Nhận định, soi kèo Western United vs Adelaide United, 13h00 ngày 23/2: Lịch sử gọi tên

4 ngày sau phẫu thuật, bệnh nhi hồi phục tốt, ăn uống lại hoàn toàn. Gia đình trẻ đã được bác sĩ hướng dẫn về việc xổ giun định kỳ, trước khi cho xuất viện.

Tiến sĩ, bác sĩ Phạm Ngọc Thạch, Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi đồng 2 chia sẻ, giun đũa là loại ký sinh trùng phổ biến, có tên khoa học là Ascaris lumbricoides. Nó thường xuất hiện ở trẻ em, đặc biệt là trẻ 2-10 tuổi, sống trong môi trường kém vệ sinh, có khí hậu nóng ẩm.

Nguyên nhân hầu hết do trẻ em có thói quen cầm nắm, ăn uống mà không vệ sinh tay kỹ, hoặc tiếp xúc với đất cát chứa trứng giun. Sau khi vào cơ thể, trứng giun nở thành ấu trùng, phát triển thành giun trưởng thành.

Búi giun là tình trạng khi một số lượng lớn giun đũa tập trung lại trong ruột, thường là ở ruột non. Khi giun tập trung lại với số lượng lớn, chúng có thể gây ra tình trạng tắc nghẽn, làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự lưu thông bình thường của đường ruột. Biểu hiện nhẹ hơn là suy dinh dưỡng, đau bụng.

Các dấu hiệu thường gặp khi bị bệnh giun đũa bao gồm: đau bụng dữ dội, nôn mửa (đặc biệt là nôn ra dịch màu xanh vàng hoặc nôn ra giun); bụng chướng, bí trung tiện, bí đại tiện; trẻ quấy khóc, bỏ ăn, mệt mỏi và sốt. Nếu có bất kỳ dấu hiệu nào trong số này, phụ huynh nên đưa trẻ đi khám sớm.

Việc phát hiện chậm trễ, búi giun có thể dẫn đến tắc ruột hoàn toàn, làm giãn và hoại tử đoạn ruột bị tắc, gây ra nhiễm trùng máu và sốc nhiễm khuẩn. Tình trạng này có thể gây nguy hiểm đến tính mạng và để lại hậu quả lâu dài nếu không được điều trị kịp thời.

Trong những trường hợp tắc ruột do búi giun nghiêm trọng, đặc biệt khi có nguy cơ hoại tử ruột, bệnh nhi cần được loại bỏ búi giun và làm sạch đoạn ruột bị tắc. Phẫu thuật được coi là lựa chọn cuối cùng, khi các phương pháp nội khoa không hiệu quả hoặc bệnh tình đã diễn tiến nặng.

Để phòng bệnh giun đũa và các biến chứng liên quan, bác sĩ Thạch khuyến cáo phụ huynh cần tẩy giun định kỳ cho trẻ mỗi 6 tháng. Gia đình và nhà trường nên hướng dẫn trẻ rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn và sau khi chơi, đặc biệt khi tiếp xúc với đất.

Bên cạnh đó, người dân phải đảm bảo thực phẩm cho trẻ ăn đã được nấu chín kỹ, uống nước sạch, hạn chế các nguồn thức ăn có nguy cơ nhiễm ký sinh trùng.

"Bệnh nhân sau ghép có chất lượng cuộc sống tốt. Có bệnh nhân ghép năm 2002, khi mới 21 tuổi, giờ đã có vợ, sinh con, họ được trở về cuộc sống bình thường, được làm việc, sinh hoạt, thể dục thể thao như người thường.

Đặc biệt, chi phí ghép tế bào gốc tự thân ở Việt Nam rất rẻ. Có bệnh nhân sau ghép ra viện, trừ đi các khoản BHYT đã thanh toán, còn phải đóng 41 triệu đồng, người bệnh còn... không tin. Trong khi đó, giá thành này ở Singapore khoảng 4-6 tỷ; ở Đài Loan từ 2,5-5 tỷ", TS Tùng nói.

Theo chuyên gia này, các bác sĩ Bệnh viện Bạch Mai đã làm chủ được phương pháp ghép tế bào gốc điều trị một số bệnh huyết học, như kỹ thuật ghép tế bào gốc hai lần liên tiếp, ghép tế bào gốc tạo máu đồng loài, ghép tế bào gốc tạo máu tự thân...

