Năm đó, bà Kim Mẫn mới 23 tuổi, đang làm giáo viên tại Quãng Ngãi thì có cơ hội vào tham quan TP.HCM. Tình cờ thấy ông Gia Tiệp đến chơi nhà họ hàng ở đối diện, bà Kim Mẫn đã như “trúng tiếng sét ái tình”.

“Hồi đó tôi chưa yêu ai, nhà tôi tu hành nên ăn chay niệm Phật từ nhỏ. Tôi có cầu mẹ Quan Âm cho tôi gặp được người hiền lành, đẹp trai, còn nếu không duyên nợ thì tôi đi tu. Đến khi tôi thấy anh Tiệp đẹp trai quá, tôi nghĩ anh là người của tiền kiếp nên rất thích anh. Anh Tiệp khó lắm nên tôi là người cua anh”, bà Kim Mẫn hào hứng kể lại.

Nói là làm, nữ giáo viên bắt đầu hành trình cưa cẩm anh hàng xóm đẹp trai. Bà chủ động đứng đợi trước cổng, thấy ông Tiệp đi ngang liền ngỏ lời xin quá giang. Ai ngờ ông Tiệp chở đi thật, còn giữ đúng lời hẹn sẽ quay lại đón. Điều này khiến bà tin vào tín hiệu ông cũng thích mình. Sau đó, được sự ủng hộ của bạn bè, hai người được tạo cơ hội để tìm hiểu và quý mến nhau hơn.

Tròn 1 tháng sau, khi Kim Mẫn đã về Quảng Ngãi thì bất ngờ ông Tiệp ghé thăm vào lúc… 4h sáng, nhân một chuyến công tác. Đó cũng là lần đầu ông ra mắt gia đình và xin phép được làm quen tìm hiểu Kim Mẫn. Nhưng đáng tiếc, gia đình hai bên đều không đồng ý. Ba mẹ Kim Mẫn không muốn gả con gái đi xa. Gia đình Gia Tiệp sợ Kim Mẫn không biết làm ăn nên cũng không cho cưới. 

“Vì tình yêu chúng tôi dành cho nhau mãnh liệt nên vượt qua tất cả. Khi đó thầy tôi không cho, tôi nói với thầy mẹ là tôi có thai rồi. Nghe vậy thầy mẹ mới đồng ý gả. Vừa được cho phép, tôi dẫn anh ấy ra ủy ban xã đăng ký kết hôn ngay vì sợ gia đình đổi ý. Sau đó anh ấy đem giấy đăng ký về cho bố mẹ ngoài Bắc, gia đình anh thấy “gạo nấu thành cơm” rồi nên chấp nhập cho chúng tôi đến với nhau”, cô giáo Kim Mẫn tiết lộ.

Khi ấy gia đình còn nghèo nên ngày cưới của cặp đôi diễn ra một cách đơn sơ, chỉ có mỗi mâm cơm cúng các cụ. Trang phục cưới cũng giản dị hết mức, bà Mẫn mặc áo dài trắng hồi còn đi học, ông Tiệp thì mặc đồ bình thường khi đi làm. Lúc làm lễ, hai người chỉ có đôi nhẫn giả nhưng họ vẫn rất hạnh phúc. 

Sau khi kết hôn, đôi vợ chồng son lao vào chuỗi ngày mưu sinh đầy cơ cực. Bà Mẫn tiếp tục ở quê nhà dạy học, ông vào TP.HCM làm việc và công tác thường xuyên.  

“Năm 1983, vợ chồng tôi có con đầu lòng, vậy mà gần đầy tháng con thì anh mới về nhà thăm. Anh cắt đôi cái áo cũ của mình rồi may thành bộ đồ cho con mặc, vì không có tiền để mua quà. Đến ngày anh vào lại Sài Gòn, tôi lén mở bóp xin anh 1 đồng với mảnh giấy ‘Anh cho em xin 1 đồng để em mua những thứ cần thiết cho con, vì giờ em chưa đi làm được’. Anh ấy ra đến ga tàu, vừa đọc xong mảnh giấy thì quay về ôm tôi khóc”. Những lời kể của bà Mẫn khiến Ngọc Lan rưng rưng nước mắt cảm thán: “Chuyện tình cô chú đẹp nhưng buồn, như một thước phim vậy”.

