VietNamNet đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Việt Hùng – Phó Cục trưởng Cục Quản lý dược về công tác đấu thầu thuốc theo quy định mới để làm rõ hơn những nội dung này.

Kinh phí mua thuốc giảm 30%

- Xin ông cho biết kết quả ban đầu sau khi áp dụng TTLT số 01/2012/TTLT-BYT-BTC về đấu thầu mua thuốc tại các cơ sở y tế, đặc biệt là kết quả về vấn đề kinh phí mua thuốc?

Hiệu quả kinh tế của các gói thầu đã được cải thiện một cách rõ ràng với việc tiết kiệm được khoảng 30% kinh phí tiền mua thuốc của các bệnh viện và đưa giá thuốc trúng thầu giữa các bệnh viện về sát mặt bằng chung (theo giá trúng thầu thấp nhất).

Ông Nguyễn Việt Hùng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Dược

Phân tích kết quả trúng thầu của 7 Sở Y tế đã thực hiện đấu thầu theo quy định mới và báo cáo về Bộ Y tế cho thấy so sánh trị giá tiền mua thuốc theo giá thuốc trúng thầu năm 2013 của 20 mặt hàng có tỉ trọng sử dụng cao trong đấu thầu thuốc tại các cơ sở y tế (chiếm khoảng 30% trị giá thuốc trúng thầu tại các bệnh viện) với việc mua sắm các mặt hàng này năm 2012 cho thấy số tiền tiết kiệm được là 115,49 tỉ, tương đương với 28% tổng trị giá trúng thầu của các mặt hàng này tại 7 Sở Y tế.  

- Giá của các loại thuốc trúng thầu thay đổi như thế nào sau khi áp dụng thông tư mới về đấu thầu thuốc?

So sánh giá của các mặt hàng thuốc cụ thể cùng nhà sản xuất, cùng tên thương mại trúng thầu năm 2012 (theo quy định cũ) và năm 2013 (theo quy định mới) tại các bệnh viện, hầu hết các mặt hàng năm 2013 đều có giá giảm so với năm 2012, nhiều mặt hàng có giá giảm mạnh như: Fascort (Methyl prednisolon 4mg) giảm 42,86%; Quincef (Cefuroxim 125mg) giảm 34,64%; Teonam (Imipenem 500mg + Cilastatin 500mg) giảm 10,6%; Getzlox (Levofloxacin 750mg) giảm 6,88%...

Một số nhóm thuốc cụ thể qua khảo sát tại 7 tỉnh, thành phố đã có kết quả đấu thầu theo TTLT số 1 như: Levofloxacin 500mg/100mg năm 2012, các cơ sở mua 8 mặt hàng với 5,249 tỉ đồng/36.563 viên, năm 2013 mua 9 mặt hàng  với 5,613 tỉ đồng/52.530 viên (tiết kiệm được 34,43% chi phí sử dụng); Kháng sinh Imipenem + Cilastatin (500mg + 500mg) năm 2012 mua 8 mặt hàng với 4,948 tỉ/17.567 lọ, năm 2013 mua 7 mặt hàng với 11,984 tỉ đồng/57.500 lọ (tiết kiệm 35,15% chi phí sử dụng)…

Ưu tiên giá rẻ?

- Ông có ý kiến thế nào về một số ý kiến lo ngại việc ưu tiên về giá trong quy định đấu thầu làm tăng nguy cơ thuốc giá rẻ chất lượng không đảm bảo?

Trước hết, ý kiến cho rằng thuốc trúng thầu theo quy định tại TTLT số 01 có chất lượng không đảm bảo là không có cơ sở và không hiểu rõ về quy trình tổ chức đấu thầu cũng như việc quản lý chất lượng thuốc chữa bệnh.

Theo quy trình đấu thầu mua thuốc, trước khi chuyển sang công đoạn đánh giá về giá, phải qua công đoạn đánh giá tiêu chuẩn về kỹ thuật, chất lượng thuốc đạt yêu cầu, cuối cùng việc lựa chọn mặt hàng trúng thầu theo quy định tại Luật đấu thầu là lựa chọn mặt hàng có giá đánh giá thấp nhất. Như vậy việc đánh giá về giá thuốc dự thầu là tiêu chí cuối cùng để lựa chọn mặt hàng trúng thầu.