Chia sẻ về những tiến bộ trong điều trị bệnh lý về huyết học và ung thư máu, TS Tùng cho biết, điều trị ung thư máu chủ yếu bằng các phương pháp như là xạ trị, hóa trị, điều trị nhắm đích ghép tế bào gốc.

Tuy nhiên, hiện nay xu hướng điều trị trên thế giới đang phát triển là phương pháp gen trị liệu.

"Sử dụng đoạn gen để chỉnh sửa gen, sử dụng các đoạn phân tử nhỏ đưa vào cơ thể để "tắt gen" - nghĩa là sẽ khiến các gen gây bệnh ngừng phát triển. Khoảng 1 năm trở lại đây, phương pháp này đang phát triển rất mạnh mẽ và được đánh giá là phương pháp điều trị tiềm năng trong tương lai", TS Tùng thông tin.

Đến nay, tại một số quốc gia trên thế giới đã áp dụng gen trị liệu điều trị một số bệnh huyết học đã được FDA của Mỹ phê duyệt khá nhiều.

"Đây là một tiến bộ mới trong điều trị, tuy nhiên giá thành còn cao. Tôi hy vọng sớm nhất Việt Nam sẽ ứng dụng gen trị liệu để bệnh nhân tiếp cận được phương pháp điều trị hiện đại, giảm giá thành điều trị", TS Tùng nói.

Theo PGS.TS Đào Xuân Cơ, huyết học và truyền máu là một trong những chuyên ngành khó, bệnh lý nặng và phức tạp nhưng luôn có những cơ hội tốt để trở thành tiên phong trong việc triển khai áp dụng những tiến bộ của khoa học kỹ thuật.

Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai đề nghị Trung tâm Huyết học và Truyền máu tiếp tục phát huy truyền thống các thế hệ đoàn kết, phối hợp cùng các đơn vị trong bệnh viện trong sự nghiệp phát triển chung, lấy người bệnh là trung tâm để được hưởng các dịch vụ y tế có chất lượng tốt nhất, thuận lợi nhất.

"Đồng thời phát triển ứng dụng các kỹ thuật cao, chuyên sâu, tiếp cận với dịch vụ các nước phát triển trên thế giới: Sử dụng liệu pháp tế bào trị liệu, các thuốc nhắm đích mới, ghép tế bào gốc điều trị các bệnh lý tự miễn,… Triển khai các kỹ thuật xét nghiệm di truyền, sinh học phân tử...", PGS Cơ nói.

Do đó thuốc kích dục, hay còn gọi các tên khác là “thuốc cường dương”, “thuốc bổ thận”, “thuốc trị sinh lý yếu” và nay được gọi là “rối loạn cương” (tiếng nước ngoài gọi là ED, viết tắt của erectile dysfunction) thường được hiểu là thuốc giúp cho sự “cương” của nam giới hoặc kéo dài thời gian “cương” này khi giao hợp.

Cơ chế của sự “cương”

“Cương” có thể xem như là kết quả của sự dồn máu và tích tụ máu tại xoang thể hang trong dương vật trong suốt thời gian cực khoái và phóng tinh. Mà kết quả đó có được là có sự tổng hợp hài hòa của yếu tố tác động lẫn nhau như “yếu tố thần kinh, yếu tố tinh thần - tâm lý, yếu tố nội tiết, yếu tố tuần hoàn - mạch máu, yếu tố giải phẫu – mô học của dương vật”. Đó là các yếu tố nội tại, nếu có sự rối loạn khác chắc sẽ đưa đến “có vấn đề”. Còn phải kể thêm tác động xấu của yếu tố bên ngoài như: dược phẩm (có khá nhiều thuốc làm giảm ham muốn hoạt động tình dục, làm yếu sinh lý), rượu (ngoài nhiễm độc do nghiện rượu, thì “xỉn” cũng đồng nghĩa với bất lực tạm thời), ma túy…

Do cơ chế của sự “cương” phức tạp như thế nên nguyên nhân gây ra bất lực cũng rất phức tạp. Đối với Tây y, cho tới nay người ta vẫn chưa xác định được một thứ thuốc gọi là kích dục thật sự, tức là một thứ thuốc có thể đáp ứng điều trị cho mọi trường hợp bất lực.