Khi có con nhỏ, cuộc sống càng khó khăn áp lực hơn. Hai vợ chồng làm đủ thứ nghề từ bán thuốc lá, may thủ công, làm nhang. Họ gồng gánh cùng nhau, đến khi bà để dành được chút tiền liền đưa cho chồng nhận công trình riêng để làm. Trời thương người hiền, ông làm ăn tốt nên kinh tế mới có dư.

Những tưởng, cuộc đời sẽ sang trang mới ai ngờ ông Gia Tiệp bất ngờ bị tai nạn giao thông. “Sau khi siêu âm, bác sĩ nói nếu dính ruột thì không cứu được. Nghe vậy tôi sợ nên khóc nhiều lắm. Sau đó chuyển qua Bệnh viện Chợ Rẫy, tôi đem hết tiền còn lại bỏ vào trong túi xách. Vào đến phòng cấp cứu, tôi dốc tiền trong túi ra, xin bác sĩ cứu chồng: ‘Tôi có bấy nhiêu tiền, các người lấy hết đi, tôi cần chồng chứ tôi không cần tiền”, bà Kim Mẫn kể lại khiến Ngọc Lan rưng rưng nước mắt. 

Cũng tại chương trình, người con gái ở xa của ông bà cũng đặc biệt nhắn gửi những tâm tình chưa từng thổ lộ khiến cả hai xúc động rơi nước mắt. Sau 42 năm cùng trải qua bao thăng trầm, ông Gia Tiệp một lần nữa trao vợ nhẫn cưới, nhưng lần này là nhẫn thật, minh chứng cho tình yêu của hai người luôn tồn tại mãi mãi.

Thanh Ngọc

Tôi còn nhớ Giáng sinh cách đây 19 năm, khi ấy đội tuyển Việt Nam dự Tiger Cup 2002 tại Indonesia. Chúng tôi ngồi ở quầy bar khách sạn Hilton đợi ông Calisto xuống uống bia tán gẫu, chỉ thấy trợ lý Vũ Tiến Thành xuống. "Ông ấy đang khóc trên phòng sau khi gọi điện về nhà", anh Thành nói, "tâm trạng Calisto lúc này tệ lắm".

Sau này tôi mới biết, đó là lần đầu tiên trong đời, Calisto không thể về nhà cùng gia đình đêm Noel và cả năm mới. Sáu năm sau đó, tôi chứng kiến một lần nữa Calisto vắng nhà và cũng khóc vào thời khắc chuyển giao của năm. Nhưng lần này là những giọt nước mắt hạnh phúc khi đưa đội tuyển Việt Nam lần đầu tiên vô địch Đông Nam Á.

Tôi đã cố vỗ yên ám ảnh của mình về sự lẻ loi của các huấn luyện viên nước ngoài rằng, ai đến Việt Nam làm việc mà chẳng như vậy khi ở xứ người mỗi dịp lễ. Nhưng gần 20 năm tác nghiệp thực địa, tôi không lý giải nổi cảm giác bứt rứt khi biết Calisto khóc một mình, hay Alfred Riedl tự dằn lòng bằng chai bia lặng lẽ ở quán ăn bé nhỏ trong nhà nghỉ Circle Inn tại Bacolod hồi năm 2005. Xa quê hương là một lẽ, nhưng họ thậm chí còn không thể đón Noel hay năm mới cạnh một vài người bạn.

Họ đánh đổi cuộc sống của mình vì cái gì? Tất nhiên là lương cao, việc làm - như mọi chuyên gia cao cấp ở các lĩnh vực khác. Nhưng xếp chuyện lương sang một bên, cái mà họ cố gắng phấn đấu, thành quả sẽ thuộc về nơi đã trả lương cho họ. Những cái được của họ, nếu có, dường như đều ở lại Việt Nam. Còn những cái mất, chỉ mình họ biết.

