Soi kèo Real Madrid vs Celta Vigo, 02h00

Biến động tỷ lệ sinh viên Mỹ nhập học vào các trường đại học hàng đầu, tính theo 100.000 thanh niên Mỹ trong độ tuổi 18 - 21

"Khó hơn bao giờ hết"

Nếu bạn hỏi bất kỳ học sinh trung học nào, hoặc cha mẹ chúng, bạn sẽ nhận được câu trả lời rằng giờ đây để được nhận vào một trường đại học có tuyển chọn là điều khó hơn bao giờ hết. Họ nói đúng, nhưng lý do thật sự thì không phải ai cũng biết.

Gia tăng dân số là một lý do. Tuy nhiên, số lượng người trẻ không tăng đột biến với 30 năm về trước, và những người trẻ nhất của thế hệ baby boomer vẫn đang nộp đơn vào trường đại học.

Hiện tại, số lượng công dân Mỹ theo học đại học cao hơn, và sự gia tăng dân số chỉ gây ảnh hưởng về nguồn lực yếu và tỉ lệ sinh viên bỏ học cao.

Vậy có chuyện gì khác đang diễn ra? Một nhân tố tổng quan nào đã khiến các trường đại học hàng đầu ít nhận sinh viên Mỹ hơn thế hệ trước đó?

Các trường đại học, cao đẳng cũng đi theo xu hướng toàn cầu hoá. Chính vì thế, họ nhận nhiều sinh viên nước ngoài hơn và giảm chỉ tiêu tuyển sinh viên Mỹ.

Đối với thanh thiếu niên Mỹ, thật sự rất khó để có thể vào học tại Havard, Yale, Stanford, Brown, Boston hay những trường đại học ưu tú khác, khó khăn hơn nhiều so với thời những người đáng tuổi cha chú họ nộp đơn vào trường.

Số lượng sinh viên Mỹ học tại Havard đã giảm 27% so với năm 1994. Tại đại học Yale và Dartmouth, tỉ lệ sụt giảm là 24%. Tại Carleton là 22% và tại Notre Dame, Princeton là 14%.

Cuộc chạy đua nhập học tại các trường hàng đầu dường như không dừng lại. Việc nhận sinh viên được quyết định vào ngày 1/5, Toà án tối cao sẽ xem xét hồ sơ của từng thí sinh. Tuy nhiên, xu hướng toàn cầu hoá của các trường đại học hầu như không được nhắc tới tại các cuộc thảo luận.

Lợi ích của "toàn cầu hóa"

Toàn cầu hoá sẽ mang lại một số lợi ích lớn. Trưởng phòng tuyển sinh đại học Havard, William Fitzsimmons cho biết “Các em sẽ học được nhiều hơn nếu có cơ hội tương tác với sinh viên quốc tế’’. Xu hướng này cũng phù hợp với truyền thống lâu đời của Mỹ: thu hút những người tài năng nhất trên thế giới đến đất nước này. Rất nhiều sinh viên đến Mỹ học đại học và ở lại đây lập nghiệp. Một vài người trong số họ thành lập những công ty, số khác có những đóng góp cho xã hội.

Tuy nhiên, quá trình toàn cầu hoá của các trường đại học cũng phải đối mặt với một số thách thức. Sự gia tăng sinh viên nước ngoài làm phức tạp hơn nỗ lực của trường để cho các lớp học đa dạng về mặt kinh tế. Du học sinh thường ít được nhận hỗ trợ tài chính và có xu hướng xuất thân từ những gia đình khá giả.

Phần lớn các trường đại học ưu tú có xu hướng thu hẹp trong khi sinh viên Mỹ cùng cha mẹ họ dành rất nhiều thời gian, nỗ lực để được nhận vào trường.

Rất nhiều số liệu về các trường được cung cấp bởi công ty tư vấn giáo dục Noodle. Chúng tôi kết hợp các con số với dữ liệu về điều tra dân số độ tuổi 18-21 để kiểm tra sự khác nhau trong 4 năm : 1984, 1994, 2004, 2012. Chúng tôi áp dụng với rất nhiều trường đại học.