Các nhà y học cho rằng, đa số các trường hợp bất lực là do nguyên nhân tâm lý. Cho nên, có một thứ thuốc nào đó cho là kích dục có hiệu quả nhiều khi không phải do tác dụng của thuốc thật sự mà là do đã có sự ổn định về mặt tâm lý.

Có một số thuốc được cho là kích dục, thật ra chỉ trợ giúp một trong những yếu tố nội tại đã nêu ở trên mà hiệu quả thì rất thất thường, trong khi bất lực có thể do rối loạn không phải một mà là tổng hợp nhiều yếu tố đã kể.

Một số thuốc được xem là trị bất lực

Đối với thuốc Tây y, từ lâu có một số thuốc được xem là có thể trị bất lực được kể như sau:

Cantharidin: đây là thuốc được xem là kích dục từ thời cổ Hy Lạp - La Mã, đến nay thì không ai dùng nữa vì quá độc. Cantharidin là thuốc đặc biệt được trích từ động vật là một loài ruồi có tên là ruồi Tây Ban Nha, trước đây được dịch là ban miêu. Từ lâu, cantharidin được dùng làm thuốc dùng ngoài gọi là thuốc phát bào (làm dộp da) trị mụn cóc.

Nếu dùng trong, tức uống sẽ gây kích thích bàng quang làm mót phải đi tiểu, đặc biệt gây kích thích ở niệu đạo sẽ làm cương cứng dương vật. Chính kinh nghiệm trong thú y, thấy trâu bò dùng thuốc bị kích thích phải “nhảy đực”, mà có người đã áp dụng trên người. Tuy nhiên, do thuốc rất độc, chỉ cần liều nhỏ cũng gây độc, mà có nhiều trường hợp bị ngộ độc đã xảy ra và từ lâu cantharidin không còn chính thức hoặc không chính thức được dùng uống làm thuốc kích dục nữa.

Yohimbin:là hoạt chất được trích ra từ một loại dược thảo tên khoa học là Rawolfia serpentina. Cũng chính từ dược thảo này, người ta trích ra reserpin là thuốc trị tăng huyết áp. Yohimbin có công thức hóa học gần giống như reserpin nhưng có tác dụng hoàn toàn khác.

Yohimbin được xếp vào nhóm thuốc chẹn thụ thể alpha-adrenergic và được dùng điều trị chứng táo bón do mất trương lực, trị hạ huyết áp tư thế đứng. Về tác dụng trị bất lực, tức xem như thuốc kích dục thì không có sự thống nhất hoàn toàn. Mỹ thì xem tác dụng trị bất lực của Yohimbin rất hạn chế nhưng ở Pháp có sản xuất Yohimbine houde loại viên dùng để uống với chỉ định trị bệnh bất lực của nam giới.

Papaverin:là hoạt chất được trích từ nhựa thuốc phiện, có tác dụng làm giảm trương lực, chống lại sự co thắt của cơ trơn. Thông thường, paparevin được dùng làm thuốc giãn cơ trơn mạch máu trong bệnh tăng huyết áp, giãn cơ trơn khí quản trong bệnh hen suyễn, trấn an các cơn đau do co thắt ở dạ dày, ruột, viêm túi mật. Do có tác dụng làm giãn cơ trơn mà paparevin còn được sử dụng tiêm ngay vào thể hang của dương vật để giúp cho sự “cương”.

Với tác dụng làm giãn động mạch nên máu từ động mạch sẽ đổ nhiều và tích tụ máu ở thể hang. Nhờ sự tích tụ máu ở thể hang này mà có sự “cương” như phần nói về cơ chế ở trên. Có thể xem paparevin là thuốc tác động đến yếu tố tuần hoàn mạch máu và chỉ đơn thuần giúp cho sự cương mà chẳng cần đến sự kích thích về mặt sắc dục.

Đối với người bị bất lực tâm thần, bị rối loạn về tâm lý, rõ ràng là thuốc này chẳng tạo được thú vị gì (do không tạo nên sự ham muốn). Thuốc còn có thể gây tác hại là do có nguy cơ gây sự cương đau kéo dài (priapism) và xơ hóa thể hang của dương vật.