Kinh phí mua thuốc tại các bệnh viện giảm mạnh sau khi áp dụng quy định mới về đấu thầu. Ảnh: Cẩm Quyên

Ngành dược là ngành được tiêu chuẩn hoá cao. Theo quy định hiện hành, tất cả các mặt hàng thuốc lưu hành tại thị trường Việt Nam phải đạt tiêu chuẩn chất lượng tiêu chuẩn Việt Nam (Dược điển Việt Nam) hoặc tiêu chuẩn chất lượng các nước phát triển như Dược điển Anh, Dược điển Mỹ, Dược điển Châu Âu… và được Bộ Y tế cấp số đăng ký lưu hành (nghĩa là phải được nghiên cứu, đánh giá đáp ứng về hiệu quả và an toàn trong điều trị).

Các thuốc nước ngoài nhập khẩu vào Việt Nam, để được cấp số đăng ký lưu hành (hoặc Giấy phép nhập khẩu) thì yêu cầu tiên quyết về pháp lý là thuốc phải được cấp phép lưu hành tại nước sản xuất (được các nước này đánh giá chất lượng,  hiệu quả và an toàn).

Ngoài ra, thuốc sau khi được cấp số đăng ký lưu hành, hệ thống kiểm nghiệm (các Viện kiểm nghiệm trung ương và các Trung tâm kiểm nghiệm trên toàn quốc) thực hiện công tác hậu kiểm về kiểm tra chất lượng thuốc, tất cả các trường hợp không đạt tiêu chuẩn chất lượng theo hồ sơ đăng ký lưu hành sẽ bị xử lý theo quy định (thu hồi, rút số đăng ký lưu hành).

Do đó, với các quy định pháp lý hiện hành của Việt Nam nói riêng và thế giới nói chung, thuốc đã được cấp số đăng ký lưu hành phải đảm bảo chất lượng và an toàn, hiệu quả khi sử dụng. Vì vậy, ý kiến cho rằng thuốc trúng thầu giá rẻ chất lượng không đảm bảo là cảm tính, không có cơ sở, gây hiểu nhầm cho dư luận.

- Ưu đãi về giá không có nghĩa là thuốc trúng thầu không đảm bảo chất lượng. Tuy nhiên, thực tế nhiều doanh nghiệp Dược phẩm đang “kêu” về vấn đề phân nhóm trong đấu thầu thuốc. Cùng đạt các quy định về chất lượng nhưng các thuốc sản xuất tại các nhà máy đạt tiêu chuẩn EU-GMP hoặc PICs-GMP thuộc các nước tuân thủ các tiêu chuẩn kỹ thuật cao về quản lý dược phẩm thuộc tổ chức ICH, có hiệu quả điều trị cao hơn rất khó để cạnh tranh về giá với các thuốc sản xuất tại các nhà máy thuốc các nước khác cũng đạt tiêu chuẩn EU-GMP hoặc PIC/S-GMP có hàng rào kỹ thuật thấp hơn (nhưng vẫn đạt chuẩn). Ông có đánh giá gì về vấn đề này?

Đây là một thực tế đang diễn ra, đòi hỏi thông tư về đấu thầu thuốc cần được điều chỉnh cho phù hợp hơn với thực tế. Cục Quản lý Dược đang xem xét việc phân nhóm sâu hơn đối với các thuốc đạt tiêu chuẩn EU-GMP hoặc PICs-GMP sản xuất tại các nước tuân thủ các tiêu chuẩn kỹ thuật cao về quản lý dược phẩm thuộc tổ chức ICH để tăng cơ hội cho các cơ sở y tế trong việc lựa chọn được các thuốc có hiệu quả điều trị cao hơn của các nhà sản xuất uy tín trúng thầu.

- Xin cảm ơn ông!

Yến Ngọc (thực hiện)

Bộ Y tế cho biết việc áp dụng thông tư liên tịch mới về đấu thầu thuốc tại các cơ sở y tế đã tiết kiệm được khoảng 30% kinh phí tiền mua thuốc của các bệnh viện và đưa giá thuốc trúng thầu giữa các bệnh viện về sát mặt bằng chung (theo giá trúng thầu thấp nhất).

VietNamNet đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Việt Hùng – Phó Cục trưởng Cục Quản lý dược về công tác đấu thầu thuốc theo quy định mới để làm rõ hơn những nội dung này.

Kinh phí mua thuốc giảm 30%

- Xin ông cho biết kết quả ban đầu sau khi áp dụng TTLT số 01/2012/TTLT-BYT-BTC về đấu thầu mua thuốc tại các cơ sở y tế, đặc biệt là kết quả về vấn đề kinh phí mua thuốc?

