‘Mỗi cuộc hôn nhân tan vỡ, dù thế nào, phụ nữ cũng thiệt thòi hơn. Nếu như người chồng có thể nhanh chóng đi tìm đối tượng mới thì phụ nữ thường đắm đuối vì con, khó mở lòng với ai’, ông Liên nói.

Trên cương vị thẩm phán nhiều năm, thụ lý hàng nghìn vụ án ly hôn, ông Liên chứng kiến không ít cảnh người vợ bị đẩy ra khỏi nhà chồng giàu có với hai bàn tay trắng.

Cựu thẩm phán tòa án Nguyễn Ngọc Liên

Như vụ án ly hôn của vợ chồng anh Nguyễn Tiến Huy ở khu phố cổ (Hà Nội) ông từng thụ lý. Gia đình anh kinh doanh vàng bạc, bố mẹ sở hữu nhiều cửa tiệm lớn.

Thời sinh viên, Huy quen biết Chinh (Nam Định) - cô bạn cùng khóa. Gia cảnh nhà Chinh nghèo, bố mẹ đều làm ruộng.

Xuất thân nông thôn, hoàn cảnh không khá giả nên Chinh chịu khó học hành, tự kiếm tiền trang trải sinh hoạt phí ở đất thủ đô. Tính cách cô cũng có phần giản đơn, không đua đòi như bạn bè cùng phòng kí túc.

Khi biết con trai yêu Chinh, mẹ anh kịch liệt phản đối. Nhưng bất chấp sự ngăn cản của mẹ, anh Huy quyết tâm lấy Chinh. Trong mắt anh lúc đó, Chinh là mẫu phụ nữ tốt, phù hợp làm vợ.

Vượt qua sóng gió, hai người hạnh phúc tổ chức đám cưới. Chinh trúng tuyển vào ngân hàng làm việc, Huy trở thành cán bộ nhà nước.

Cuộc sống làm dâu của Chinh với mẹ chồng khó tính không hề dễ dàng. Vốn có ác cảm với cô ngay từ đầu, bà thường xuyên gây sự, mâu thuẫn với con dâu.

Ban đầu, Huy còn bênh vực vợ nhưng sau này anh cho rằng, vợ cư xử hỗn láo mới khiến mẹ phải phản ứng bất mãn như vậy.

Anh vốn là con nhà giàu, nổi tiếng ăn chơi đất Hà Nội. Trong khi Chinh hiền lành, chân chất. Nếu chồng rủ cô tụ tập, ăn nhậu cô sẽ khước từ, chọn ở nhà với con. Ra ngoài, nhìn vợ bạn nhan sắc ngời ngời, váy áo lộng lẫy, Huy càng ngày càng cảm thấy chán ghét cô vợ quê mùa ở nhà.

Hình mẫu phụ nữ lý tưởng anh thấy ở Chinh thuở nào giờ trở nên cục mịch, xấu xí. Huy chê vợ không khéo giao tiếp, mỗi lần ngoại giao, cần sự xuất hiện của vợ, anh cảm thấy xấu hổ vì cô không biết ăn mặc, nhan sắc mờ nhạt…

Anh yêu cầu vợ đi học trang điểm, nhảy đầm, học uống rượu… để tháp tùng chồng đến các bữa tiệc sang trọng. Thậm chí người chồng này còn ‘ép’ vợ lên quán bar, sàn nhảy đến 2, 3 giờ sáng, hòa vào các thú vui của mình. Tuy nhiên, Chinh đến được nửa tiếng là bỏ về vì không thể chịu nổi tiếng nhạc xập xình đó.

Anh Huy cho rằng vợ làm mất thể diện của mình nên không tiếc lời nhiếc móc cô.

Sống cảnh bị mẹ chồng đè nén, chồng dày vò, một lần bị anh xúc phạm, Chinh đã phản ứng lại và bị chồng đánh đập thậm tệ.

Con gái 22 tháng tuổi, Huy đòi ly hôn. Chồng bạc tình là vậy nhưng ngày ra tòa hòa giải Chinh vẫn tha thiết xin chồng cho cơ hội hàn gắn, cùng nuôi dạy con cái. Dẫu vậy, anh chồng vẫn  giữ nguyên ý định.

Về tài sản, hai vợ chồng ở nhà bố mẹ chồng nên không có tài sản chung. Tuy nhiên, khi xây lại nhà, Chinh có đóng góp khoản tiền 200 triệu, Huy tuyên bố sẽ hoàn trả lại cho vợ một nửa, do cô cũng ở đây vài năm, việc đóng góp xây dựng là đương nhiên. 

Trước thái độ của Huy, Chinh khẳng định không cần lấy lại số tiền đó mà chỉ cần quyền nuôi con. 

Giọng chậm rãi, ông Liên cho biết, ‘Người chồng cũng nằng nặc đòi quyền nuôi con vì vợ anh không có nhà cửa. Mẹ chồng Chinh còn đến gặp riêng tôi, đề nghị đưa ra một khoản cảm ơn nếu tôi xử cho con trai bà nuôi cháu. Thế nhưng, tôi từ chối, mời bà ra về.

