‘Mình nghĩ rằng không thể chỉ có một mình mình được, nhưng họ đang ở đâu đó. Ngày ấy, điện thoại, mạng xã hội chưa phổ biến như bây giờ nên rất khó để tìm kiếm cộng đồng của mình. Mình muốn tìm những người cùng chung cảnh ngộ chỉ vì có nhu cầu chia sẻ và muốn xem họ sống chung với căn bệnh này như thế nào’.

Rồi một ngày, Phó giám đốc Trung tâm Y tế huyện gọi cho chị và nói rằng Uỷ ban Y tế Hà Lan-Việt Nam - nơi khai sinh ra Hoa hướng dương Việt Nam, đang tìm kiếm những người như chị.

Sau nhiều năm gắn bó với mạng lưới và được nâng cao năng lực tổ chức, chị được giao nắm giữ vị trí Trưởng ban điều phối mạng lưới Hoa hướng dương Việt Nam từ năm 2014.

Công việc của chị là hằng năm lên kế hoạch, xin tài trợ cho các chương trình, dự án hỗ trợ cả về mặt vật chất lẫn tinh thần cho đối tượng phụ nữ, trẻ em nhiễm HIV.

Chị cũng là người phải đi thực tế tới các khu vực vùng sâu, vùng xa để khảo sát, tìm hiểu hoàn cảnh của từng đối tượng được hỗ trợ. Chị chia sẻ, tháng nào chị cũng phải lên Hà Nội họp ban điều hành, mỗi năm lại có 2 đợt đi khảo sát khá vất vả.

Nhiệm vụ thường xuyên hơn của mạng lưới là giúp hàng nghìn thành viên hiểu đúng về căn bệnh, lộ trình điều trị, các chính sách dành cho người nhiễm HIV, phương pháp phòng ngừa cho người thân hay khi có nhu cầu sinh con thì phải làm gì để đứa trẻ không lây nhiễm…

‘Mình hay nói với các thành viên ban điều hành rằng cuộc sống của mình phải tốt thì mới mong vận động được mọi người. Mình phải tự tin, chủ động, phải sống tích cực thì mọi người mới nhìn nhận mình khác đi’, chị chia sẻ.

Công việc khiến chị Liên phải có những chuyến công tác xa nhà liên tục.

Chị cho biết, trong số 2.000 thành viên của Hoa hướng dương ở 7 tỉnh thành, có đến 80-90% đã công khai bệnh của mình. Chỉ có một số ít giới công chức hoặc những người kinh doanh mặt hàng nhạy cảm thì chưa sẵn sàng công khai.

‘Một trong những khó khăn trong quá trình vận động, tư vấn cho các thành viên là có tới 60% là hộ nghèo, làm nông, trình độ nhận thức không cao. Phần lớn phụ nữ trong nhóm bị lây nhiễm từ chồng. Nhiều người ở vùng cao thậm chí còn không biết chữ. Khi chúng tôi đến, phải lấy son cho họ điểm chỉ vào hồ sơ. Nhiều người không hiểu hết tiếng Kinh, lại phải có phiên dịch trợ giúp’.

Chị nói, nếu như xã hội ngày càng cởi mở với căn bệnh HIV thì nguồn ngân sách hỗ trợ cho người nhiễm HIV ngày càng ít. Trước đây có những nguồn tài chính chuyên biệt dành cho HIV, nhưng bây giờ đều bị lồng ghép vào các dự án khác.

Một trong những khó khăn nữa lại là ở chính những người bệnh. ‘Nhiều người có tư tưởng bệnh HIV bây giờ không chết ngay được nên sống và điều trị khá bừa bãi, không tuân thủ đúng quy định. Cộng đồng cũng không còn kỳ thị nhiều nên họ khá thoải mái trong các mối quan hệ.

Họ lập gia đình, sinh con nhiều hơn vì bây giờ đã có thuốc phòng tránh lây bệnh sang con. Nhưng nó vẫn rất nguy hiểm nếu không có đủ kiến thức và sự thận trọng. Ví dụ như nhiều phụ nữ có bầu mà không hề biết, nên vẫn có những trường hợp đáng tiếc xảy ra’.

Gần chục năm gắn bó với Hoa hướng dương, nhiều trường hợp khiến chị không khỏi đau lòng, chung quy cũng chỉ vì sự thiếu hiểu biết dẫn đến nghèo đói và bất hạnh cho những đứa trẻ.

Chị Liên trong chuyến công tác tại vùng cao.

Chị kể: ‘Có gia đình có 4 người thì 3 người nhiễm HIV. Gia đình đủ tiêu chí để nhận hỗ trợ sửa nhà, nhưng quả thực chúng tôi không biết phải sửa gì vì mọi thứ đều hỏng, nhà đổ đến nơi rồi. Tiền làm lại cả ngôi nhà thì chúng tôi không đủ, vì còn rất nhiều trường hợp khác’.

Có gia đình chỉ còn 2 mẹ con, bố đã mất vì nghiện ma tuý. Mẹ nhiễm HIV, suốt ngày chỉ ở nhà để trông thóc cho con có cái ăn. Vì chỉ cần ra khỏi nhà đi làm là các con nghiện vào nhà ‘khoắng’ hết. Đứa bé chỉ mơ ước mẹ mua cho miếng thịt mỡ, rán ra lấy mỡ để ăn với cơm'.

