Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại

Tại Đông Nam Á, nghi lễ và trò chơi kéo co là một phần không thể thiếu trong văn hóa trồng lúa của các quốc gia trong khu vực. Đây không chỉ là một hoạt động giải trí mà còn mang ý nghĩa tâm linh, cầu mong mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu và tiên đoán sự thành công hay thất bại trong nỗ lực trồng cấy. Tùy thuộc vào từng quốc gia, nghi lễ này có thể được tổ chức ở cấp độ toàn quốc hoặc tại các vùng cụ thể.

Tại Campuchia, nghi lễ kéo co được thực hành thường xuyên bởi các cộng đồng trồng lúa xung quanh Hồ lớn của Biển Hồ Tonle Sap và khu vực phía bắc Angkor, một di sản thế giới nổi tiếng.

Ở Philippines, Hungduan là một thị trấn của tỉnh Ifugao, có ranh giới phía tây bắc là tỉnh Mountain và phía tây nam là Benguet. Ở 9 barangays (đơn vị hành chính nhỏ nhất của Philippines, tương đương cấp xã, phường ở Việt Nam) tạo nên thị trấn Hungduan, chỉ có Hapao Proper, Nungulunan và Baang có trò chơi kéo co. Ba barangays này nằm ở trung tâm của Hungduan và nổi bật với những ruộng bậc thang rộng ngút ngàn, được ngăn bằng các vỉa đá.

Tại Việt Nam, nghi lễ kéo co tập trung chủ yếu ở vùng trung du, đồng bằng sông Hồng và Bắc Trung Bộ, nơi được coi là cái nôi của nền văn minh lúa nước. Các tỉnh Vĩnh Phúc, Bắc Ninh và thành phố Hà Nội là trung tâm của hoạt động này. Ngoài ra, nghi lễ còn được thực hành bởi các tộc người miền núi phía Bắc như người Tày ở Tuyên Quang, người Thái ở Lai Châu và người Giáy ở Lào Cai, những cư dân trồng lúa sớm trong lịch sử.

Tháng 12/2015, nghi lễ và trò chơi kéo co ở Việt Nam, Campuchia, Hàn Quốc, Philippines được UNESCO (Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hợp Quốc) công nhận trở thành Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Kéo co phát triển thành môn thể thao hiện đại

Kéo co đã có bước chuyển mình mạnh mẽ để trở thành một môn thể thao hiện đại. Môn thể thao này từng xuất hiện trên đấu trường Olympic từ năm 1916 đến 1917. Tuy nhiên, vào năm 1920, Ủy ban Olympic Quốc tế (IOC) đã quyết định giảm số lượng vận động viên tham gia Thế vận hội, dẫn đến việc loại bỏ một số môn thể thao, trong đó có kéo co.

Đến năm 1958, Liên đoàn kéo co Anh được thành lập, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng cho môn thể thao này. Hai năm sau, vào năm 1960, Liên đoàn kéo co quốc tế (TWIF) ra đời dưới sự lãnh đạo của George Hutton (người Anh) và Rudolf Ullmark (người Thụy Điển). Cuộc họp đầu tiên của TWIF diễn ra tại Thụy Điển vào năm 1964, cùng năm đó, giải đấu quốc tế đầu tiên được tổ chức tại Baltic Games ở Malmo, Thụy Điển.

Sau thành công của giải đấu này, TWIF đã tổ chức Giải vô địch châu Âu đầu tiên vào năm 1965 tại Crystal Palace, Anh. Từ đó, Giải vô địch châu Âu được tổ chức đều đặn cho đến năm 1975, khi các quốc gia ngoài châu Âu gia nhập TWIF, giải Vô địch kéo co thế giới đầu tiên đã được tổ chức tại Hà Lan. Hiện nay, giải đấu này diễn ra hai năm một lần.

Năm 1999, TWIF được công nhận tạm thời và đến năm 2002, tổ chức này chính thức được công nhận theo luật 29 của Hiến chương Olympic, khẳng định vị thế của kéo co trong làng thể thao quốc tế.