Quan điểm của tôi là xử theo đúng trình tự pháp luật. Bố mẹ ly hôn, cháu bé dưới 36 tháng tuổi cần có sự chăm sóc của người mẹ. Mẹ cháu dù không có nhà riêng nhưng vẫn có công ăn việc làm ổn định, đủ điều kiện kinh tế nuôi con’.

Vẫn theo lời vị thẩm phán, bên cạnh vấn đề kinh tế, ông cũng đánh giá về vấn đề tâm sinh lý khi phân định quyền nuôi con trong án ly hôn. 'Cháu bé là con gái, sau này nhiều giai đoạn phát triển, phụ nữ thường đủ tinh tế để trò chuyện, dạy dỗ con hơn nam giới. Vì vậy thường con gái tôi giao cho mẹ, con trai giao cho bố nuôi dưỡng', ông Liên chia sẻ.

Cuối cùng, tòa án quyết định cho Chinh nuôi con, Huy có trách nhiệm cấp dưỡng hàng tháng đến năm cháu đủ 18 tuổi. Người đàn ông này lấy lý do lương thấp, phụ thuộc kinh tế bố mẹ nên chỉ cấp dưỡng cho con 1 triệu đồng/ tháng.

'Nhìn anh Huy mặc đồ hiệu, đi xe sang, tôi không nghĩ anh có thể đối xử với vợ con như vậy', ông Liên nói tiếp.

Ngày nhận quyết định ly hôn, mẹ Huy cũng có mặt. Nhìn cảnh Chinh đến tòa với dáng vẻ mệt mỏi, đôi mắt thâm quầng vì thiếu ngủ, ông Liên đã gọi mẹ Huy lại trò chuyện sau buổi trao quyết định.

Bằng lời lẽ chân thành và sự hiểu biết của mình, ông khuyên mẹ Huy, nếu điều kiện vật chất dư dả, nhiều nhà cửa, bà nên cho mẹ con Chinh một căn nhà hoặc số tiền đủ mua căn nhà nhỏ. Dẫu sao, cháu bà cũng cần một cuộc sống mới ổn định.

'Tôi không nói cho con dâu mà nói cho cháu để đánh vào tâm lý của bà mẹ chồng.

Sau này gặp Chinh ngoài đường, cô kể, ly hôn tròn 5 tháng, mẹ chồng tự sang tên cho mẹ con Chinh một căn hộ tập thể rộng 20 m2. Hành động của bà mẹ chồng dù muộn nhưng ít ra cũng an ủi phần nào cho cô con dâu đáng thương', ông thở dài nói.

Sau 2 tuần ly hôn, thiếu phụ xông vào phòng thẩm phán làm điều không ngờ

Sau 2 tuần ly hôn, người vợ trẻ bất ngờ xông vào phòng thẩm phán, xin được thay đổi quyền nuôi con vì lý do: người yêu mới không nhận nuôi con riêng của cô. 

Ông Nguyễn Ngọc Liên (SN 1948 - Hà Nội) - cựu thẩm phán tòa án cho rằng, phụ nữ và trẻ em luôn là đối tượng được bảo vệ.

‘Mỗi cuộc hôn nhân tan vỡ, dù thế nào, phụ nữ cũng thiệt thòi hơn. Nếu như người chồng có thể nhanh chóng đi tìm đối tượng mới thì phụ nữ thường đắm đuối vì con, khó mở lòng với ai’, ông Liên nói.

Trên cương vị thẩm phán nhiều năm, thụ lý hàng nghìn vụ án ly hôn, ông Liên chứng kiến không ít cảnh người vợ bị đẩy ra khỏi nhà chồng giàu có với hai bàn tay trắng.

Cựu thẩm phán tòa án Nguyễn Ngọc Liên

Như vụ án ly hôn của vợ chồng anh Nguyễn Tiến Huy ở khu phố cổ (Hà Nội) ông từng thụ lý. Gia đình anh kinh doanh vàng bạc, bố mẹ sở hữu nhiều cửa tiệm lớn.

Thời sinh viên, Huy quen biết Chinh (Nam Định) - cô bạn cùng khóa. Gia cảnh nhà Chinh nghèo, bố mẹ đều làm ruộng.

Xuất thân nông thôn, hoàn cảnh không khá giả nên Chinh chịu khó học hành, tự kiếm tiền trang trải sinh hoạt phí ở đất thủ đô. Tính cách cô cũng có phần giản đơn, không đua đòi như bạn bè cùng phòng kí túc.

Khi biết con trai yêu Chinh, mẹ anh kịch liệt phản đối. Nhưng bất chấp sự ngăn cản của mẹ, anh Huy quyết tâm lấy Chinh. Trong mắt anh lúc đó, Chinh là mẫu phụ nữ tốt, phù hợp làm vợ.

Vượt qua sóng gió, hai người hạnh phúc tổ chức đám cưới. Chinh trúng tuyển vào ngân hàng làm việc, Huy trở thành cán bộ nhà nước.

Cuộc sống làm dâu của Chinh với mẹ chồng khó tính không hề dễ dàng. Vốn có ác cảm với cô ngay từ đầu, bà thường xuyên gây sự, mâu thuẫn với con dâu.

Ban đầu, Huy còn bênh vực vợ nhưng sau này anh cho rằng, vợ cư xử hỗn láo mới khiến mẹ phải phản ứng bất mãn như vậy.

