Người đàn ông cùng lúc uống 100 viên thuốc chống trầm cảm, tâm thần

Ông đánh giá gì về việc lựa chọn bệnh viện Bạch Mai và Bệnh viện K – những bệnh viện hạng đặc biệt, để thí điểm tự chủ toàn diện?

TS Nguyễn Huy Quang: Quá trình biến đổi xã hội, chúng ta mong muốn có sự đổi mới hệ thống các cơ sở khám chữa bệnh có chất lượng, đáp ứng được nhu cầu đa dạng của người dân và với giá hợp lý, mong muốn có hệ thống quản trị bệnh viện hiện đại khác so với các phương thức quản lý truyền thống hiện nay tại các bệnh viện công lập.

Nước ta cũng đã cho phép áp dụng tự chủ chi thường xuyên đối với đa số các bệnh viện và tiến tới sẽ tự chủ toàn diện ở một số bệnh viện nếu như có đủ điều kiện. Việc lựa chọn thí điểm tại 4 bệnh viện (Bệnh viện K, Bạch Mai, Việt Đức và Chợ Rẫy) trên hơn 1.300 bệnh viện công lập nếu thành công sẽ áp dụng cho toàn quốc. Tuy nhiên chỉ có 2 bệnh viện (Bạch Mai và K) thực hiện thí điểm, 2 bệnh viện còn lại vì lý do chủ quan và khách quan khác nhau chưa thực hiện. Hai bệnh viện thực hiện đều là bệnh viện hạng đặc biệt có thương hiệu và số lượng bệnh nhân đông, ổn định vì vậy khó đánh giá được thành quả của tự chủ toàn diện. 

Khó khăn đối với các bệnh viện này khi tự chủ là gì, thưa ông?

TS Nguyễn Huy Quang:Chúng ta thiếu cơ chế về mặt pháp lý, quá trình thực hiện cũng thiếu sự chỉ đạo. Để thực hiện được tự chủ, thứ nhất phải tự chủ về thực hiện nhiệm vụ chuyên môn, thứ hai tự chủ về tổ chức nhân sự, thứ 3 tự chủ về đầu tư mua sắm và quản lý tài sản, thứ 4 tự chủ về tiền lương và giá dịch vụ y tế. Tuy nhiên trong 4 vấn đề này đều chưa rõ về cơ chế tài chính. 

Thứ nhất, viện được tự chủ xác định quy mô bệnh viện theo yêu cầu chuyên môn, cơ sở vật chất, trang thiết bị và nhân lực hay tự quyết định về chỉ tiêu nhân lực hoạt động và tự quyết định phát triển các chuyên ngành. Nhưng để thực hiện được các vấn đề này phải dựa vào cơ sở vật chất, trang thiết bị, nhân lực. Các tự chủ về tổ chức nhân sự, trang thiết bị, nhân lực, tài chính cũng không bảo đảm để bệnh viện thực hiện vấn đề này. 

Thứ hai, bệnh viện tự chủ phải thực hiện nhiệm vụ chỉ đạo tuyến, chuyển giao kỹ thuật theo yêu cầu của Bộ Y tế và thực hiện các nhiệm vụ do nhà nước giao, đặt hàng. Nhưng khi bệnh viện tự chủ, không có cơ chế tài chính nào Nhà nước sẽ chi tiền để cho bệnh viện thực hiện các nhiệm vụ trên. 

Thứ ba, về tổ chức nhân sự cũng có các bất cập. Bệnh viện thành lập Hội đồng quản lý (HĐQL) để ra quyết định cho Ban Giám đốc thực hiện nhưng mối quan hệ giữa HĐQL và Ban Giám đốc bệnh viện, Đảng ủy bệnh viện cũng chưa được phân định rõ ràng. Vì vậy các quyết sách liên quan đến hoạt động bình thường của bệnh viện về nhân sự, đầu tư mua sắm, quản lý tài sản, tiền lương, giá dịch vụ y tế chậm trễ hơn so với các bệnh viện khác.

Bên cạnh đó, chưa xác định rõ ai là người đứng đầu bệnh viện. Ngoài ra bệnh viện tự chủ thiết lập mô hình Ban kiểm soát, có nhiệm vụ kiểm soát toàn bộ các hoạt động của HĐQL và Ban Giám đốc bệnh viện nhưng người trong Ban kiểm soát này đều là người của bệnh viện do bệnh viện bổ nhiệm, chi trả lương nên không đảm bảo tính khách quan, minh bạch và cũng không bảo đảm về cơ chế kiểm soát các hoạt động. 