Ý nghĩa đặc biệt của môn kéo co tại SEA Games 33

Ngày 21/11, Ban tổ chức SEA Games 33 đã chính thức công bố danh sách các môn thi đấu cho sự kiện thể thao lớn nhất khu vực Đông Nam Á. Theo thông báo, SEA Games 33 sẽ diễn ra từ ngày 9/12 đến 20/12 năm 2025 tại Thái Lan.

Sự kiện lần này sẽ bao gồm 50 môn thi đấu tranh huy chương, với tổng cộng 105 phân môn. Ngoài ra, còn có 3 môn biểu diễn được tổ chức trong khuôn khổ đại hội, trong đó có bộ môn kéo co (không tính huy chương vào thành tích chung của các đoàn).

Với lịch sử lâu đời, kéo co đã trở thành một phần không thể thiếu trong các lễ hội và sự kiện văn hóa của nhiều quốc gia Đông Nam Á. Do đó, sự xuất hiện của bộ môn kéo co tại SEA Games 33 mang ý nghĩa biểu tượng của sự đoàn kết và sức mạnh cộng đồng. 

Việc đưa kéo co vào chương trình thi đấu của SEA Games 33 không chỉ nhằm tôn vinh giá trị văn hóa truyền thống mà còn góp phần thúc đẩy sự giao lưu văn hóa giữa các quốc gia trong khu vực. Đây là cơ hội để các vận động viên thể hiện tài năng, đồng thời cũng là dịp để khán giả hiểu rõ hơn về ý nghĩa sâu sắc của bộ môn này.

SEA Games 33 hứa hẹn sẽ mang đến những trận đấu kéo co đầy kịch tính và hấp dẫn, góp phần làm phong phú thêm bức tranh văn hóa đa dạng của khu vực Đông Nam Á.

Vì bắn mục tiêu di động không phải là môn thi đấu Olympic nên cô đã chuyển sang các nội dung súng ngắn Olympic, cho thấy đẳng cấp khi giành HCV ở cả nội dung 10m súng ngắn hơi và 25m súng ngắn thể thao tại Giải vô địch bắn súng thế giới ISSF 2019.

Năm 2022, cô tiếp tục thể hiện phong độ ấn tượng khi giành HCB ở nội dung 25m súng ngắn thể thao tại Giải vô địch bắn súng thế giới ISSF diễn ra ở Baku (Azerbaijan) và Cairo (Ai Cập).

Thành tích này tiếp tục được cô tái hiện vào năm 2023 với 3 HCV tại Rio de Janeiro (Brazil) và Cairo (Ai Cập) cho cả nội dung 25m súng ngắn thể thao và 10m súng ngắn hơi.  Vào tháng 9 năm ngoái, Major cũng đã giành chức vô địch quốc gia Hungary ở nội dung 25m súng ngắn thể thao.

2. Manu Bhaker(Ấn Độ)

Manu Bhaker cũng được xem là đối thủ đáng gờm của Trịnh Thu Vinh ở nội dung 25m súng ngắn thể thao nữ, giành vị trí thứ 2 ở vòng loại với 590 điểm. Xạ thủ sinh năm 2002 đã giành được 2 HCĐ cho đội tuyển bắn súng Ấn Độ ở Olympic Paris 2024, lần lượt ở nội dung 10m súng ngắn hơi nữ và nội dung 10m súng ngắn hơi hỗn hợp đồng đội.

Cô cũng trở thành người phụ nữ Ấn Độ đầu tiên giành được hai huy chương tại một kỳ Thế vận hội. Trước đó, Bhaker từng giành HCV tại Đại hội thể thao Khối thịnh vượng chung 2018 ở tuổi 16. Cô cũng trở thành VĐV Ấn Độ trẻ nhất giành HCV tại Giải vô địch bắn súng thế giới ISSF 2018. 

3. Hanieh Rostamian (Iran)

Hanieh Rostamian, xạ thủ 25 tuổi người Iran cũng xếp trên Trịnh Thu Vinh ở vòng loại 25m súng ngắn thể thao nữ với 588 điểm. Đây là kỳ Olympic thứ hai mà Hanieh Rostamian tham dự, khi trước đó cô tham dự nội dung 10m súng ngắn hơi nữ và 10m súng ngắn hơi hỗn hợp đồng đội ở Olympic Tokyo 2020 nhưng không giành được kết quả tốt.