Anh vốn là con nhà giàu, nổi tiếng ăn chơi đất Hà Nội. Trong khi Chinh hiền lành, chân chất. Nếu chồng rủ cô tụ tập, ăn nhậu cô sẽ khước từ, chọn ở nhà với con. Ra ngoài, nhìn vợ bạn nhan sắc ngời ngời, váy áo lộng lẫy, Huy càng ngày càng cảm thấy chán ghét cô vợ quê mùa ở nhà.

Hình mẫu phụ nữ lý tưởng anh thấy ở Chinh thuở nào giờ trở nên cục mịch, xấu xí. Huy chê vợ không khéo giao tiếp, mỗi lần ngoại giao, cần sự xuất hiện của vợ, anh cảm thấy xấu hổ vì cô không biết ăn mặc, nhan sắc mờ nhạt…

Anh yêu cầu vợ đi học trang điểm, nhảy đầm, học uống rượu… để tháp tùng chồng đến các bữa tiệc sang trọng. Thậm chí người chồng này còn ‘ép’ vợ lên quán bar, sàn nhảy đến 2, 3 giờ sáng, hòa vào các thú vui của mình. Tuy nhiên, Chinh đến được nửa tiếng là bỏ về vì không thể chịu nổi tiếng nhạc xập xình đó.

Anh Huy cho rằng vợ làm mất thể diện của mình nên không tiếc lời nhiếc móc cô.

Sống cảnh bị mẹ chồng đè nén, chồng dày vò, một lần bị anh xúc phạm, Chinh đã phản ứng lại và bị chồng đánh đập thậm tệ.

Con gái 22 tháng tuổi, Huy đòi ly hôn. Chồng bạc tình là vậy nhưng ngày ra tòa hòa giải Chinh vẫn tha thiết xin chồng cho cơ hội hàn gắn, cùng nuôi dạy con cái. Dẫu vậy, anh chồng vẫn  giữ nguyên ý định.

Về tài sản, hai vợ chồng ở nhà bố mẹ chồng nên không có tài sản chung. Tuy nhiên, khi xây lại nhà, Chinh có đóng góp khoản tiền 200 triệu, Huy tuyên bố sẽ hoàn trả lại cho vợ một nửa, do cô cũng ở đây vài năm, việc đóng góp xây dựng là đương nhiên. 

Trước thái độ của Huy, Chinh khẳng định không cần lấy lại số tiền đó mà chỉ cần quyền nuôi con. 

Giọng chậm rãi, ông Liên cho biết, ‘Người chồng cũng nằng nặc đòi quyền nuôi con vì vợ anh không có nhà cửa. Mẹ chồng Chinh còn đến gặp riêng tôi, đề nghị đưa ra một khoản cảm ơn nếu tôi xử cho con trai bà nuôi cháu. Thế nhưng, tôi từ chối, mời bà ra về.

Quan điểm của tôi là xử theo đúng trình tự pháp luật. Bố mẹ ly hôn, cháu bé dưới 36 tháng tuổi cần có sự chăm sóc của người mẹ. Mẹ cháu dù không có nhà riêng nhưng vẫn có công ăn việc làm ổn định, đủ điều kiện kinh tế nuôi con’.

Vẫn theo lời vị thẩm phán, bên cạnh vấn đề kinh tế, ông cũng đánh giá về vấn đề tâm sinh lý khi phân định quyền nuôi con trong án ly hôn. 'Cháu bé là con gái, sau này nhiều giai đoạn phát triển, phụ nữ thường đủ tinh tế để trò chuyện, dạy dỗ con hơn nam giới. Vì vậy thường con gái tôi giao cho mẹ, con trai giao cho bố nuôi dưỡng', ông Liên chia sẻ.

Cuối cùng, tòa án quyết định cho Chinh nuôi con, Huy có trách nhiệm cấp dưỡng hàng tháng đến năm cháu đủ 18 tuổi. Người đàn ông này lấy lý do lương thấp, phụ thuộc kinh tế bố mẹ nên chỉ cấp dưỡng cho con 1 triệu đồng/ tháng.

'Nhìn anh Huy mặc đồ hiệu, đi xe sang, tôi không nghĩ anh có thể đối xử với vợ con như vậy', ông Liên nói tiếp.

Ngày nhận quyết định ly hôn, mẹ Huy cũng có mặt. Nhìn cảnh Chinh đến tòa với dáng vẻ mệt mỏi, đôi mắt thâm quầng vì thiếu ngủ, ông Liên đã gọi mẹ Huy lại trò chuyện sau buổi trao quyết định.

Bằng lời lẽ chân thành và sự hiểu biết của mình, ông khuyên mẹ Huy, nếu điều kiện vật chất dư dả, nhiều nhà cửa, bà nên cho mẹ con Chinh một căn nhà hoặc số tiền đủ mua căn nhà nhỏ. Dẫu sao, cháu bà cũng cần một cuộc sống mới ổn định.

'Tôi không nói cho con dâu mà nói cho cháu để đánh vào tâm lý của bà mẹ chồng.