Hiệu quả kinh tế của các gói thầu đã được cải thiện một cách rõ ràng với việc tiết kiệm được khoảng 30% kinh phí tiền mua thuốc của các bệnh viện và đưa giá thuốc trúng thầu giữa các bệnh viện về sát mặt bằng chung (theo giá trúng thầu thấp nhất).

Ông Nguyễn Việt Hùng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Dược

Phân tích kết quả trúng thầu của 7 Sở Y tế đã thực hiện đấu thầu theo quy định mới và báo cáo về Bộ Y tế cho thấy so sánh trị giá tiền mua thuốc theo giá thuốc trúng thầu năm 2013 của 20 mặt hàng có tỉ trọng sử dụng cao trong đấu thầu thuốc tại các cơ sở y tế (chiếm khoảng 30% trị giá thuốc trúng thầu tại các bệnh viện) với việc mua sắm các mặt hàng này năm 2012 cho thấy số tiền tiết kiệm được là 115,49 tỉ, tương đương với 28% tổng trị giá trúng thầu của các mặt hàng này tại 7 Sở Y tế.  

- Giá của các loại thuốc trúng thầu thay đổi như thế nào sau khi áp dụng thông tư mới về đấu thầu thuốc?

So sánh giá của các mặt hàng thuốc cụ thể cùng nhà sản xuất, cùng tên thương mại trúng thầu năm 2012 (theo quy định cũ) và năm 2013 (theo quy định mới) tại các bệnh viện, hầu hết các mặt hàng năm 2013 đều có giá giảm so với năm 2012, nhiều mặt hàng có giá giảm mạnh như: Fascort (Methyl prednisolon 4mg) giảm 42,86%; Quincef (Cefuroxim 125mg) giảm 34,64%; Teonam (Imipenem 500mg + Cilastatin 500mg) giảm 10,6%; Getzlox (Levofloxacin 750mg) giảm 6,88%...

Một số nhóm thuốc cụ thể qua khảo sát tại 7 tỉnh, thành phố đã có kết quả đấu thầu theo TTLT số 1 như: Levofloxacin 500mg/100mg năm 2012, các cơ sở mua 8 mặt hàng với 5,249 tỉ đồng/36.563 viên, năm 2013 mua 9 mặt hàng  với 5,613 tỉ đồng/52.530 viên (tiết kiệm được 34,43% chi phí sử dụng); Kháng sinh Imipenem + Cilastatin (500mg + 500mg) năm 2012 mua 8 mặt hàng với 4,948 tỉ/17.567 lọ, năm 2013 mua 7 mặt hàng với 11,984 tỉ đồng/57.500 lọ (tiết kiệm 35,15% chi phí sử dụng)…

Ưu tiên giá rẻ?

- Ông có ý kiến thế nào về một số ý kiến lo ngại việc ưu tiên về giá trong quy định đấu thầu làm tăng nguy cơ thuốc giá rẻ chất lượng không đảm bảo?

Trước hết, ý kiến cho rằng thuốc trúng thầu theo quy định tại TTLT số 01 có chất lượng không đảm bảo là không có cơ sở và không hiểu rõ về quy trình tổ chức đấu thầu cũng như việc quản lý chất lượng thuốc chữa bệnh.

Theo quy trình đấu thầu mua thuốc, trước khi chuyển sang công đoạn đánh giá về giá, phải qua công đoạn đánh giá tiêu chuẩn về kỹ thuật, chất lượng thuốc đạt yêu cầu, cuối cùng việc lựa chọn mặt hàng trúng thầu theo quy định tại Luật đấu thầu là lựa chọn mặt hàng có giá đánh giá thấp nhất. Như vậy việc đánh giá về giá thuốc dự thầu là tiêu chí cuối cùng để lựa chọn mặt hàng trúng thầu.

Kinh phí mua thuốc tại các bệnh viện giảm mạnh sau khi áp dụng quy định mới về đấu thầu. Ảnh: Cẩm Quyên

Ngành dược là ngành được tiêu chuẩn hoá cao. Theo quy định hiện hành, tất cả các mặt hàng thuốc lưu hành tại thị trường Việt Nam phải đạt tiêu chuẩn chất lượng tiêu chuẩn Việt Nam (Dược điển Việt Nam) hoặc tiêu chuẩn chất lượng các nước phát triển như Dược điển Anh, Dược điển Mỹ, Dược điển Châu Âu… và được Bộ Y tế cấp số đăng ký lưu hành (nghĩa là phải được nghiên cứu, đánh giá đáp ứng về hiệu quả và an toàn trong điều trị).