Xạ thủ sinh năm 1988 từng giành HCV ở Giải vô địch bắn súng thế giới 2022 diễn ra tại Brazil và HCB cũng ở giải đấu này năm 2023 tại Azerbaijan.

"Đây là một cuộc thi khó khăn vì Thế vận hội đã quy tụ những xạ thủ giỏi nhất thế giới tại Paris. Tôi sẽ cố gắng hết sức để giành huy chương vào hôm nay (3/8) và hi vọng người dân Iran sẽ cầu nguyện cho tôi", Rostamian chia sẻ trước thềm chung kết nội dung 25m súng ngắn.

4. Katelyn Morgan Abeln (Mỹ)

Katelyn Morgan Abeln được cho là ẩn số tại Olympic Paris 2024 khi không có nhiều thông tin đề cập tới xạ thủ sinh năm 2001 này. Thành tích nổi bật của nữ VĐV 23 tuổi là HCV giải Vô địch bắn súng châu Mỹ năm 2022 ở nội dung 25m súng ngắn thể thao nữ.

Gần đây nhất, cô cũng giành chức vô địch bắn súng quốc gia Hoa Kỳ năm 2024 ở nội dung 25m súng ngắn thể thao nữ và giành suất tham dự Olympic Paris 2024 trong đội tuyển bắn súng Mỹ.

5. Yang Jiin (Hàn Quốc).

Xạ thủ người Hàn Quốc ghi dấu ấn khi giành HCV nội dung 25m súng ngắn thể thao nữ tại giải Vô địch bắn súng thế giới 2024 diễn ra ở Baku (Azerbaijan). Đáng chú ý VĐV sinh năm 2003 lập kỷ lục thế giới với 41 lần bắn trúng hồng tâm để phá vỡ kỷ lục cũ của xạ thủ người Hungary Veronika Major thiết lập tại Giải vô địch bắn súng thế giới diễn ra ở New Delhi năm 2019 (Major có 40 lần bắn trúng hồng tâm).

6. Zhao Nan (Trung Quốc)

Zhao Nan là một trong 14 xạ thủ của đoàn thể thao Trung Quốc tham dự các nội dung bắn súng tại Olympic Paris 2024. Thành tích nổi bật nhất của VĐV 20 tuổi là giành HCB nội dung 25m súng ngắn thể thao nữ ở Giải vô địch bắn súng thế giới 2024.

7. Camille Jedrzejewski (Pháp)

Camille Jedrzejewski là xạ thủ người Pháp chuyên về nội dung 10m súng ngắn hơi và 25m súng ngắn hơi nữ.

Jedrzejewski đã giành được hai huy chương tại Giải vô địch thế giới trẻ ISSF 2021, trước khi đủ điều kiện tham dự Vòng chung kết Cúp thế giới ISSF năm 2022, sau đó giành được 1 HCV và 1 HCB.

Tại Đại hội thể thao châu Âu 2023, cô đã giành được HCB cá nhân ở nội dung 25m súng ngắn thể thao nữ, cũng như HCB ở nội dung 25m súng ngắn hỗn hợp đồng đội.

 Kỳ vọng nào với xạ thủ Trịnh Thu Vinh?

"Nhiều người hỏi tôi về khả năng giành huy chương của Thu Vinh trong bài bắn chung kết vào hôm nay. Đứng trên góc độ chuyên môn, tôi có một số phân tích như sau: Ở bài bắn vòng loại, Thu Vinh đã có điểm số thật tuyệt vời: 587 điểm. Đây là điểm số cao nhất mà Thu Vinh đạt được ở cuộc thi Quốc tế.

Theo luật bắn súng ở Olympic Paris 2024, khi vào bắn chung kết, các VĐV chỉ thi đấu bài bắn nhanh, một loạt 5 viên 3'7' (là 7 giây giữ súng và 3 giây bắn). Khi bắn trúng mức hồng tâm 10.2 điểm mới được tính 1 điểm. Tại bài bắn vòng loại, Thu Vinh bắn 30 viên được 14 viên hồng tâm (từ điểm 10.2 trở vào).