Sau này gặp Chinh ngoài đường, cô kể, ly hôn tròn 5 tháng, mẹ chồng tự sang tên cho mẹ con Chinh một căn hộ tập thể rộng 20 m2. Hành động của bà mẹ chồng dù muộn nhưng ít ra cũng an ủi phần nào cho cô con dâu đáng thương', ông thở dài nói.

Sau 2 tuần ly hôn, thiếu phụ xông vào phòng thẩm phán làm điều không ngờ

Sau 2 tuần ly hôn, người vợ trẻ bất ngờ xông vào phòng thẩm phán, xin được thay đổi quyền nuôi con vì lý do: người yêu mới không nhận nuôi con riêng của cô. 

Ngày 14/3 của 8 năm trước, tôi gặp anh khi mới từ quê lên thành phố làm phục vụ. Thấy anh nhiều lần vào quán ngồi uống rượu một mình, tâm trạng rất buồn nên tôi hay hỏi chuyện.

Ban đầu, tôi gọi anh là ông, vì anh gần bằng tuổi ông ngoại tôi. Nhưng chủ quán nói, đi làm nghề phục vụ thì chỉ được gọi khách là anh, xưng em để thể hiện sự kính trọng. Từ đó, tôi thay đổi cách xưng hô.

Lúc đầu, tôi chỉ ngồi bên cạnh anh, rót bia và im lặng. Đến gần hai tháng sau, anh bắt đầu mở lòng kể với tôi tất cả các chuyện của gia đình. Vợ anh không thể có con. Bố mẹ anh muốn con trai lấy người khác nhưng anh yêu vợ nên một mực từ chối. 

Một ngày, anh phát hiện vợ ngoại tình với người đàn ông kém tuổi nên chán nản. Một thời gian sau, hai người quyết định ra toà chia tay khi anh bước qua tuổi 70.

Hàng ngày, ngoài công việc vẽ tranh anh chỉ biết vùi mình vào những cuộc nhậu. Tôi nghe đã rất thương và cảm mến lòng chung thủy của anh.

Qua lại một thời gian, chúng tôi bắt đầu hẹn hò.

Dù tuổi cách xa rất nhiều, nhưng đi bên nhau chúng tôi không quá chênh lệch vì anh còn rất phong độ.

Ngày tôi báo tin mang thai, anh rất mừng, lập tức đón tôi về nhà sống và đưa ra phường đăng ký kết hôn. Sau đó, anh không cho tôi làm bất cứ việc gì. Anh nói, anh đã có khoản tiết kiệm tuổi già, vì thế, tôi chỉ cần yên tâm chăm con, không phải lo về kinh tế.

Bố mẹ tôi ban đầu phản đối gay gắt, nhưng thấy anh hiền, chăm lo cho tôi lại hay gửi tiền về nên đã chấp nhận.

Sống bên anh, tôi sướng như một bà hoàng. 

Nhưng khi con trai được 3 tuổi, tôi ngoại tình. Người đàn ông đó hơn tôi 10 tuổi, đã có vợ con. 

Anh ta nói, ở bên tôi rất hạnh phúc, chỉ cần tôi ly hôn chồng thì anh sẽ về ly hôn vợ. Chẳng hiểu sao lúc đó tôi lại nghe những lời nói đó. Tôi để mặc con cho chồng chăm sóc để đi theo anh ta.

Về nhà, tôi hạch sách chồng, viết đơn ly hôn bắt anh phải ký. Anh nói, anh không thể đáp ứng nhu cầu của tôi nên chấp nhận để tôi ngoại tình, chỉ cần đi đâu tôi cũng hãy về nhà cho con không thiếu hơi mẹ. Tôi không chịu.

Tôi cố tình đưa người tình về nhà. Những vòng vàng được chồng tặng, quà hồi môn bố mẹ cho khi đám cưới, số tiền tiết kiệm của chồng, tôi đưa hết cho anh ta. Chứng kiến cảnh đó anh rất giận, đồng ý để tôi đi. Toà sau đó chấp nhận yêu cầu của tôi.

Chẳng ngờ, từ ngày tôi bỏ chồng người đàn ông kia lạnh nhạt dần. Mấy tháng trước, anh ta đánh tôi rồi ngoại tình với người con gái khác. Anh ta nói, chỉ lợi dụng tôi để thỏa mãn tình và tiền. Nghe xong, trời đất trước tôi như sụp đổ. Tôi tự trách mình sao quá nhu nhược khi tin một kẻ sở khanh, bỏ chồng con.

Ngày 25/3 năm nay tôi muốn gọi cho anh, nói xin lỗi để hai vợ chồng kỷ niệm ngày 8 năm quen nhau mà chẳng dám. Tôi nghĩ, mình không đáng được chồng tha thứ. Phải chăng đây là cái kết tôi phải nhận khi phản bội chồng con.

Chồng ngoại tình, giết vợ con và lời khẩn cầu của con gái: 'Xin bố đừng làm thế'

Khác xa với những bức ảnh hoàn hảo trên mạng xã hội, Chris đã ra tay giết vợ con mình một cách tàn bạo đến mức khó tin.

Tôi năm nay 25 tuổi. Chồng cũ hơn tôi 53 tuổi. Tôi gọi anh là chồng cũ là bởi chúng tôi đã ly hôn hơn một năm nay.

