Siêu máy tính dự đoán Man City vs Liverpool, 23h30 ngày 23/2

Xem phần 1 TẠI ĐÂY

Vai trò đặc biệt của thư viện địa phương

Thư viện công cộng của địa phương là nơi hỗ trợ và dễ tiếp cận nhất cho các phụ huynh có nhu cầu. Mỗi thư viện đều có chương trình đọc sách cho trẻ, phân theo độ tuổi. Những trẻ không đi học ở nhà trẻ thì được cha mẹ, hoặc ông bà hoặc người trông trẻ đưa đến thư viện. 

Hướng dẫn trẻ cách ngồi đúng tư thế tại khoá học "Tiền lớp 1" của trung tâm ngoại khoá ASP (Hà Nội). Ảnh: ASP cung cấp

Trong giờ đọc sách đó, thủ thư cũng đọc sách như giáo viên trên lớp, nội dung cũng có chữ cái, chữ số, màu sắc, hình dạng và nhiều thứ khác được liệt kê như trên. Trẻ có cơ hội giao tiếp với các trẻ khác, học sách chia sẻ đồ chơi, đối xử lịch sự với bạn cũng như học cách hành xử lịch sự như giữ im lặng hoặc đi nhẹ chân ở trong thư viện. Trẻ cũng nhảy múa, hát hò, di chuyển theo hướng dẫn của thủ thư. Chỉ 15 hoặc 20 phút thôi, nhưng đó là thời gian trẻ cần để luyện tập trung. 

Hết giờ đọc sách, ra ngoài là có bàn cho trẻ tự tô màu hoặc vẽ với giấy và bút chì màu cung cấp sẵn. Trẻ muốn cầm viết thế nào thì cầm, phụ huynh không sửa đâu vì thực tế, cơ tay của trẻ chưa phát triển, nhưng trẻ cần tập cầm viết sớm. 

Thư viện cũng là nơi kết nối và cung cấp thông tin về giáo dục. Các trường học, cơ sở giáo dục, gia sư đều có thể đặt tờ rơi ở thư viện. Các phòng sở giáo dục khi cần tổ chức sự kiện cũng có thể thông qua thư viện mà kết nối với phụ huynh. Thêm nữa, tất cả các thư viện ở Mỹ đều có chương trình hỗ trợ trẻ khi trẻ gặp khó khăn khi làm bài tập về nhà, điều này giúp các gia đình không phải người bản xứ rất nhiều trong việc hòa nhập môi trường giáo dục.

Đối với trẻ có cha mẹ là người nước nước ngoài, khi 4 tuổi, có thể bạn sẽ nhận được thư gửi đến nhà yêu cầu đem con đi kiểm tra xem có cần phải học thêm tiếng Anh không vì nếu trẻ không biết tiếng Anh thì sẽ được sắp xếp học thêm lớp ESL. 

Ngoài ra, phụ huynh còn được phát miễn phí lịch treo tường, trên đó có hướng dẫn cụ thể cho phụ huynh các hoạt động cần thiết để giúp trẻ sẵn sang vào vỡ lòng. Lịch được tổ chức United Way in ấn và phát miễn phí thông qua thư viện. Các hoạt động cần thiết cho kỹ năng và kiến thức của trẻ đều được thiết kế theo ngày. Cho dù phụ huynh có bận đi làm nhưng khi về nhà, chỉ cần làm theo hoạt động ghi trên lịch trong suốt một năm thì cũng đủ giúp trẻ tự tin hơn khi vào vỡ lòng.

Trẻ được tự do viết theo cách của mình

Tôi thích đưa con đi đến các sự kiện ở địa phương. Ngay cả chợ trời bán nông sản vào cuối tuần cũng có thể có một quầy từ thư viện hoặc tổ chức giáo dục nào đó. Họ đọc sách cho trẻ, phát bong bóng, viết chì, phát nhưng quyển sách nhỏ để trẻ học chữ, tổ chức các trò chơi đơn giản để trẻ nhận diện chữ cái, số, màu sắc hay hình dạng. Trẻ cũng được vẽ, tô màu, cắt giấy, làm thủ công và cầm về nhà những sản phẩm sáng tạo của mình. 