Năm 2012, khoảng 33 người trong số 100.000 công dân Mỹ độ tuổi 18-21 học Havard, giảm từ 45/100.000 năm 1994. Sự thay đổi này cho thấy việc nhập học đã trở nên khó khăn hơn.  Trong giai đoạn 1984-1994, nhiều trường đại học có điều kiện nhập học rất dễ. Số người học đại học đã giảm từ 16.5 triệu người (1984) xuống còn 14.1 triệu người (1994). Lượng sinh viên nước ngoài tương đối ổn định.

‘‘Tôi vào đại học đầu thập niên 90 và những con số này khiến tôi nhận ra rằng ngày đó tôi và những đồng nghiệp được nhận thật dễ dàng’’.

Tới năm 2000, ảnh hưởng của bùng nổ dân số khiến lượng công dân Mỹ học đại học tăng, đạt 17.9 triệu người (2012). Lượng sinh viên nước ngoài cũng tăng, chiếm gần 10% tổng số sinh viên tại các trường đại học ưu tú, gấp đôi năm 1990.

Kết quả là chỉ tiêu tuyển sinh viên Mỹ bị cắt giảm. Chỉ các trường đại học đã kịp thời mở rộng như đại học Chicago, đại học Columbia tránh được mô hình này.

Mặt khác, lượng sinh viên nộp đơn vào các trường đại học không đồng đều trên cả nước.

Tại Đông Bắc, việc tuyển sinh còn trở nên khó khăn hơn so với những sinh viên trong vùng. Các trường đại học không chỉ toàn cầu hoá, họ còn ít quan tâm tới địa phương. Họ nhận nhiều sinh viên từ các bang khác như North Carolina, Texas và Washington.

Chỉ ít trường "cố không biến sinh viên thành nguồn thu"

Với nhiều sinh viên, những khó khăn này không mấy ảnh hưởng. Trong 20 năm qua, nhiều trường đại học lớn như đại học New York, Southern Carolina đã cải thiện rõ rệt, tăng chỉ tiêu tuyển sinh viên Mỹ và được Noodle ghi nhận.

Và không đủ bằng chứng để chứng minh rằng sự tuyển chọn của các trường tồn tại nhiều vấn đề. Penn and Penn State cho biết, những thí sinh dù nộp đơn ở các trường đại học khác nhau, nếu có cùng điểm thi SAT thì họ vẫn nhận được kết quả như nhau.

Chỉ có ngoại lệ dành cho sinh viên có thu nhập thấp. Họ có thể được hưởng lợi từ những quan hệ xã hội, hoặc có thể họ sẽ mất hút nếu không vào học tại các trường hàng đầu.

Nói cách khác, các nghiên cứu nhấn mạnh quá trình toàn cầu hoá của các trường đại học. Chỉ một số ít các trường (bao gồm Havard, Yale, Amherst, M.I.T) không cố tuyển những sinh viên nước ngoài có điều kiện kinh tế và biến sinh viên thành nguồn thu.

Sarah Turner và Kelli Bird, Đại học kinh tế Virginia cho biết quá trình tuyển sinh viên nước ngoài biến động theo sự tăng trưởng kinh tế và tỉ giá hối đoái tại quê hương của sinh viên đó. Mô hình này mạnh hơn với các sinh viên đại học so với cao học – 1 dấu hiệu cho thấy các gia đình có con học đại học đang chi tiền theo đúng cách của nhà trường.

Trong những năm gần đây, các quản trị viên đã tuyên bố rằng sẽ ưu tiên ghi danh cho nhóm  sinh viên có điều kiện kinh tế. Nhưng không phải lúc nào họ cũng hành động theo lời nói. Trong khi một vài trường nhận những sinh viên này, thì có khoảng 15% sinh viên tại các trường đại học ưu tú nhận trợ cấp Pell.