Ngày 14/3 của 8 năm trước, tôi gặp anh khi mới từ quê lên thành phố làm phục vụ. Thấy anh nhiều lần vào quán ngồi uống rượu một mình, tâm trạng rất buồn nên tôi hay hỏi chuyện.

Ban đầu, tôi gọi anh là ông, vì anh gần bằng tuổi ông ngoại tôi. Nhưng chủ quán nói, đi làm nghề phục vụ thì chỉ được gọi khách là anh, xưng em để thể hiện sự kính trọng. Từ đó, tôi thay đổi cách xưng hô.

Lúc đầu, tôi chỉ ngồi bên cạnh anh, rót bia và im lặng. Đến gần hai tháng sau, anh bắt đầu mở lòng kể với tôi tất cả các chuyện của gia đình. Vợ anh không thể có con. Bố mẹ anh muốn con trai lấy người khác nhưng anh yêu vợ nên một mực từ chối. 

Một ngày, anh phát hiện vợ ngoại tình với người đàn ông kém tuổi nên chán nản. Một thời gian sau, hai người quyết định ra toà chia tay khi anh bước qua tuổi 70.

Hàng ngày, ngoài công việc vẽ tranh anh chỉ biết vùi mình vào những cuộc nhậu. Tôi nghe đã rất thương và cảm mến lòng chung thủy của anh.

Qua lại một thời gian, chúng tôi bắt đầu hẹn hò.

Dù tuổi cách xa rất nhiều, nhưng đi bên nhau chúng tôi không quá chênh lệch vì anh còn rất phong độ.

Ngày tôi báo tin mang thai, anh rất mừng, lập tức đón tôi về nhà sống và đưa ra phường đăng ký kết hôn. Sau đó, anh không cho tôi làm bất cứ việc gì. Anh nói, anh đã có khoản tiết kiệm tuổi già, vì thế, tôi chỉ cần yên tâm chăm con, không phải lo về kinh tế.

Bố mẹ tôi ban đầu phản đối gay gắt, nhưng thấy anh hiền, chăm lo cho tôi lại hay gửi tiền về nên đã chấp nhận.

Sống bên anh, tôi sướng như một bà hoàng. 

Nhưng khi con trai được 3 tuổi, tôi ngoại tình. Người đàn ông đó hơn tôi 10 tuổi, đã có vợ con. 

Anh ta nói, ở bên tôi rất hạnh phúc, chỉ cần tôi ly hôn chồng thì anh sẽ về ly hôn vợ. Chẳng hiểu sao lúc đó tôi lại nghe những lời nói đó. Tôi để mặc con cho chồng chăm sóc để đi theo anh ta.

Về nhà, tôi hạch sách chồng, viết đơn ly hôn bắt anh phải ký. Anh nói, anh không thể đáp ứng nhu cầu của tôi nên chấp nhận để tôi ngoại tình, chỉ cần đi đâu tôi cũng hãy về nhà cho con không thiếu hơi mẹ. Tôi không chịu.

Tôi cố tình đưa người tình về nhà. Những vòng vàng được chồng tặng, quà hồi môn bố mẹ cho khi đám cưới, số tiền tiết kiệm của chồng, tôi đưa hết cho anh ta. Chứng kiến cảnh đó anh rất giận, đồng ý để tôi đi. Toà sau đó chấp nhận yêu cầu của tôi.

Chẳng ngờ, từ ngày tôi bỏ chồng người đàn ông kia lạnh nhạt dần. Mấy tháng trước, anh ta đánh tôi rồi ngoại tình với người con gái khác. Anh ta nói, chỉ lợi dụng tôi để thỏa mãn tình và tiền. Nghe xong, trời đất trước tôi như sụp đổ. Tôi tự trách mình sao quá nhu nhược khi tin một kẻ sở khanh, bỏ chồng con.

Ngày 25/3 năm nay tôi muốn gọi cho anh, nói xin lỗi để hai vợ chồng kỷ niệm ngày 8 năm quen nhau mà chẳng dám. Tôi nghĩ, mình không đáng được chồng tha thứ. Phải chăng đây là cái kết tôi phải nhận khi phản bội chồng con.

Chồng ngoại tình, giết vợ con và lời khẩn cầu của con gái: 'Xin bố đừng làm thế'

Khác xa với những bức ảnh hoàn hảo trên mạng xã hội, Chris đã ra tay giết vợ con mình một cách tàn bạo đến mức khó tin.

Cô mậu dịch viên thời bao cấp được cho là người có nhiều 'quyền lực'. Ảnh: Tư liệu

'Mỗi lần đi mua thực phẩm là phải xếp từ hòn gạch, cái rổ, chiếc dép, mũ nón… thành hàng dài. Những hôm nào có thịt thậm chí người ta kéo nhau đi xếp hàng từ đêm. Chuyện xếp hàng thời bao cấp nhiều người đã kể. Riêng tôi, cũng từng chứng kiến nhiều lần người ta nhặt từng hạt gạo vương vãi rơi ra. Thương lắm!

Có những khi gạo mốc vẫn phải mang về, có ngày xếp hàng cả tiếng không có gạo lại phải đợi hôm sau.