Thứ tư, về đầu tư mua sắm, quản lý tài sản. Do quy định đầu tư mua sắm chưa có cơ chế pháp lý rõ ràng nên vấn đề đầu tư mua sắm các thuốc, vật tư y tế, các vấn đề tài sản gặp rất nhiều khó khăn ở cả bệnh viện tự chủ toàn diện như Bạch Mai và K lẫn các bệnh viện khác. Điều này dẫn đến tình trạng toàn tuyến y tế từ trung ương đến cấp xã, phường thiếu thiết bị y tế 73%, thiếu vật tư y tế 75%. 

Thứ năm, đất đai, tài sản thuộc sở hữu nhà nước nhưng nếu thực hiện theo cơ chế tự chủ, bệnh viện phải đóng thuế sử dụng đất. Bệnh viện khó khăn về mặt tài chính lại phải trả tiền thuế đất, khó khăn càng chồng chất khó khăn.

Thứ sáu, về tiền lương và giá dịch vụ y tế. Bệnh viện có quỹ tiền lương để chi trả theo doanh thu nhưng không có cơ chế nếu bệnh viện không đạt doanh thu đó, khi có thiên tai, dịch bệnh không có tiền, ai sẽ chi trả lương cho cán bộ công nhân viên. Vừa rồi Bệnh viện Bạch Mai báo cáo trong 2 năm 2020-2021 bị giảm nguồn thu 4.000 tỷ. Bệnh viện không đủ tiền trả lương cho hơn 4.000 nhân viên y tế, phải trích từ quỹ sự nghiệp và quỹ dự phòng để chi trả. Bệnh viện K cũng gặp tình trạng giảm doanh thu tương tự.

Thứ bảy, khó khăn về giá dịch vụ y tế. Muốn tự chủ tài chính giá dịch vụ y yế phải tính đúng, tính đủ giá dịch vụ khám chữa bệnh BHYT. Nhưng hiện nay nhà nước chỉ cho phép áp dụng 4/7 yếu tố cấu thành giá. Bên cạnh đó, bệnh viện tự chủ được khám chữa bệnh theo yêu cầu nhưng giá bệnh viện quyết định theo khung giá do Bộ Y tế ban hành nhưng Bộ hơn 2 năm nay chưa ban hành. Vì vậy Bệnh viện Bạch Mai và K trong 2 năm thí điểm tự chủ không sửa chữa cơ sở vật chất, xây mới, không mua sắm được trang thiết bị mới. Tại Bệnh viện Bạch Mai các máy đang bị niêm phong do liên quan các vụ án nên việc thiếu trang thiết bị ở 2 viện này là hiện hữu.

Như vậy ông cho rằng, thời điểm này chưa thích hợp để tiếp tục mô hình tự chủ toàn diện?

TS Nguyễn Huy Quang: Từ những vấn đề trên (cơ chế tài chính, cơ chế pháp lý… đều chưa rõ ràng, cụ thể) nên sau 2 năm tổ chức thí điểm, 3 mục tiêu ban đầu đặt ra đều không đạt. Chúng ta nên dừng thí điểm bệnh viện tự chủ toàn diện. Tuy nhiên dừng lại không có nghĩa là chấm dứt việc xác lập và xây dựng mô hình bệnh viện tự chủ toàn diện, chỉ thực hiện tự chủ toàn điện khi các điều kiện đã chín muồi trong đó có các thể chế pháp lý đầy đủ như đã nêu phía trên.

Các bệnh viện được lựa chọn thí điểm tự chủ toàn diện phải rải đều từ trung ương đến tuyến tỉnh, huyện; ở các bệnh viện đa khoa và chuyên khoa. Bệnh viện thực hiện thí điểm tự chủ phải mang đại diện, đặc trưng hơn 1.300 bệnh viện công lập. Khi điều kiện cần và đủ chúng ta mới tiếp tục thực hiện tự chủ toàn diện.

Thời hạn sử dụng đất là 50 năm kể từ ngày UBND tỉnh ban hành quyết định công nhận kết quả trúng đấu giá và người trúng đấu giá nộp các khoản tiền trúng đấu giá vào ngân sách Nhà nước. 

Về cơ cấu sử dụng đất, đất xây dựng công trình từ 30% đến 50%. Đất sân bãi, hạ tầng giao thông, công trình thể thao và đất cây xanh từ 20% đến 30%.

Quy định về chiều cao đối với hạng mục tổ hợp khách sạn – thương mại là từ 10 đến 18 tầng. Các công trình còn lại từ 1 đến 5 tầng. 

Theo UBND tỉnh Đắk Nông, bên trúng đấu giá phải xây dựng chi tiết theo dự án được cấp có thẩm quyền phê duyệt và phải xin giấy phép trước khi tiến hành xây dựng công trình trên đất. 

Trung tâm Phát triển quỹ đất thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Đắk Nông là đơn vị được giao tổ chức thực hiện việc bán đấu giá quyền sử dụng khu đất nói trên. 