Một giờ học của học sinh Mỹ. Ảnh minh họa

Và thay vì cho con cầm bút tập viết chữ thì phụ huynh Mỹ cho con làm thủ công cắt dán, cầm cọ vẽ, chơi với bảng màu, chơi với bột nặn. Những thứ này đều là kỹ năng vận động tinh, giúp cơ tay của trẻ, ngay các cơ nhỏ xíu nhất ở tay cũng phát triển. Khi các cơ tay phát triển, trẻ sẽ cầm viết chắc chắn hơn và tự điều chỉnh đúng cách.

Trẻ em Mỹ còn có cây viết chì to hơn thông thường để dễ cầm, có thể ko phải hình tròn mà là hình tam giác. Ngoài ra, họ có thể dùng một khay cát và bảo con dùng ngón tay tự vẽ chữ cái theo hình. Và con gái tôi, khi vào học vỡ lòng thì cũng chỉ đồ có vài chữ cái một ngày, sau đó là viết xiên viết xẹo tên của con. 

Trẻ dùng tay trái hay tay phải không quan trọng, không ai đi sửa cả. Cũng không có cô giáo nào cầm tay em để gò theo nét chữ. Chữ đẹp không quan trọng bằng việc trẻ tự do viết theo cách của mình. Có đứa vẽ chữ o trước, xong gạch thêm 1 nét xuống thế là ra chữ a. Có em viết chữ N ngược, chữ S ngược… Không sao cả, dần dần trẻ sẽ nhận ra thôi. Điểm quan trọng là thông qua viết, trẻ nhận diện được chữ cái nhanh hơn. 

Chồng tôi hỏi không cho con rèn chữ viết thì chữ con viết xấu thì sao? Tôi lại hỏi, thế chồng muốn con viết chậm cho đẹp hay là viết nhanh cho kịp bài? Nếu như rèn chữ viết làm con sợ viết – vốn là một kỹ năng để con biểu đạt suy nghĩ của mình - thì rèn chữ viết không còn tác dụng nữa.

Mấy quyển tập viết Tiếng Việt tôi đem từ Việt Nam qua đến giờ vẫn bị con gái xếp xó, dù tôi rất thích thú mỗi lần con gái đem "sách" con tạo ra và kể cho mẹ nghe về câu chuyện mà con nghĩ ra. “Sách” của con là mấy trang giấy nháp ba mẹ cho, con vừa vẽ vừa viết, chữ cái đầu lúc nào cũng to còn chữ cuối cùng phải thu thật nhỏ mới vừa bức tranh con vẽ. Thế nhưng, con đã thể hiện rất tốt cảm xúc của mình. Và cũng chỉ còn 1 tháng nữa là con nhập học lớp 1 rồi đó.

Lê Ngân Hà

Vượt lên hoàn cảnh, Nguyễn Trung Kiên đã trở thành thủ khoa Trường ĐH Công nghiệp Hà Nội năm 2013. (Ảnh: Văn Chung)

Số phận éo le

Ở chàng thủ khoa có dáng vóc nhỏ bé, nặng chỉ 38kg là một nghị lực đáng khâm phục. Gia đình Nguyễn Trung Kiên (thủ khoa Trường ĐH Công nghiệp Hà Nội 2013) rất nghèo, quanh năm chỉ trông vào mấy sào ruộng thuê. Năm 2002, trong lúc sang đường em gái Kiên bị tai nạn giao thông. Sau tai nạn ấy, đầu óc em trở nên không bình thường.

Bố Kiên, sau trận ốm thập tử nhất sinh năm 1996 đã mắc bệnh tâm thần, luôn cần có người chăm sóc. “Nhiều lần bố trốn nhà đi đến vài ngày mới về. Mẹ con em và mọi người vừa đi tìm, vừa gào khóc gọi bố, chỉ sợ ngộ nhỡ bố không may…” – Kiên xúc động nhớ lại.

Mẹ Kiên sức khỏe kém, lại gặp phải tai nạn năm 2012, mất hơn nửa năm mới đi lại được. Nhà có hai anh em, Kiên là con trai lớn nhưng bố mẹ không đủ điều kiện nên phải gửi em cho ông bà ngoại và cậu mợ nuôi từ lúc 5 tuổi.