Chính thế mà nhà ai có cô con dâu làm mậu dịch viên thì ‘vĩ đại lắm’. Thích ăn gì, mua gì không phải xếp hàng, được ăn những miếng thịt, cân gạo ngon nhất. Họ hàng, làng xóm tha hồ nhờ vả.

Có lẽ cũng vì nắm giữ quyền lực động đến miếng cơm, manh áo như thế nên các cô mậu dịch viên thường rất đanh đá, hay quát nạt. Nhà nào có người thân làm mậu dịch viên thì mang lại nhiều lợi lộc về cho gia đình.

Ngoài thực phẩm ăn uống hằng ngày, tiêu chuẩn được mua các loại hàng hóa đặc biệt cũng rất hạn chế. Tết đến, mỗi nhà có thể được mua một giỏ quà Tết gồm 1 bánh pháo, 2 lạng mỳ chính, 2 bao thuốc Tam Đảo hoặc Trường Sơn, 1 lạng bóng lợn, có thể có thêm 1 chai rượu cam hoặc chanh 25 độ.

Phải tiêu chuẩn cấp Bộ trưởng trở lên mới được mua bao thuốc lá Điện Biên bao bạc. Ngày Tết mà được uống một cốc chè thơm, hút điếu thuốc lá Điện Biên bao bạc là sang lắm.

Nhà nào có đám cưới cũng chỉ có mấy điếu thuốc lá, ấm chè, một ít kẹo rẻ tiền. Nhà nào sang trọng, đi Liên Xô về thì có cái đài bật lên.

Tôi còn nhớ trước đám cưới tôi, bố tôi là cán bộ cao cấp nên có tiêu chuẩn vào cửa hàng mậu dịch quốc tế dành cho đại sứ quán các nước mua một chiếc quần vải tec-gan. Chiếc quần ấy sau này tôi đi dạy ở trường ĐH Kinh tế quốc dân, mọi người vẫn khen mãi. Nó là mơ ước của các thanh niên thủ đô lúc bấy giờ.

Đám cưới tôi không có tiệc mặn, không loa đài, ca nhạc, mà chỉ có tiệc ngọt như các gia đình khác. Một số gia đình khác thì có thêm chương trình văn nghệ là mấy ca khúc cách mạng.

Thời sinh viên chúng tôi được nhà nước nuôi nhưng cũng phải ăn cơm độn thường xuyên. Bếp ăn trường Tổng hợp thường xuyên được tặng ‘lẵng hoa bác Tôn’, nghĩa là bếp ăn kiểu mẫu, vừa tiết kiệm vừa ngon. Bánh mỳ để ăn độn thời ấy rất khó ăn, không ngon như bây giờ, nhưng các chị làm bếp của trường tôi thì làm được bánh mỳ tương đối giống bây giờ. Ngoài ăn độn bánh mỳ, chúng tôi còn ăn độn cả sắn, bo bo.

Sau khi tốt nghiệp, tôi được phân công giảng dạy ở ĐH Kinh tế quốc dân. Thời kháng chiến, trường phải sơ tán lên Hà Bắc (Bắc Giang bây giờ). Ngày ấy buôn bán bị cấm đoán, chợ búa rất ít, nguồn tiền trong dân không nhiều.

Năm ấy, trước khi về Hà Nội ăn Tết, tôi tích cóp mấy tháng lương để mua 3 con gà làm quà. Từ Hà Bắc về Hà Nội phải qua mấy trạm kiểm soát. Gà thì mua rồi, bỗng dưng một ngày thằng bạn tôi về thông báo ở trạm này trạm kia chỉ cho mang 2 con gà thôi. Thế là tôi phải thịt mất 1 con.

Một tuần trước khi về, nó lại về báo tin ‘bây giờ nó chỉ cho mang 1 con thôi’. Thế là tôi lại nghiến răng thịt thêm 1 con nữa. Ai mang 2-3 con gà là bị cho là đầu cơ, trục lợi.

Hàng hóa ngày Tết thời bao cấp cũng rất khan hiếm. Ảnh: Tư liệu

Những tài sản quý nhất thời ấy được đúc kết trong câu vè ‘Một yêu anh có Sei-cô. Hai yêu anh có Pơ-giô cá vàng. Ba yêu anh có hộ khẩu đàng hoàng…’

Sei-cô là ý chỉ chiếc đồng hồ thương hiệu Seiko của Nhật Bản, thời ấy vô cùng quý. Sau đó là đến loại xe đạp ‘Pơ-giô’ sơn màu vàng.

Theo trí nhớ của tôi, ở Phố Huế ngày đó có duy nhất một cửa hàng tư nhân bán xe đạp. Chiếc xe đạp treo trên cao, lần nào đi qua tôi cũng nhìn thấy. Còn ở cửa hàng bách hóa mậu dịch, lâu lâu mới có thông báo bán xe đạp. Tức thì hôm ấy người ta sẽ xếp hàng từ tối hôm trước.

Săm, lốp xe đạp cũng hiếm hoi vô cùng. Hàng hóa ít nên phải bốc thăm xem ai được mua săm, ai được mua lốp.

Hồi mới ra trường đi làm, tôi được mẹ mua cho chiếc xe đạp, chứ lương giảng viên 64 đồng không mua nổi chiếc xe đạp 200-300 đồng.

