chẽ với đội và như vậy đã vi phạm các quy định của luật lệ. Kết quả là, Riot đã đưa ra lệnh cấm vĩnh viễn dành cho Badawi khi vẫn cố “vượt rào” với Renegades tại LCS.

“Quản lí của Renegades đã bị phát hiện là cố tình vi phạm lệnh cấm với Chris Badawi, bóp méo mối quan hệ với TDK, và làm ảnh hưởng tới phúc lợi cùng quyền lợi của tuyển thủ”, phán quyết của Riot đề cập. “Cả hai tổ chức Renegades và TDK sẽ không còn được tiếp tục tham gia các giải đấu của Riot bởi lệnh cấm. Thêm vào đó, Chris Badawi sẽ bị cấm vĩnh viễn với bất cứ nhóm và tổ chức nào tham gia các giải đấu của Riot do lệnh cấm.”

Đồng sở hữu MonteCristo cũng bị cho là liên quan đến phán quyết này và sẽ không thể đại diện cho bất cứ đội tuyển LMHTnào trong vòng một năm.

Phán quyết cũng cho rằng, cả Renegades và TDK đều không tôn trọng luật lệ chính thức của giải đấu. Điều này liên quan tới việc Renegades bổ sung Shin “Seraph” Woo-yeong và Noh “Ninja” Geon-woo của TDK vào đội hình thi đấu cuối giai đoạn Mùa Xuân 2016. Cụ thể, Renegades và TDK chỉ đệ trình những tài liệu đơn giản mà không hề có những bản hợp đồng chính thức và không rõ số tiền chuyển nhượng các tuyển thủ trên…

Hiện MonteCristo vẫn chưa có bất cứ bình luận nào về vấn đề này.

June_6^th(Theo Daily Dot)