Chị nói, có đi nhiều mới biết cuộc sống của mình vẫn còn tốt hơn rất nhiều người. Vì thế, chị càng mong muốn được chia sẻ, hỗ trợ những người cùng cảnh ngộ vẫn đang gặp khó khăn.

Hiện tại, chị hài lòng với cuộc sống bận rộn của mình. Ngoài làm công tác xã hội, chị kiếm sống bằng công việc bán hàng ở chợ huyện, nuôi trang trại gà ở nhà và tích cực tham gia các phong trào tập thể ở địa phương. 

Chị bảo, so với cách đây 5 năm, người nhiễm HIV đã sống tốt hơn rất nhiều. Họ đã biết vươn lên, thay vì ủ rũ, trốn tránh hay tìm đến cái chết. Họ biết tìm đến các nhóm cộng đồng để chia sẻ và xã hội cũng có cái nhìn cởi mở hơn với họ.

Cửa hàng của chị ở chợ huyện cũng là nơi nhiều người tìm đến chị để xin tư vấn, giúp đỡ cho người thân của mình. Những lúc ấy, chị cảm thấy cuộc sống của mình có ý nghĩa hơn bao giờ hết.

Chị không chỉ sống tốt cho riêng mình mà còn truyền cảm hứng sống cho những người giống mình, thậm chí là cho những người bình thường nhìn vào để theo gương.

Lần quyên sinh bất thành thay đổi cuộc đời người phụ nữ nhiễm HIV

 ‘Mình không chấp nhận việc bỗng nhiên lại phải chịu số phận như vậy. Mình không chấp nhận việc người ta nhìn những người nhiễm HIV như một thứ gì đó xấu xa'.

Giá trị dinh dưỡng

Giá đỗ có gần 91% là nước. 80g giá đỗ cung cấp 31 calo, gần 0,2g chất béo, 0,2mg đồng, 13,7mg vitamin C, 1,6g chất xơ, 3,2g protein, 0,95mg sắt, 21,8mg magie, 155mg kali, 6,2mg natri, 13,5mg canxi. 

Theo Very Well Health, giá trị dinh dưỡng của giá tùy thuộc vào loại đỗ. Ví dụ, giá đậu nành có nhiều protein hơn giá đỗ xanh. Trong khi giá đỗ xanh có nhiều chất xơ và đường hơn giá đậu lăng hoặc đỗ tương.

Lợi ích của giá đỗ

Giá đỗ xanh rất giàu các hợp chất polyphenol, polysaccharides và peptide có giá trị như thực phẩm chức năng góp phần giảm nguy cơ mắc bệnh tim, tiểu đường và tử vong do mọi nguyên nhân. 

Các chất chống oxy hóa như flavonoid, axit phenolic trong giá giúp ổn định gốc tự do, chống lại stress oxy hóa, có thể liên quan đến các bệnh mạn tính và thoái hóa.

Đậu xanh dễ tiêu hóa hơn sau khi nảy mầm thành giá. Lúc đó, đậu xanh giải phóng các enzyme giúp cơ thể bạn hấp thụ khoáng chất tốt hơn. Điều này có thể cải thiện tiêu hóa, giảm đầy hơi và tốt cho sức khỏe đường ruột tổng thể.

Giá đỗ có chỉ số đường huyết (GI) thấp có thể giảm tỷ lệ mắc bệnh tiểu đường và béo phì, giảm các biến chứng liên quan tới hai tình trạng này. 

Người hay ăn giá đỗ cũng thu được lợi ích cho tim mạch, điều chỉnh huyết áp, cholesterol và mức chất béo trong máu. Vitamin K có nhiều trong giá đỗ làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch liên quan đến xơ vữa động mạch. 

Trong giá đỗ có nhiều chất chống oxy hóa ngăn ngừa sự tiến triển của bệnh thoái hóa điểm vàng, đục thủy tinh thể và tăng nhãn áp do tuổi tác.

Ai không nên ăn giá đỗ? 

Giá đỗ có thể chứa các vi khuẩn có hại như E. coli, listeria và salmonella. Điều kiện ấm áp, ẩm ướt cần thiết cho quá trình nảy mầm của đỗ cũng lý tưởng để vi khuẩn sinh sôi nhanh chóng. Trồng giá đỗ tại nhà hoặc mua loại có dán nhãn “hữu cơ” không giúp loại thực phẩm này an toàn hơn. Những người nên tránh ăn giá đỗ sống bao gồm: 

- Trẻ em và người lớn tuổi

- Người mang thai

- Bất cứ ai có hệ miễn dịch suy yếu

Một số cách để giảm nguy cơ mắc bệnh: 

- Chỉ mua giá đỗ được bảo quản lạnh đúng cách, tìm loại có màu trắng bóng và đầu màu vàng.

- Không ăn giá đổ có vẻ nhầy nhụa, có mùi mốc, đã chuyển sang màu nâu hoặc đổi màu.

- Rửa kỹ bằng nước.

- Rửa tay và bất cứ thứ gì chạm vào giá để tránh lây nhiễm chéo.

- Nấu chín để diệt vi khuẩn.

Ba cách ăn trứng gây hại cho sức khỏe

Ngọc Minh