Cũng vì xe đạp rất quý hiếm nên ngày ấy ở trên Hà Bắc có một dãy phố chuyên dịch vụ ‘xe đạp ôm’.

Xe đạp là một tài sản giá trị thời bao cấp. Ảnh: Tư liệu

Thời ấy khó khăn bộn bề từ người dân cho tới giới trí thức. Tôi còn nhớ một chuyện thế này.

Giáo sư Hóa học Hoàng Ngọc Cang chơi thân với bố tôi. Một lần, bác được mời đi dự hội nghị quốc tế ở Tiệp Khắc. Bộ Ngoại giao cấp cho bác một đôi giày nhưng bác đi không vừa, nên mới đến nhà tôi hỏi mượn. Bố tôi lấy đôi giày cũ của tôi cho bác mượn. Không may, lần đó Tiệp Khắc có vụ bạo động, dân chạy tán loạn. Bác làm mất đôi giày. Về sau, bác cứ đến nhà tôi xin lỗi mãi và bảo ‘làm sao bác đền cho cháu được bây giờ’.

Khó khăn là thế, nhưng thời ấy tiêu cực xã hội ít lắm. Chúng tôi tinh thần vẫn phơi phới. Ban ngày đi dạy, chiều tối chơi thể thao, tối đến sinh hoạt văn nghệ. Thậm chí, đầu phố đánh bom nhưng cuối phố mọi người vẫn đánh bóng với nhau ngoài sân.

Các loại báo chí ngày ấy đều có góc người tốt việc tốt, tranh biếm họa phê bình những thói hư tật xấu, lười lao động.

Trong gian nan, đời sống tinh thần của người dân vẫn rất phong phú. Chúng tôi luôn có những bài hát động viên nhau lao động, cống hiến, yêu đời, yêu đất nước'.

Căn phòng tân hôn đặc biệt trong khách sạn thời bao cấp

 Thời bao cấp, muốn thuê 1 phòng tân hôn, các cặp vợ chồng trẻ ở Hà Nội phải trải qua quy trình kiểm tra chặt chẽ của khách sạn.

Những kỷ niệm thời bao cấp được ghi lại theo trí nhớ của nhà báo Nguyễn Lưu – con trai GS. Nguyễn Xiển.

Cô mậu dịch viên thời bao cấp được cho là người có nhiều 'quyền lực'. Ảnh: Tư liệu

'Mỗi lần đi mua thực phẩm là phải xếp từ hòn gạch, cái rổ, chiếc dép, mũ nón… thành hàng dài. Những hôm nào có thịt thậm chí người ta kéo nhau đi xếp hàng từ đêm. Chuyện xếp hàng thời bao cấp nhiều người đã kể. Riêng tôi, cũng từng chứng kiến nhiều lần người ta nhặt từng hạt gạo vương vãi rơi ra. Thương lắm!

Có những khi gạo mốc vẫn phải mang về, có ngày xếp hàng cả tiếng không có gạo lại phải đợi hôm sau.

Chính thế mà nhà ai có cô con dâu làm mậu dịch viên thì ‘vĩ đại lắm’. Thích ăn gì, mua gì không phải xếp hàng, được ăn những miếng thịt, cân gạo ngon nhất. Họ hàng, làng xóm tha hồ nhờ vả.

Có lẽ cũng vì nắm giữ quyền lực động đến miếng cơm, manh áo như thế nên các cô mậu dịch viên thường rất đanh đá, hay quát nạt. Nhà nào có người thân làm mậu dịch viên thì mang lại nhiều lợi lộc về cho gia đình.

Ngoài thực phẩm ăn uống hằng ngày, tiêu chuẩn được mua các loại hàng hóa đặc biệt cũng rất hạn chế. Tết đến, mỗi nhà có thể được mua một giỏ quà Tết gồm 1 bánh pháo, 2 lạng mỳ chính, 2 bao thuốc Tam Đảo hoặc Trường Sơn, 1 lạng bóng lợn, có thể có thêm 1 chai rượu cam hoặc chanh 25 độ.

Phải tiêu chuẩn cấp Bộ trưởng trở lên mới được mua bao thuốc lá Điện Biên bao bạc. Ngày Tết mà được uống một cốc chè thơm, hút điếu thuốc lá Điện Biên bao bạc là sang lắm.

Nhà nào có đám cưới cũng chỉ có mấy điếu thuốc lá, ấm chè, một ít kẹo rẻ tiền. Nhà nào sang trọng, đi Liên Xô về thì có cái đài bật lên.

Tôi còn nhớ trước đám cưới tôi, bố tôi là cán bộ cao cấp nên có tiêu chuẩn vào cửa hàng mậu dịch quốc tế dành cho đại sứ quán các nước mua một chiếc quần vải tec-gan. Chiếc quần ấy sau này tôi đi dạy ở trường ĐH Kinh tế quốc dân, mọi người vẫn khen mãi. Nó là mơ ước của các thanh niên thủ đô lúc bấy giờ.

Đám cưới tôi không có tiệc mặn, không loa đài, ca nhạc, mà chỉ có tiệc ngọt như các gia đình khác. Một số gia đình khác thì có thêm chương trình văn nghệ là mấy ca khúc cách mạng.