Các thuốc nước ngoài nhập khẩu vào Việt Nam, để được cấp số đăng ký lưu hành (hoặc Giấy phép nhập khẩu) thì yêu cầu tiên quyết về pháp lý là thuốc phải được cấp phép lưu hành tại nước sản xuất (được các nước này đánh giá chất lượng,  hiệu quả và an toàn).

Ngoài ra, thuốc sau khi được cấp số đăng ký lưu hành, hệ thống kiểm nghiệm (các Viện kiểm nghiệm trung ương và các Trung tâm kiểm nghiệm trên toàn quốc) thực hiện công tác hậu kiểm về kiểm tra chất lượng thuốc, tất cả các trường hợp không đạt tiêu chuẩn chất lượng theo hồ sơ đăng ký lưu hành sẽ bị xử lý theo quy định (thu hồi, rút số đăng ký lưu hành).

Do đó, với các quy định pháp lý hiện hành của Việt Nam nói riêng và thế giới nói chung, thuốc đã được cấp số đăng ký lưu hành phải đảm bảo chất lượng và an toàn, hiệu quả khi sử dụng. Vì vậy, ý kiến cho rằng thuốc trúng thầu giá rẻ chất lượng không đảm bảo là cảm tính, không có cơ sở, gây hiểu nhầm cho dư luận.

- Ưu đãi về giá không có nghĩa là thuốc trúng thầu không đảm bảo chất lượng. Tuy nhiên, thực tế nhiều doanh nghiệp Dược phẩm đang “kêu” về vấn đề phân nhóm trong đấu thầu thuốc. Cùng đạt các quy định về chất lượng nhưng các thuốc sản xuất tại các nhà máy đạt tiêu chuẩn EU-GMP hoặc PICs-GMP thuộc các nước tuân thủ các tiêu chuẩn kỹ thuật cao về quản lý dược phẩm thuộc tổ chức ICH, có hiệu quả điều trị cao hơn rất khó để cạnh tranh về giá với các thuốc sản xuất tại các nhà máy thuốc các nước khác cũng đạt tiêu chuẩn EU-GMP hoặc PIC/S-GMP có hàng rào kỹ thuật thấp hơn (nhưng vẫn đạt chuẩn). Ông có đánh giá gì về vấn đề này?

Đây là một thực tế đang diễn ra, đòi hỏi thông tư về đấu thầu thuốc cần được điều chỉnh cho phù hợp hơn với thực tế. Cục Quản lý Dược đang xem xét việc phân nhóm sâu hơn đối với các thuốc đạt tiêu chuẩn EU-GMP hoặc PICs-GMP sản xuất tại các nước tuân thủ các tiêu chuẩn kỹ thuật cao về quản lý dược phẩm thuộc tổ chức ICH để tăng cơ hội cho các cơ sở y tế trong việc lựa chọn được các thuốc có hiệu quả điều trị cao hơn của các nhà sản xuất uy tín trúng thầu.

- Xin cảm ơn ông!

Yến Ngọc (thực hiện)

Tại buổi lễ, Công ty Cổ phần Dịch vụ Công nghệ Tin học HPT đã đón nhận Bằng khen của Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông về thành tích xuất sắc đóng góp cho sự nghiệp xây dựng và phát triển ngành Công nghệ Thông tin Việt Nam trong thời gian qua và Bằng khen của UBND TP.HCM cho Đơn vị đã có thành tích hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ nhiều năm, góp phần tích cực trong phong trào thi đua của Thành phố nhân kỷ niệm 25 năm thành lập Công ty. 

Thứ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Thành Hưng (thứ 3 từ trái sang) trao bằng khen cho ông Ngô Vi Đồng, Chủ tịch HĐQT HPT.

Thứ trưởng Bộ T&TT Nguyễn Thành Hưng nhận định trong lĩnh vực công nghệ thông tin và truyền thông, HPT là một trong số ít các doanh nghiệp chuyên về công nghệ thông tin đạt được cột mốc 25 năm thành lập và phát triển. 