Không phải tự nhiên tôi nhắc đến sự cô đơn ấy ở đây. Là xuất phát từ những lời trần tình của huấn luyện viên Park Hang-seo vừa qua, khi ông có vẻ bất lực trong việc tìm nhân tố mới cho Đội tuyển Quốc gia, và tôi thấy những bình luận có phần khắc nghiệt. Một số người cho rằng, ông Park Hang-seo đã may mắn khi đến Việt Nam đúng vào thời điểm xuất hiện một thế hệ tài năng, từng dự hai kỳ U 23 châu Á và lần đầu tiên có mặt ở U 20 World Cup. Rồi từ đó, người ta cũng mai mỉa về chuyện ông không làm gì vẫn nhận trọn lương. Nay cần ông làm, thì lại có ý than thở.

Tôi cho rằng, cách nghĩ đó nếu có "đạt lý" thì cũng chưa "thấu tình". Giả sử ông Park có than vãn việc tìm nhân tố mới, thì đấy không chỉ vì ông lo công việc của mình, mà còn vì hậu vận của bóng đá Việt Nam. Họ thành công thì danh tiếng của họ ở lại trên mảnh đất hình chữ S. Nếu họ thất bại, mọi thứ cũng nằm lại ở đây. Cái lo của ông và cộng sự nên là cái lo chung của cả nền bóng đá Việt Nam. Ông vừa là "người ngoài", vừa là người cùng thuyền, hứng chịu ảnh hưởng nặng nhất của những gì mà bóng đá Việt Nam đang chịu, nên ông có quyền tỉnh táo nhất và đã thành thật khi đưa ra ý kiến. Ông đâu có cần phải nói cho vừa lòng ai.

Và đấy cũng là một kiểu cô đơn. Đa số chúng ta không biết, hoặc có thể có người không đồng tình với điều đó. Huấn luyện viên là một công việc "làm công ăn lương" có tính khắc nghiệt bậc nhất trên thế giới, bởi một đặc thù: sự thành công bị lệ thuộc quá nhiều vào yếu tố ngoại cảnh. Họ vất vả hay cô đơn gấp chục lần người khác, thì có khi vẫn thất bại nếu như lúc họ đến, bóng đá Việt Nam chẳng có nhân tài nào. Hợp đồng của họ có được gia hạn hay không, đôi khi chỉ là câu chuyện của may mắn hay xui rủi. Và giả sử trong một lúc nào đó, họ có than vãn, thì cũng là cơ hội để bóng đá Việt Nam nhìn lại mình. Nền bóng đá, nếu tự vận động để "giúp" các huấn luyện viên, cũng là giúp chính mình.

Ông Park không có lỗi trong chuyện bóng đá Việt Nam thiếu hụt nhân tài. Đó là vấn đề nội tại của cả nền bóng đá, gồm hàng nghìn con người, đặc biệt là đội ngũ những người đang tạo ra cơ chế cho nền thể thao. Khi các câu lạc bộ Việt Nam chưa từng lọt qua vòng đấu bảng AFC Champions League để được ghi nhận là tiệm cận trình độ châu lục, thì cũng có nghĩa, trong tay huấn luyện viên Park Hang-seo chỉ có các cầu thủ ở đẳng cấp hàng đầu Đông Nam Á.

Khi giải đấu số một Việt Nam, V-League, đến bây giờ vẫn còn tranh cãi với nhau trước mỗi mùa giải rằng trọng tài đã trong sạch hay chưa, có chuyện một "ông bầu" sở hữu nhiều đội bóng không, có liên minh năm đánh một hay không... cũng có nghĩa môi trường chung của bóng đá Việt Nam vẫn chỉ ở mức bán chuyên. Những câu hỏi kiểu như vậy đâu có tồn tại ở bóng đá chuyên nghiệp, nơi được vận hành bởi luật lệ, bởi công nghệ và tư duy "thông thoáng" chứ không phải bằng những câu hỏi dằn vặt lẫn nhau.

Làm huấn luyện viên ở Việt Nam, ngoài nỗi cô đơn trong đời sống và những ngày lễ xa nhà, còn cảm giác của sự lạc lõng trong môi trường bóng đá. Và đây không phải vấn đề của ông Park.

Việt Tâm