Vậy chúng ta thấy được độ khó của nội dung này khi vào chung kết. Có thể bắn rất nhiều điểm 10 mà không được tính điểm. Chúng ta hãy cùng cổ vũ cho Thu Vinh, trân trọng sự nỗ lực cố gắng của em và tin tưởng đồng hành cùng Thu Vinh trên từng phát bắn", HLV Nguyễn Thị Nhung chia sẻ trước vòng chung kết súng ngắn 25m của xạ thủ Trịnh Thu Vinh.

Theo TS

Trong trận tứ kết Euro giữa Đức và Tây Ban Nha tại Euro 2024 ngày 5/7, hậu vệ Marc Cucurella của Tây Ban Nha đã để bóng chạm tay trong vòng cấm sau cú sút của Jamal Musiala khi tỉ số trận đấu đang là 1-1.

Tuy nhiên trọng tài chính điều khiển trận đấu lúc đó là ông Anthony Taylor không cho đội tuyển Đức hưởng quả phạt đền.

Vị trọng tài 45 tuổi khi đó cho rằng cánh tay của Cucurella đã gần với cơ thể khi bóng chạm vào nên sẽ không có quả phạt đền cho tuyển Đức. Quyết định này nhận lại sự chỉ trích dữ dội từ người hâm mộ và truyền thông của đội chủ nhà Euro 2024.

Ngay sau pha bóng gây tranh cãi, tiền vệ Mikel Merino đánh đầu ghi bàn ở phút 119, đưa Tây Ban Nha vào bán kết Euro 2024.

Truyền thông Tây Ban Nha đã công bố những trích đoạn từ bản sao bị rò rỉ của báo cáo của Ủy ban Trọng tài UEFA về Euro 2024, trong đó nêu rõ sự cố trong trận đấu giữa Đức và Tây Ban Nha cần phải có một quả phạt đền.

Sau mỗi trận đấu, UEFA thường tổ chức họp với các trọng tài để xem xét lại các tình huống tranh cãi và hướng dẫn trọng tài cách xử lý. Tình huống của Cucurella cũng tương tự và cơ quan này nhận định cần có một quả phạt đền dành cho Đức.

Trận đấu tứ kết Euro 2024 với Tây Ban Nha không những đặt dấu chấm hết cho đội tuyển Đức tại giải đấu danh giá nhất châu Âu mà còn là thời điểm Kroos giã từ sự nghiệp bóng đá chuyên nghiệp. Nếu kết quả khác đi, Toni Kroos rất có thể sẽ kết thúc sự nghiệp của mình theo một cách trọn vẹn hơn.

Mục tiêu thứ hai của VFF là tiếp tục đẩy mạnh đầu tư cho phát triển bóng đá trẻ, bao gồm bóng đá nam, bóng đá nữ và futsal, tiếp tục nghiên cứu tăng cường số lượng trận đấu cho các cầu thủ trẻ, qua đó duy trì sự ổn định trong việc tạo nguồn lực kế cận cho các đội tuyển quốc gia.

Nhiệm vụ thứ ba của VFF trong năm 2025 là tăng cường các giải pháp về chuyên môn, ứng dụng khoa học công nghệ nhằm nâng cao thành tích của các đội tuyển bóng đá nam, bóng đá nữ quốc gia và các đội tuyển trẻ, futsal, đạt thành tích tốt tại các giải đấu quốc tế.

Nhiệm vụ thứ 4, nâng cao chất lượng công tác tổ chức các giải bóng đá chuyên nghiệp quốc gia, nhằm gia tăng giá trị cho các giải đấu, tiếp tục phối hợp với FIFA để mở rộng áp dụng công nghệ VAR tại các giải đấu nhằm đảm bảo tính công bằng, chống các hiện tượng tiêu cực và nâng cao chất lượng chuyên môn.

Cũng liên quan đến nhiệm vụ thứ 4, việc tăng cường áp dụng công nghệ VAR tại các trận đấu là để đảm bảo tính chính xác và hỗ trợ các trọng tài, trong việc điều hành, tạo sự công bằng cho các CLB trong quá trình thi đấu.