Xuất phát điểm từ một doanh nghiệp chỉ với 5 cán bộ nòng cốt ban đầu, sau 25 năm kiên định với mục tiêu Am tường công nghệ - Thấu hiểu thông tin và tầm nhìn “Xây dựng HPT trở thành Công ty dịch vụ CNTT, Truyền thông và phát triển Phần mềm đẳng cấp quốc tế”, đến nay Công ty đã trở thành một doanh nghiệp cung cấp giải pháp công nghệ về hạ tầng, dữ liệu, bảo mật, phần mềm... và các dịch vụ tư vấn công nghệ cho các tổ chức, doanh nghiệp trên cả nước và từng bước vươn ra thị trường thế giới. 

Để đạt được thành tích trên HPT đã tổ chức hoạt động chuyên nghiệp, kiến tạo nên một hạ tầng CNTT hiện đại, đáp ứng các chuẩn mực quốc tế trong quản lý chất lượng, quản lý an toàn thông tin (tiêu chuẩn An toàn thông tin ISO 27001 và tiêu chuẩn Chất lượng ISO 9001). Bên cạnh đó, HPT đã tạo dựng văn hóa doanh nghiệp với bản sắc rất riêng: nhân bản – hài hòa. 

Ngày 10/1, tại Nhà hát lớn TP.HCM, Ban lãnh đạo Công ty Cổ phần Dịch vụ Công nghệ Tin học HPT đã tổ chức buổi Lễ kỷ niệm 25 năm thành lập công ty (13/01/1995 – 13/01/2020).

Tại buổi lễ, Công ty Cổ phần Dịch vụ Công nghệ Tin học HPT đã đón nhận Bằng khen của Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông về thành tích xuất sắc đóng góp cho sự nghiệp xây dựng và phát triển ngành Công nghệ Thông tin Việt Nam trong thời gian qua và Bằng khen của UBND TP.HCM cho Đơn vị đã có thành tích hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ nhiều năm, góp phần tích cực trong phong trào thi đua của Thành phố nhân kỷ niệm 25 năm thành lập Công ty. 

Thứ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Thành Hưng (thứ 3 từ trái sang) trao bằng khen cho ông Ngô Vi Đồng, Chủ tịch HĐQT HPT.

Thứ trưởng Bộ T&TT Nguyễn Thành Hưng nhận định trong lĩnh vực công nghệ thông tin và truyền thông, HPT là một trong số ít các doanh nghiệp chuyên về công nghệ thông tin đạt được cột mốc 25 năm thành lập và phát triển. 

Xuất phát điểm từ một doanh nghiệp chỉ với 5 cán bộ nòng cốt ban đầu, sau 25 năm kiên định với mục tiêu Am tường công nghệ - Thấu hiểu thông tin và tầm nhìn “Xây dựng HPT trở thành Công ty dịch vụ CNTT, Truyền thông và phát triển Phần mềm đẳng cấp quốc tế”, đến nay Công ty đã trở thành một doanh nghiệp cung cấp giải pháp công nghệ về hạ tầng, dữ liệu, bảo mật, phần mềm... và các dịch vụ tư vấn công nghệ cho các tổ chức, doanh nghiệp trên cả nước và từng bước vươn ra thị trường thế giới. 

Để đạt được thành tích trên HPT đã tổ chức hoạt động chuyên nghiệp, kiến tạo nên một hạ tầng CNTT hiện đại, đáp ứng các chuẩn mực quốc tế trong quản lý chất lượng, quản lý an toàn thông tin (tiêu chuẩn An toàn thông tin ISO 27001 và tiêu chuẩn Chất lượng ISO 9001). Bên cạnh đó, HPT đã tạo dựng văn hóa doanh nghiệp với bản sắc rất riêng: nhân bản – hài hòa. 

Siêu lợi nhuận trên mỗi đầu xe sang nhập chính hãng

Doanh số thấp, thuế cao so với khu vực, thị trường ôtô Việt Nam bấy lâu nay bị phàn nàn là khó đoán, khó làm bởi chính sách bất ổn. Tuy nhiên, hầu hết các thương hiệu xe lớn đều có đại diện chính hãng tại đây và đáng chú ý phần lớn các nhãn siêu sang như Lamborghini, Rolls-Royce, Bentley đều gia nhập thị trường sau năm 2011. Trên thực tế, mỗi lần chính sách thuế phí thay đổi, thị trường nháo nhào lại là dịp làm ăn siêu lợi nhuận của các nhà phân phối và sau năm 2011 miếng bánh thị trường càng ngon bởi chỉ còn sự phân chia giữa các đại gia chính hãng.