Thời sinh viên chúng tôi được nhà nước nuôi nhưng cũng phải ăn cơm độn thường xuyên. Bếp ăn trường Tổng hợp thường xuyên được tặng ‘lẵng hoa bác Tôn’, nghĩa là bếp ăn kiểu mẫu, vừa tiết kiệm vừa ngon. Bánh mỳ để ăn độn thời ấy rất khó ăn, không ngon như bây giờ, nhưng các chị làm bếp của trường tôi thì làm được bánh mỳ tương đối giống bây giờ. Ngoài ăn độn bánh mỳ, chúng tôi còn ăn độn cả sắn, bo bo.

Sau khi tốt nghiệp, tôi được phân công giảng dạy ở ĐH Kinh tế quốc dân. Thời kháng chiến, trường phải sơ tán lên Hà Bắc (Bắc Giang bây giờ). Ngày ấy buôn bán bị cấm đoán, chợ búa rất ít, nguồn tiền trong dân không nhiều.

Năm ấy, trước khi về Hà Nội ăn Tết, tôi tích cóp mấy tháng lương để mua 3 con gà làm quà. Từ Hà Bắc về Hà Nội phải qua mấy trạm kiểm soát. Gà thì mua rồi, bỗng dưng một ngày thằng bạn tôi về thông báo ở trạm này trạm kia chỉ cho mang 2 con gà thôi. Thế là tôi phải thịt mất 1 con.

Một tuần trước khi về, nó lại về báo tin ‘bây giờ nó chỉ cho mang 1 con thôi’. Thế là tôi lại nghiến răng thịt thêm 1 con nữa. Ai mang 2-3 con gà là bị cho là đầu cơ, trục lợi.

Hàng hóa ngày Tết thời bao cấp cũng rất khan hiếm. Ảnh: Tư liệu

Những tài sản quý nhất thời ấy được đúc kết trong câu vè ‘Một yêu anh có Sei-cô. Hai yêu anh có Pơ-giô cá vàng. Ba yêu anh có hộ khẩu đàng hoàng…’

Sei-cô là ý chỉ chiếc đồng hồ thương hiệu Seiko của Nhật Bản, thời ấy vô cùng quý. Sau đó là đến loại xe đạp ‘Pơ-giô’ sơn màu vàng.

Theo trí nhớ của tôi, ở Phố Huế ngày đó có duy nhất một cửa hàng tư nhân bán xe đạp. Chiếc xe đạp treo trên cao, lần nào đi qua tôi cũng nhìn thấy. Còn ở cửa hàng bách hóa mậu dịch, lâu lâu mới có thông báo bán xe đạp. Tức thì hôm ấy người ta sẽ xếp hàng từ tối hôm trước.

Săm, lốp xe đạp cũng hiếm hoi vô cùng. Hàng hóa ít nên phải bốc thăm xem ai được mua săm, ai được mua lốp.

Hồi mới ra trường đi làm, tôi được mẹ mua cho chiếc xe đạp, chứ lương giảng viên 64 đồng không mua nổi chiếc xe đạp 200-300 đồng.

Cũng vì xe đạp rất quý hiếm nên ngày ấy ở trên Hà Bắc có một dãy phố chuyên dịch vụ ‘xe đạp ôm’.

Xe đạp là một tài sản giá trị thời bao cấp. Ảnh: Tư liệu

Thời ấy khó khăn bộn bề từ người dân cho tới giới trí thức. Tôi còn nhớ một chuyện thế này.

Giáo sư Hóa học Hoàng Ngọc Cang chơi thân với bố tôi. Một lần, bác được mời đi dự hội nghị quốc tế ở Tiệp Khắc. Bộ Ngoại giao cấp cho bác một đôi giày nhưng bác đi không vừa, nên mới đến nhà tôi hỏi mượn. Bố tôi lấy đôi giày cũ của tôi cho bác mượn. Không may, lần đó Tiệp Khắc có vụ bạo động, dân chạy tán loạn. Bác làm mất đôi giày. Về sau, bác cứ đến nhà tôi xin lỗi mãi và bảo ‘làm sao bác đền cho cháu được bây giờ’.

Khó khăn là thế, nhưng thời ấy tiêu cực xã hội ít lắm. Chúng tôi tinh thần vẫn phơi phới. Ban ngày đi dạy, chiều tối chơi thể thao, tối đến sinh hoạt văn nghệ. Thậm chí, đầu phố đánh bom nhưng cuối phố mọi người vẫn đánh bóng với nhau ngoài sân.

Các loại báo chí ngày ấy đều có góc người tốt việc tốt, tranh biếm họa phê bình những thói hư tật xấu, lười lao động.

Trong gian nan, đời sống tinh thần của người dân vẫn rất phong phú. Chúng tôi luôn có những bài hát động viên nhau lao động, cống hiến, yêu đời, yêu đất nước'.

Căn phòng tân hôn đặc biệt trong khách sạn thời bao cấp

 Thời bao cấp, muốn thuê 1 phòng tân hôn, các cặp vợ chồng trẻ ở Hà Nội phải trải qua quy trình kiểm tra chặt chẽ của khách sạn.