Những sinh viên nước ngoài có điều kiện kinh tế, được quyết định để trở thành nhóm sinh viên có biểu hiện tốt trong lớp, cùng với những ứng viên ‘‘kế thừa’’ (con của cựu sinh viên), vận động viên trong đội tuyển ... Phần lớn các nhóm này có xuất thân từ gia đình có thu nhập cao. Và tất cả họ cùng với những sinh viên nước ngoài, được hưởng nhiều ưu tiên hơn so với sinh viên nghèo.

Những ứng viên có thu nhập thấp phải cạnh tranh với những người có điểm thi cao nhất, hoạt động ngoại khoá ấn tượng, hay có bài luận hay để duy trì vị trí của mình.

Toàn cầu hóa ở các trường tinh hoa là một điển hình cho thấy sự chuyển dịch tự thân của giáo dục trong khoảng nửa thế kỷ qua. Sau nhiều thập niên thống trị bởi các nam sinh đến từ các trường dự bị, các trường là tập hợp của sự đa dạng của giới tính, chủng tộc, tôn giáo và giờ đây là địa lý.

• Hương Quỳnh(TheoNew York Times)

Chỉ một lựa chọn

H’Linh sinh ra trong một gia đình đông anh chị em ở thị trấn EaDrăng, huyện EaH’leo, tỉnh Đắc Lắc. Dù ở thị trấn nhưng nhà H’Linh thuộc diện nghèo nhất tỉnh Đắk Lắk. Ba mẹ làm nông nên lo cái ăn, cái mặc cho bốn người con rất chật vật. Tuổi thơ của cô bé chất đầy ký ức về cái lạnh buốt giá mùa Đông, cái ẩm ướt của căn nhà lúc bão về và cả cái đói đến xanh người. H’Linh nhớ lại: “Nhà mình nghèo, không có đủ ván để che bốn bức tường, không đủ tôn để lợp trên mái nên mỗi lúc mưa thì nhà lại dột. Nước chảy lênh láng, ướt cả giường ngủ. Nhiều đêm, 6 thành viên trong gia đình ngồi co ro với miếng áo mưa che lơ lửng trên đầu. Những lúc nhà hết gạo, H’Linh và các em phải đi ngủ với cái bụng đói cồn cào”.

Từ lớp 5, H’Linh đã phải vừa đi học vừa lên rẫy phụ gia đình làm công việc đồng áng. Từ năm lớp 1 đến lớp 9, H’Linh thường đi xin giấy vụn của các anh chị trong xóm, đem về, dùng chỉ khâu lại làm vở để chép bài. Sách thì quyển có quyển không và toàn là đi xin lại các anh chị đã học qua.

Chín năm học, chưa một lần H’Linh H’Mok được mặc áo mới trong ngày khai trường mà toàn là quần áo cũ do mẹ đi xin về. Lúc nhỏ, H’Linh thường xấu hổ với bạn bè vì cuộc sống của mình thiếu thốn. Nhưng khi ý thức được mọi việc, H’Linh nghĩ cái lỗi lớn nhất là nếu mình không có ý chí vươn lên.

Dù nghèo đói nhưng gia đình luôn ủng hộ tuyệt đối cho con đường học vấn của cô. Cuộc đời sang trang mới khi H’Linh thi đậu vào trường Trung học Nội trú N’Trang Long, tỉnh Đắk Lắk. Linh cho biết: “Ba năm học tại đây, sách vở không bao giờ thiếu. Các thầy cô quan tâm, chăm sóc học sinh như con ruột của mình. Sự ấm áp về mặt tinh thần đã khiến H’Linh thêm mạnh mẽ nuôi ước mơ lớn theo năm tháng”.