Từ một nguồn tin bí mật, báo có trong tay những tờ khai hải quan của một số nhà nhập khẩu xe trong đó đáng chú ý nhất là Công ty Cổ phần Ôtô Regal - nhà phân phối chính hãng của Rolls-Royce tại Việt Nam. Và những con số này ít nhiều đã hé mở lối vào ma trận giá xe vốn rất ít người có thể biết.

Tờ khai giá thấp của nhà phân phối Rolls-Royce khiến hải quan nghi vấn.

Trong tờ khai mở ngày 13.6.2016, công ty này kê khai giá 2 chiếc Rolls-Royce Phantom EWB (cùng màu đỏ, dung tích 6.749cc, nhập từ Anh, hoàn toàn mới, sản xuất năm 2016) với hai mức khác nhau (484.077 USD và 599.929 USD) và cả hai mức này đều thấp hơn nhiều so với giá tham khảo nội bộ của hải quan (630.700 USD). Do đó, chỉ có chiếc kê khai giá cao hơn được thông quan, chiếc còn lại bị đưa vào diện nghi vấn.

Với mức giá đã được chấp nhận, giá thành xe (tính theo công thức: Giá CIF (giá của bên bán hàng đã bao gồm giá thành của sản phẩm, cước phí vận chuyển và phí bảo hiểm) + thuế nhập khẩu (giá CIF x 61%) + thuế tiêu thụ đặc biệt (giá bán buôn x 60%) + 10% thuế giá trị gia tăng (VAT = (giá CIF + thuế nhập khẩu + thuế tiêu thụ đặc biệt) x 10%)) tính trước ngày 1.7.2016 là 1.826.092 USD. Trong đó, giá tính thuế TTĐB được tính theo giá bán lẻ do chính Rolls-Royce công bố áp dụng trước ngày 1.7.2016 là 53,651 tỉ đồng - tương đương 2.405.874 USD (với tỉ giá 22.300 đồng/USD). Và khi dùng giá bán lẻ công bố trừ đi giá thành tạm tính, chiếc Rolls-Royce này sẽ có lợi nhuận trước thuế lên tới 12,929 tỉ đồng. Ngay cả khi trừ các chi phí mềm, mức lợi nhuận trên một đầu xe của nhà phân phối này cũng là siêu khủng và một chiếc xe nếu nhập trước ngày 1.7, bán sau ngày này (thời điểm thuế TTĐB cho dòng xe dung tích trên 6.000 cc tăng từ 60% lên mức 150%) với giá 83,8 tỉ đồng - cao hơn trước 30 tỉ đồng sẽ mang lại lợi nhuận trước thuế hơn 43 tỉ đồng.

Cầu cao, lãi lớn, thị trường ôtô có nhiều méo mó

Trên thực tế, tình trạng khai giá thấp để gian lận thuế và bán giá cao có từ nhiều năm nay và cũng là một yếu tố khiến Việt Nam là một điểm đến hấp dẫn với các nhà phân phối xe. Trước năm 2011, hiện tượng này rất phổ biến với các nhà nhập khẩu thương mại bởi chính sách thuế có nhiều khe hở. Tuy nhiên, khi hải quan "chốt" biểu giá xe nhập, hiện tượng này đã giảm đáng kể. Dù vậy, cả các nhà nhập khẩu chính hãng hay thương mại vẫn còn nhiều chiêu để lách luật, né thuế.

Sau khi cánh cửa thị trường ôtô nhập ngoài đóng lại năm 2011 với thông tư 20/2011-TT BTC về quy định bổ sung thủ tục nhập khẩu xe ôtô chở người loại từ 9 chỗ ngồi trở xuống, các nhà nhập khẩu thương mại hết cửa đưa xe mới về nước, tưởng chừng tình trạng gian lận thuế sẽ biến mất. Tuy nhiên, trên thực tế trong lúc các nhà nhập khẩu thương mại phải dùng đủ chiêu từ biến xe mới thành cũ, đưa xe về nước qua đường biếu tặng, các nhà phân phối chính hãng "một mình một chợ" không gian lận thuế thì cũng định giá cao và ăn lãi khủng. Dù mua nhập ngoài (đi đường vòng) hay chính hãng (đi đường thẳng), người tiêu dùng đều phải mua giá cao hơn giá trị thực của sản phẩm họ nhận được.