Mục tiêu thứ 5 được VFF hướng tới, đó là mở rộng quan hệ quốc tế, tăng cường hội nhập để tạo thêm nguồn lực cho phát triển bóng đá Việt Nam. Tập trung triển khai hiệu quả các nội dung trong bản thỏa thuận hợp tác đã ký kết với các liên đoàn bóng đá Nhật Bản, Saudi Arabia, UAE, Qatar, thỏa thuận hợp tác với giải La Liga của Tây Ban Nha…

Liên quan đến mục tiêu thứ 5, việc tăng cơ hội phát triển về chuyên môn, ứng dụng khoa học công nghệ phục vụ cho bóng đá Việt Nam cũng được nhắc đến.

Mục tiêu thứ 6, mục tiêu cuối cùng của VFF trong năm 2025 là chú trọng tăng cường các giải pháp để đảm bảo sự ổn định về nguồn tài chính cho các hoạt động bóng đá, đặc biệt là nguồn lực dành cho các đội tuyển quốc gia với sự đầu tư có trọng điểm, nâng cao hiệu quả hoạt động chuyên môn.

Trước đó, Đại hội thường niên VFF năm 2024 cũng đã đồng ý để Tổng thư ký VFF Dương Nghiệp Khôi thôi giữ cương vị hiện tại. Thay thế cho ông Dương Nghiệp Khôi từ ngày mai (23/11) sẽ là ông Nguyễn Văn Phú, người trước đó là Phó Ban Y học VFF và Trưởng phòng Y học thể thao VFF.

Mục tiêu thứ hai của VFF là tiếp tục đẩy mạnh đầu tư cho phát triển bóng đá trẻ, bao gồm bóng đá nam, bóng đá nữ và futsal, tiếp tục nghiên cứu tăng cường số lượng trận đấu cho các cầu thủ trẻ, qua đó duy trì sự ổn định trong việc tạo nguồn lực kế cận cho các đội tuyển quốc gia.

Nhiệm vụ thứ ba của VFF trong năm 2025 là tăng cường các giải pháp về chuyên môn, ứng dụng khoa học công nghệ nhằm nâng cao thành tích của các đội tuyển bóng đá nam, bóng đá nữ quốc gia và các đội tuyển trẻ, futsal, đạt thành tích tốt tại các giải đấu quốc tế.

Nhiệm vụ thứ 4, nâng cao chất lượng công tác tổ chức các giải bóng đá chuyên nghiệp quốc gia, nhằm gia tăng giá trị cho các giải đấu, tiếp tục phối hợp với FIFA để mở rộng áp dụng công nghệ VAR tại các giải đấu nhằm đảm bảo tính công bằng, chống các hiện tượng tiêu cực và nâng cao chất lượng chuyên môn.

Cũng liên quan đến nhiệm vụ thứ 4, việc tăng cường áp dụng công nghệ VAR tại các trận đấu là để đảm bảo tính chính xác và hỗ trợ các trọng tài, trong việc điều hành, tạo sự công bằng cho các CLB trong quá trình thi đấu.

Mục tiêu thứ 5 được VFF hướng tới, đó là mở rộng quan hệ quốc tế, tăng cường hội nhập để tạo thêm nguồn lực cho phát triển bóng đá Việt Nam. Tập trung triển khai hiệu quả các nội dung trong bản thỏa thuận hợp tác đã ký kết với các liên đoàn bóng đá Nhật Bản, Saudi Arabia, UAE, Qatar, thỏa thuận hợp tác với giải La Liga của Tây Ban Nha…

Liên quan đến mục tiêu thứ 5, việc tăng cơ hội phát triển về chuyên môn, ứng dụng khoa học công nghệ phục vụ cho bóng đá Việt Nam cũng được nhắc đến.

Mục tiêu thứ 6, mục tiêu cuối cùng của VFF trong năm 2025 là chú trọng tăng cường các giải pháp để đảm bảo sự ổn định về nguồn tài chính cho các hoạt động bóng đá, đặc biệt là nguồn lực dành cho các đội tuyển quốc gia với sự đầu tư có trọng điểm, nâng cao hiệu quả hoạt động chuyên môn.

Trước đó, Đại hội thường niên VFF năm 2024 cũng đã đồng ý để Tổng thư ký VFF Dương Nghiệp Khôi thôi giữ cương vị hiện tại. Thay thế cho ông Dương Nghiệp Khôi từ ngày mai (23/11) sẽ là ông Nguyễn Văn Phú, người trước đó là Phó Ban Y học VFF và Trưởng phòng Y học thể thao VFF.