TP.HCM bán đấu giá 3.790 căn hộ ở Thủ Thiêm lần 2

3.790 căn hộ được xây dựng để bố trí tái định cư cho người dân bị giải toả tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm nhưng vì không còn nhu cầu nên sẽ bán đấu giá. 

Tuy nhiên nếu tủ lạnh thông thường ở gia đình, có mức nhiệt thấp nhất là -12 độ đến -18 độ thì bảo quản thịt tối đa được 2-3 tuần. Nếu để lâu hơn, thịt sẽ mất chất và không còn thơm ngon.

Theo TS Thịnh, thời gian 2-3 tuần là áp dụng cho chất lượng thịt tốt, thịt mới giết mổ, tươi mới, còn nếu người dân mua thịt bày bán ở chợ nhiều tiếng, đã bị nhiễm vi khuẩn thì thời gian bảo quản ngắn hơn.

Khi đã rã đông thịt, không nên cấp đông trở lại nếu không dùng hết vì khi rã đông, vi khuẩn đã phát triển trở lại hoặc nhiễm thêm vi khuẩn mới, ảnh hưởng đến chất lượng thực phẩm. Trường hợp nếu nhiễm vi khuẩn tụ cầu vàng khi bỏ thịt ra ngoài, khi nấu chín trở lại vẫn gây ngộ độc.

Do đó, trước khi bảo quản, cần chia thịt thành từng miếng nhỏ, sau đó gói riêng hoặc cất riêng thành từng hộp nhỏ đủ dùng từng bữa.

Ngoài rã đông bằng lò vi sóng, TS Thịnh khuyến cáo cách rã đông đơn giản nhất là bỏ thịt đông xuống ngăn mát tủ lạnh trước nửa ngày hoặc rã đông ở nhiệt độ thường trước vài tiếng.

Bảo quản sai cách, tủ lạnh thành ổ vi khuẩn

Với đồ trữ đông đã vậy, thức ăn để ở ngăn mát nếu không bảo quản đúng cách sẽ là ổ vi khuẩn do bị nhiễm chéo.

BS Lê Thị Hải, nguyên Giám đốc Trung tâm khám tư vấn Dinh dưỡng, Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho biết, ở ngăn mát, vi sinh vật không chết mà chỉ phát triển chậm lại. Do đó, nếu bảo quản thức ăn sống cùng thức ăn chín sẽ dễ nhiễm vi khuẩn.

Với những thực phẩm đã ngâm muối, đường, hoặc dấm, được bảo quản trong hũ kín và để trong tủ lạnh ở dưới 4 độ C có thể bảo quản được rất lâu.

Tuy nhiên với các loại đồ ăn thông thường đã qua chế biến hay các loại rau củ quả, không nên để quá 3 ngày.

Không nên để lẫn thức ăn sống chung với thức ăn chín ở ngăn mát. Các loại thực phẩm ở ngăn mát nên bảo quản trong hộp kín có nắp

Để trữ thức ăn thừa ở ngăn mát, trước khi cất vào tủ lạnh, cần đun lại để diệt hết vi khuẩn, sau đó để nguội, cất riêng vào từng hộp có nắp đậy. Lưu ý, hộp đựng thực phẩm cần dùng các sản phẩm an toàn, nhất là hộp nhựa.Thức ăn đã để ở ngăn mát, muốn ăn cần phải nấu lại, không ăn được ngay.

Với các loại rau quả, cần rửa sạch trước khi bỏ vào hộp hoặc túi plastic. Cách an toàn nhất là rửa nhiều lần dưới vòi nước đang chảy. Theo một nghiên cứu của nhóm các nhà khoa học dẫn đầu bởi Kilonzo-Nthenge (Mỹ) xuất bản trong tạp chí Bảo Quản Thực Phẩm năm 2006, thì đây là cách rửa rau củ quả sạch nhất, tốt hơn cả việc rửa với 5% dấm hay 13% nước chanh. 

Các loại củ, trái cây như chuối, táo, lê, xoài, cà chua, khoai tây, khoai lang… không nên bỏ trong tủ lạnh, chỉ cần để nơi thoáng mát là đủ.

Ngăn mát của tủ lạnh có độ lạnh không đồng đều. Ngăn dưới lạnh hơn ngăn trên. Cùng ngăn, phía trong lạnh hơn phía ngoài, do vậy đồ ăn nào dễ hỏng nên ưu tiên để ở ví trị lạnh hơn.

Thúy Hạnh

Ăn thịt lợn mắc dịch tả châu Phi có sao?

- Dịch tả lợn châu Phi đang lan nhanh tại 7 tỉnh phía Bắc khiến không ít người dân hoang mang, vội vàng tẩy chay thịt lợn.