Testosteron:đây là nội tiết tố (hoóc môn) sinh dục nam. Thuốc này được sử dụng khi có sự chẩn đoán xác định được nguyên nhân bất lực là do yếu tố nội tiết, có sự giảm chức năng tuyến sinh dục nam. Các thuốc này được tiêm bắp, mỗi tháng chỉ tiêm 1 lần và có thể phải điều trị trong nhiều tháng. Cũng có loại testosteron dùng để uống như andriol. Nên lưu ý, vì là thuốc có nguồn gốc nội tiết tố sinh dục nên chỉ sử dụng khi có sự thăm khám và chỉ định, theo dõi của bác sĩ.

Nhóm thuốc ức chế PDE-5 giãn mạch trị rối loạn cương (RLC)

Đây là nhóm thuốc mới dùng trong thời gian gần đây. Sildenafil (viagra) là thuốc đầu tiên của nhóm, sau đó ra đời thêm 2 thuốc nữa là vardenafil (levitra) và tadalfafil (cialis).

Cơ chế của thuốc này là ức chế enzyme có tên phosphodiesterase-5 (PDE-5). PDE-5 hoạt động gây phân hủy chất sinh học là nitric oxid (NO) là chất giúp cho sự giãn mạch. PDE-5 bị thuốc ức chế, NO được duy trì làm cho bộ phận sinh dục nam được ví như mạch máu lớn dãn ra, máu tưới nhiều vào đó giúp cho sự cương. Nên lưu ý sildenafil, vardenifil, tadalafil là thuốc chỉ dùng sau khi được bác sĩ khám bệnh và kê đơn cho dùng thuốc vì có thể gây một số tác dụng phụ.

Có khá nhiều người lầm tưởng nhóm thuốc này thuộc loại kích dục. Thật ra thuốc trị RLC được các nhà chuyên môn khẳng định đây không phải là thuốc kích dục mà là thuốc chữa bệnh và phải dùng với sự thận trọng tối đa. Thuốc loại này không nên dùng ở người đang bị bệnh tim mạch và đang dùng thuốc nitrat trị bệnh mạch vành. Cánh đàn ông đừng vì muốn chứng tỏ mình thuộc loại “ngon cơm” tự ý dùng thuốc một cách tùy tiện sẽ chuốc lấy nguy hiểm.

Còn đối với phụ nữ thì thế nào?

Phụ nữ cũng có thể “yếu sinh lý” gọi là “lãnh cảm”. Khi đó họ sẽ bị giảm bài tiết chất nhờn và phải mất nhiều thời gian hơn mới có cảm giác hưng phấn ở âm đạo hoặc cảm xúc tình dục và cực khoái hoàn toàn không có. Vấn đề chữa lãnh cảm ở phụ nữ có khó khăn vì nhiều trường hợp là do nguyên nhân tâm lý rất sâu xa.

Cho tới nay, vẫn chưa có thuốc nào được công nhận chính thức là thuốc kích dục, tức là chữa được chứng lãnh cảm hiệu quả, làm cho người phụ nữ hoàn toàn hứng thú trong hoạt động chăn gối hiệu quả nếu người đó bị lãnh cảm thực sự.

Do ghi nhận ở người phụ nữ lưu lượng máu đến cơ quan sinh dục bị giảm có thể gây ảnh hưởng nên người ta đặt vấn đề nghiên cứu dùng thuốc như viagra làm tăng sự tưới máu cho cơ quan sinh dục nữ. Tuy nhiên, những nghiên cứu bước đầu ở châu Âu đã cho thấy kết quả dùng thuốc ức chế PDE-5 quá khiêm tốn đến độ chưa được chấp thuận dùng cho phụ nữ giống như dùng cho nam giới.

Như vậy, cho đến nay, đối với phụ nữ vẫn chưa có thuốc nào gọi là thuốc kích dục được dùng kiểu như các thuốc dùng cho nam giới đã kể ở trên. Riêng tin đồn cho rằng catharidin lấy từ ruồi Tây Ban Nha được dùng để kích dục ở người phụ nữ chỉ là tin đồn thất thiệt. Nếu có ai đó tin lời tìm mua cho được cantharidin để sử dụng thì thật là nguy hiểm, vì cantharidin là chất độc không hơn không kém.

Theo PGS.TS. Nguyễn Hữu Đức

Sức khoẻ & Đời sống