Trao đổi với báo Lao Động, một chuyên gia giấu tên cho rằng thị trường xe đang có quá nhiều sự méo mó, việc mở tung thị trường như trước năm 2011 mà không có sự quản lý là không ổn nhưng đóng chặt để tạo thế độc quyền cũng không mang lại lợi ích cho người tiêu dùng và khiến thị trường lệch lạc. "Nhiều liên doanh chỉ muốn nhập khẩu thay vì đầu tư lắp ráp đơn giản vì nhập xe quá lãi mà không tốn sức cũng chẳng rủi ro. Khi được phép định giá và thị trường vẫn chấp nhận do chẳng có nhiều lựa chọn thì chẳng tội gì họ giảm giá, bớt lợi nhuận đặc biệt là khi một phần không nhỏ lợi nhuận đã và đang chảy ra ngoài Việt Nam."

Còn theo một người trong cuộc, nhân viên cấp cao của một nhà phân phối xe chính hãng, việc khai giá tính thuế thấp hơn giá CIF thực tế là "chuyện bình thường và có từ rất lâu rồi vì ai dại gì nhập bao nhiêu đóng thuế bấy nhiêu". Người này cho rằng cách tính của báo Lao Động chưa thật chính xác và lợi nhuận trên đầu xe thực tế thấp hơn vì giá nhập thường cao hơn giá khai hải quan và nhà phân phối còn mất các chi phí mềm khác. Tuy nhiên, người này thừa nhận lợi nhuận trên đầu xe, đặc biệt là xe sang và siêu sang là rất lớn. Với các dòng bình dân, nhà phân phối ăn lãi chủ yếu nhờ số lượng bán ra.

(Theo Lao Động)

Những con số thực khi khai giá hải quan không chỉ vén bức màn bí ẩn bấy lâu nay của thị trường ôtô mà còn lý giải vì sao một thị trường nhỏ như Việt Nam lại là bánh ngon của các thương hiệu xe lớn.

Siêu lợi nhuận trên mỗi đầu xe sang nhập chính hãng

Doanh số thấp, thuế cao so với khu vực, thị trường ôtô Việt Nam bấy lâu nay bị phàn nàn là khó đoán, khó làm bởi chính sách bất ổn. Tuy nhiên, hầu hết các thương hiệu xe lớn đều có đại diện chính hãng tại đây và đáng chú ý phần lớn các nhãn siêu sang như Lamborghini, Rolls-Royce, Bentley đều gia nhập thị trường sau năm 2011. Trên thực tế, mỗi lần chính sách thuế phí thay đổi, thị trường nháo nhào lại là dịp làm ăn siêu lợi nhuận của các nhà phân phối và sau năm 2011 miếng bánh thị trường càng ngon bởi chỉ còn sự phân chia giữa các đại gia chính hãng.

Từ một nguồn tin bí mật, báo có trong tay những tờ khai hải quan của một số nhà nhập khẩu xe trong đó đáng chú ý nhất là Công ty Cổ phần Ôtô Regal - nhà phân phối chính hãng của Rolls-Royce tại Việt Nam. Và những con số này ít nhiều đã hé mở lối vào ma trận giá xe vốn rất ít người có thể biết.

Tờ khai giá thấp của nhà phân phối Rolls-Royce khiến hải quan nghi vấn.

Trong tờ khai mở ngày 13.6.2016, công ty này kê khai giá 2 chiếc Rolls-Royce Phantom EWB (cùng màu đỏ, dung tích 6.749cc, nhập từ Anh, hoàn toàn mới, sản xuất năm 2016) với hai mức khác nhau (484.077 USD và 599.929 USD) và cả hai mức này đều thấp hơn nhiều so với giá tham khảo nội bộ của hải quan (630.700 USD). Do đó, chỉ có chiếc kê khai giá cao hơn được thông quan, chiếc còn lại bị đưa vào diện nghi vấn.