Gia đình ông bà chỉ cách nhà Kiên hơn 1km nên em thường xuyên về nhà nấu cơm, dọn dẹp giúp mẹ. Ngày mùa, như bao bạn bè, Kiên cũng lao vào gặt lúa, làm màu giúp mẹ.

Thương cháu khó khăn mà lại rất chăm học, cậu mợ thay cha mẹ lo cho Kiên học hành nên người. Hiểu hoàn cảnh của mình, Kiên càng cố gắng học tập để vươn lên.

Đang dốc sức cho kỳ thi ĐH thì giữa tháng 6/2013, Kiên nhận tin bố bị tai nạn giao thông. Bỏ dở việc học, Kiên vào viện chăm bố 4 ngày liên tục. Nhưng bố đã bỏ 3 mẹ con ra đi mãi mãi.

“Lúc ấy em thực sự suy sụp, không muốn tiếp tục học nữa. Em muốn ở nhà hay kiếm việc làm thêm nuôi mẹ và em. Mẹ khóc, ôm em động viên con phải ráng học tốt. Như vậy, bố ở nơi xa xôi mới an lòng. Mẹ mong em không được gục gã vì mẹ và em gái còn ở lại” – Kiên nhớ lại.

Vượt lên nghịch cảnh

Thầy Nguyễn Xuân Vinh, giáo viên chủ nhiệm lớp 12A1, Trường THPT Lý Thường Kiệt cho biết: “Kiên là học sinh giỏi toàn diện. Em học đều tất cả các môn và luôn đứng trong tốp đầu của lớp về thành tích học tập. Ở em luôn toát lên ý chí, tinh thần học tập rất tốt. Dù trời mưa gió hay giá rét đến đâu em đều đi học chuyên cần và đến từ rất sớm để ôn bài...”.

Suốt 3 năm học THPT Kiên đều là học sinh giỏi. Điểm trung bình lớp 12 của Kiên môn Toán là 9,1; môn Hoá học 9,5; môn Vật lý 9,7.

Với 25,5 điểm Nguyễn Trung Kiên học sinh Trường THPT Lý Thường Kiệt (TP.Bắc Ninh) trở thành thủ khoa Trường ĐH Công nghiệp Hà Nội (khối A) năm 2013. Em cũng đỗ Trường ĐH Nông nghiệp I Hà Nội với 25 điểm, khối B.

Với thành tích và nỗ lực trong học tập, cuộc sống, Kiên vừa được chọn là một trong 40 gương mặt Thủ khoa nhận học bổng Nâng bước thủ khoa 2013 do Quỹ hỗ trợ và phát triển sinh viên - Trung ương Hội sinh viên Việt Nam và Trung tâm hỗ trợ và phát triển sinh viên Việt Nam tổ chức.

Sau khi thi đại học xong, trong thời gian chờ kết quả, Trung Kiên lập tức đi tìm việc làm thêm. Em được nhận vào làm lại một xưởng may gia công với công việc cắt chỉ thuê, thu nhập 60 ngàn đồng/giờ.

Vậy là trong suốt những tháng hè oi bức, Kiên chăm chỉ làm thêm kiếm tiền. Tới nay, chàng Thủ khoa đã dùng số tiền kiếm được để trang trải chi phí mua sách vở, vật dụng cần thiết cho việc nhập học ở cơ sở của Trường ĐH Công nghiệp Hà Nội tại Hà Nam.

Kiên cho hay: “Đợi ổn định việc học, em sẽ tiếp tục kiếm việc làm thêm và dần tự lập. Em biết nhiều người đã cố gắng vì em nên em càng phải nỗ lực hơn nữa”. Chàng thủ khoa chia sẻ rằng sẽ dùng số tiền học bổng nhận được để học thêm Tiếng Anh, nâng cao trình độ giao tiếp của mình.

Hỏi về ước mơ, Kiên tâm sự: “Sau này em sẽ cố gắng học tốt để trở thành kỹ sư điện tử truyền thông, có một công việc tốt để phụng dưỡng, chăm sóc mẹ và em gái còn đau yếu”.

• Văn Chung