Giấc mơ sẽ tới

Năm 2005, H’Linh thi vào ngành Sư phạm Vật lý, trường ĐH Tây Nguyên. Ngày nhập học, cô háo hức như cá gặp nước lớn. Nhưng khó khăn nơi giảng đường đã có lúc khiến cô bạn nản lòng: “Phương pháp học tập quá khác lúc phổ thông, khó khăn về kinh tế khiến nhiều lúc mình tưởng chừng đã gục ngã. Có lần, đi từ giảng đường về ký túc xá trường, mình đã khóc rất nhiều. Ngồi bên lề đường, mình khóc như một đứa trẻ rồi nghĩ, ước mơ vẫn trong tầm tay của mình. Cứ học thật tốt ở bậc đại học rồi xin học bổng cao học sau”.

Kết thúc năm học thứ nhất, H’Linh đạt kết quả cao nhất trong lớp. Lúc đó, trường ĐH Tổng hợp La Habana (Cu Ba) dành cho trường ĐH Tây Nguyên một suất học bổng toàn phần, ngành Vật lý và H’Linh nộp hồ sơ. Với quá trình phấn đấu không mệt mỏi và nghị lực phi thường, H’Linh H’Mok đã được trường ĐH La Habana chọn và cấp học bổng toàn phần một năm học ngoại ngữ và 5 năm học chuyên ngành tại Cu Ba. Trước ngày nhận học bổng một tháng, cha của H’Linh qua đời vì bạo bệnh. Cô lên đường học tập cách quê nhà nửa vòng Trái Đất nhưng lòng day dứt mãi.

Đặt chân đến Cu Ba, H’Linh gây bất ngờ cho các thầy cô ở trường ĐH La Habana vì là một cô gái người dân tộc Ê Đê, lại chọn ngành học rất khô khan là Vật lý.

Năm 2012, H’Linh tốt nghiệp trường ĐH La Habana với bằng loại Giỏi. Cô tiếp tục nhận được học bổng toàn phần của hội đồng Khoa học và Công nghệ Quốc gia Mexico để học lên thạc sĩ tại Trung tâm Nghiên cứu khoa học và Giáo dục đại học của Ensenada, Mexico.

Sẽ về giúp buôn làng

Đã 6 năm đi học xa nhưng mùa hè nào, H’Linh cũng tranh thủ về thăm nhà. Để mua vé máy bay từ Cu Ba hay Mexico về Việt Nam là cả một vấn đề. Những năm du học, H’Linh nói tiếng Tây Ban Nha như người bản xứ. Trong khi đó, rất ít hướng dẫn viên người Việt Nam biết ngôn ngữ này. Vì vậy, khai thác thị trường du lịch từ các nước nói tiếng Tây Ban Nha ở Việt Nam là một lợi thế và H’Linh trở thành hướng dẫn viên du lịch bất đắc dĩ nhưng được nhiều công ty du lịch ở Việt Nam săn đón. Mỗi dịp hè, H’Linh lại bay về Việt Nam, vừa thăm gia đình vừa làm hướng dẫn viên du lịch.

Cô cho biết: “Khách đến Việt Nam không chỉ tham quan danh lam, thắng cảnh mà còn muốn hiểu thêm về lịch sử, văn hóa, món ăn Việt Nam… Do đó, lúc nào mình nhiệt tình giải thích, giúp đỡ khách để họ có một chuyến đi đáng nhớ và lưu giữ những hình ảnh tốt đẹp về đất nước mình”. Thù lao làm hướng dẫn viên du lịch của cô, có khi lên đến 100 triệu đồng trong những tháng Hè. H’Linh H’Mok dành một nửa số tiền này để mua vé máy bay. Còn lại cô đưa hết cho mẹ đóng học phí cho hai đứa em.

H’Linh H’Mok cho biết, sau khi học xong nghiên cứu sinh và lấy bằng tiến sĩ, cô sẽ về nước để giúp buôn làng và đất nước. Đây cũng là lời hứa của H’Linh với người cha đã mất của mình. Cô tâm sự: “Mình luôn mong mỏi một ngày không xa sẽ trở về Việt Nam để được cống hiến và giúp đỡ các em người dân tộc thiểu số có hoàn cảnh gia đình khó khăn, học giỏi. Mình sẽ luôn tìm kiếm cơ hội để có thể giúp đỡ đồng bào mình”.