Với mức giá đã được chấp nhận, giá thành xe (tính theo công thức: Giá CIF (giá của bên bán hàng đã bao gồm giá thành của sản phẩm, cước phí vận chuyển và phí bảo hiểm) + thuế nhập khẩu (giá CIF x 61%) + thuế tiêu thụ đặc biệt (giá bán buôn x 60%) + 10% thuế giá trị gia tăng (VAT = (giá CIF + thuế nhập khẩu + thuế tiêu thụ đặc biệt) x 10%)) tính trước ngày 1.7.2016 là 1.826.092 USD. Trong đó, giá tính thuế TTĐB được tính theo giá bán lẻ do chính Rolls-Royce công bố áp dụng trước ngày 1.7.2016 là 53,651 tỉ đồng - tương đương 2.405.874 USD (với tỉ giá 22.300 đồng/USD). Và khi dùng giá bán lẻ công bố trừ đi giá thành tạm tính, chiếc Rolls-Royce này sẽ có lợi nhuận trước thuế lên tới 12,929 tỉ đồng. Ngay cả khi trừ các chi phí mềm, mức lợi nhuận trên một đầu xe của nhà phân phối này cũng là siêu khủng và một chiếc xe nếu nhập trước ngày 1.7, bán sau ngày này (thời điểm thuế TTĐB cho dòng xe dung tích trên 6.000 cc tăng từ 60% lên mức 150%) với giá 83,8 tỉ đồng - cao hơn trước 30 tỉ đồng sẽ mang lại lợi nhuận trước thuế hơn 43 tỉ đồng.

Cầu cao, lãi lớn, thị trường ôtô có nhiều méo mó

Trên thực tế, tình trạng khai giá thấp để gian lận thuế và bán giá cao có từ nhiều năm nay và cũng là một yếu tố khiến Việt Nam là một điểm đến hấp dẫn với các nhà phân phối xe. Trước năm 2011, hiện tượng này rất phổ biến với các nhà nhập khẩu thương mại bởi chính sách thuế có nhiều khe hở. Tuy nhiên, khi hải quan "chốt" biểu giá xe nhập, hiện tượng này đã giảm đáng kể. Dù vậy, cả các nhà nhập khẩu chính hãng hay thương mại vẫn còn nhiều chiêu để lách luật, né thuế.

Sau khi cánh cửa thị trường ôtô nhập ngoài đóng lại năm 2011 với thông tư 20/2011-TT BTC về quy định bổ sung thủ tục nhập khẩu xe ôtô chở người loại từ 9 chỗ ngồi trở xuống, các nhà nhập khẩu thương mại hết cửa đưa xe mới về nước, tưởng chừng tình trạng gian lận thuế sẽ biến mất. Tuy nhiên, trên thực tế trong lúc các nhà nhập khẩu thương mại phải dùng đủ chiêu từ biến xe mới thành cũ, đưa xe về nước qua đường biếu tặng, các nhà phân phối chính hãng "một mình một chợ" không gian lận thuế thì cũng định giá cao và ăn lãi khủng. Dù mua nhập ngoài (đi đường vòng) hay chính hãng (đi đường thẳng), người tiêu dùng đều phải mua giá cao hơn giá trị thực của sản phẩm họ nhận được.

Trao đổi với báo Lao Động, một chuyên gia giấu tên cho rằng thị trường xe đang có quá nhiều sự méo mó, việc mở tung thị trường như trước năm 2011 mà không có sự quản lý là không ổn nhưng đóng chặt để tạo thế độc quyền cũng không mang lại lợi ích cho người tiêu dùng và khiến thị trường lệch lạc. "Nhiều liên doanh chỉ muốn nhập khẩu thay vì đầu tư lắp ráp đơn giản vì nhập xe quá lãi mà không tốn sức cũng chẳng rủi ro. Khi được phép định giá và thị trường vẫn chấp nhận do chẳng có nhiều lựa chọn thì chẳng tội gì họ giảm giá, bớt lợi nhuận đặc biệt là khi một phần không nhỏ lợi nhuận đã và đang chảy ra ngoài Việt Nam."

Còn theo một người trong cuộc, nhân viên cấp cao của một nhà phân phối xe chính hãng, việc khai giá tính thuế thấp hơn giá CIF thực tế là "chuyện bình thường và có từ rất lâu rồi vì ai dại gì nhập bao nhiêu đóng thuế bấy nhiêu". Người này cho rằng cách tính của báo Lao Động chưa thật chính xác và lợi nhuận trên đầu xe thực tế thấp hơn vì giá nhập thường cao hơn giá khai hải quan và nhà phân phối còn mất các chi phí mềm khác. Tuy nhiên, người này thừa nhận lợi nhuận trên đầu xe, đặc biệt là xe sang và siêu sang là rất lớn. Với các dòng bình dân, nhà phân phối ăn lãi chủ yếu nhờ số lượng bán ra.

(Theo Lao Động)