Năm nay, doanh thu các ứng dụng trên hệ điều hành iOS đạt 85,1 tỷ USD, tăng 17,7% so với cùng kỳ năm ngoái, trong khi Android là 47,9 tỷ USD tăng 23,5% so với năm 2020.

Theo nghiên cứu mới của Sensor Tower, người dùng đã chi 133 tỷ USD cho các ứng dụng vào năm 2021, nhiều hơn 20% so với năm 2020 là 111,1 tỷ USD. Mức tăng này là do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, người dùng phải tham gia các hoạt động trực tuyến nhiều hơn.

Ngoài game, ứng dụng mang lại doanh thu toàn cầu nhiều nhất là TikTok và Douyin. Điều này giúp công ty chủ quản ByteDance đạt doanh thu 2 tỷ USD trong 11 tháng đầu năm 2021 và đang trên đà đạt 2,3 tỷ USD vào cuối năm..

TikTok đứng đầu App Store về doanh thu nhưng lại chỉ xếp thứ tư trên Google Play. Google One đứng đầu doanh thu của Google Play, ước tính ứng dụng này sẽ đạt doanh thu 1 tỷ USD vào cuối năm nay, tăng 123% so với năm 2020.

Tổng số lượt cài đặt ứng dụng trên hai chợ đã tăng 0,5%. Google Play đạt 111,3 tỷ lượt tải, còn App Store là 32,3 tỷ. Theo dự báo, số lượt cài đặt ứng dụng của App Store có xu hướng giảm mạnh, giảm 6,1% từ 34,4 tỷ xuống 32,3 tỷ.

TikTok vẫn là ứng dụng được tải xuống nhiều nhất trên App Store. Trong khi đó, dẫn đầu Google Play là Facebook với 500,9 triệu lượt tải. Trên cả hai nền tảng, Facebook đạt 624,9 triệu lượt cài đặt vào năm 2021, giảm 12% so với năm ngoái.

Bốn mạng xã hội của Meta bao gồm: Facebook, Instagram, WhatsApp và Messenger giữ vị trí từ thứ 2 đến 4 về lượt tải trên toàn cầu. Telegram, Snapchat, Zoom, CapCut và Spotify giữ các vị trí còn lại trong Top 10.

Ở phân khúc game, vào năm 2021, tổng doanh thu trên App Store và Google Play mà game mang lại là 89,6 tỷ USD, tăng 12,6% so với 2020. Tuy nhiên, những năm gần đây có xu hướng giảm nhẹ, từ 74,1% năm 2019 giảm còn 71,7% năm 2020.

Cụ thể, trên App Store, doanh thu mảng game năm 2021 đạt 52,3 tỷ USD, tăng 9,9% so với năm 2020. Honor of Kings của Tencent dẫn đầu thị trường game trên iOS, mang đến cho Apple 2,9 tỷ USD, tăng 16% so với năm 2020.

Trên Google Play, game có doanh thu cao nhất là Moon Active’s Coin Master, tăng 13% so với một năm trước, đạt gần 912 triệu USD. Nhìn chung, các trò chơi trên Google Play mang lại khoảng 37,3 tỷ USD, tăng 16,6% so với cùng, tức khoảng 32 tỷ USD vào năm 2020.

Về lượt tải, PUBG Mobile, bao gồm phiên bản Game of Peace tại Trung Quốc, chiếm nhiều lượt tải xuống nhất (47,5 triệu). Trên Google Play, lượt cài đặt trò chơi đã tăng 1,3% từ 46,1 tỷ năm 2020 lên 46,7 tỷ trong năm nay, trong đó Garena Free Fire đạt được nhiều lượt tải xuống nhất (218,8 triệu).

Nhìn chung, xu hướng năm nay có một chút biến động do dịch bệnh. Tuy nhiên, một vài điều vẫn không thay đổi, chẳng hạn doanh thu game giảm hay Android liên tục đánh bại iOS về lượt tải xuống.

Hương Dung(Theo Techcrunch)