(Dân trí) - Bỏ tiền tỷ mua chung cư với mong muốn được hưởng những tiện ích hơn hẳn nhà mặt đất. Thế nhưng, nhiều người không khỏi "sốc" vì văn hóa, cách cư xử giữa các cư dân trong tòa nhà.

Bị đuổi việc, trễ giờ làm vì… mải tìm xe

Chuyển về sinh sống ở một chung cư quận Hoàng Mai, Hà Nội đầu năm 2018 nhưng chưa đầy 1 năm, anh Chính không khỏi bức xúc vì văn hóa để xe của các cư dân trong tòa.

"Hầm xe của tòa nhà khá rộng, được chia thành nhiều khu, phân theo từng loại xe. Nhưng vì tâm lý muốn chọn vị trí đẹp, thuận tiện nên nhiều người bất chấp để xe lung tung, sai chỗ.

Xe tôi được bố trí chỗ gần cổng hầm nhưng mỗi sáng đi làm, chuyện xe không cánh mà bay luôn tiếp diễn. Một số người dắt xe tôi đi chỗ khác, thậm chí để hớ hênh giữa lối đi chỉ vì muốn xe mình có vị trí đẹp. Dậy sớm đi làm nhưng nhiều khi tôi vẫn đến trễ vì mất thời gian tìm xe", anh Chính nói.

Đỉnh điểm nhất lần xe anh "lạc trôi" tận vài chục mét, tìm không ra phải nhờ bảo vệ check camera. "Buổi sáng đông xe ra vào, tôi nhờ mãi bảo vệ mới kiểm tra được. Hôm đó công ty có buổi họp quan trọng, tôi tới muộn, lại đúng đợt cắt giảm nhân sự nên bị cho thôi việc luôn", anh nhớ lại chuyện mất việc hồi cuối năm 2019.

Bức xúc vì văn hóa gửi xe nơi chung cư, anh Chính nhiều lần báo cáo sự việc tới ban quản lý. Thậm chí, anh đăng bài vào nhóm cư dân tòa nhà để nhắc nhở mọi người nâng cao ý thức chung nhưng đều không hiệu quả. Bỏ tiền tỷ mua nhà để được hưởng những tiện ích hơn hẳn nhà mặt đất nhưng anh Chính chán nản vì sự thật phũ phàng.

Sau những lần "kêu cứu" không thành, anh phải sắm thêm ổ khóa, cố định xe một chỗ. Khi cất xe, anh còn khóa luôn cổ xe cho "chắc ăn".

Cùng chung nỗi khổ như anh Chính, chị Phương (một cư dân ở chung cư quận Hà Đông, Hà Nội) cũng không khỏi "tăng xông" khi nhắc đến chuyện gửi xe ở chung cư. Mỗi tháng, chị đóng phí gửi xe là 80.000 đồng/tháng nhưng số tiền sắm sửa, trang bị cho xe còn lớn hơn nhiều lần.

"Khi thì xe mất gương, mất mũ bảo hiểm, khi thì dính bẩn vì chẳng hiểu những túi rác to đùng từ đâu "chễm chệ" trên xe. Có lần thấy hàng xóm bức xúc vì xe bị lấy mất… IC, nào ngờ tuần sau chính xe tôi lại thành mục tiêu của bọn trộm cắp. Đến giờ làm, lấy xe ra nổ máy thì không đi được.

Loay hoay mãi, tôi đành dắt xe lại rồi bắt xe ôm đi làm. Mấy lần đi muộn vì xử lý sự cố. Để xe trong hầm, tuân thủ đúng quy định như thế mà tôi thấy không khác gì vứt xe ở vỉa hè", chị Phương bức xúc.

Mỗi lần xe bị mất cắp, chị lại phải thay thế phụ tùng khá tốn tiền. Chưa kể lúc nào cũng nơm nớp lo có ngày cả chiếc xe cũng biến mất. Nhiều lần chị khiếu nại với ban quản lý hay góp ý trong những buổi họp cư dân tòa nhà nhưng tình trạng vẫn không được cải thiện. Chị đành tìm chỗ gửi ngoài với giá cao gấp vài lần để ở hầm chung cư.

Vỡ trận vì thang máy quá tải

Ám ảnh vì cảnh tắc đường mỗi ngày nhưng với chị Mai (khu đô thị HH Linh Đàm, quận Hoàng Mai), chuyện đi thang máy còn "khốn khổ" gấp bội.

Ở tòa chung cư chị ở có 3 thang máy dành cho cư dân từ tầng 1 đến tầng 20, 2 thang máy hoạt động từ tầng 20 đến hết, còn 1 thang máy dùng được cho toàn bộ các tầng. Nhà chị ở tầng 19, chỉ sử dụng được 3 thang máy đầu tiên.

Vì là điểm đến cuối cùng nên khi gia đình chị Mai muốn xuống thì được vào thang máy đầu tiên nhưng khi đi lên thì phải chờ qua các tầng lần lượt.

Tòa nhiều tầng, cư dân đông đúc, vào giờ cao điểm là thang máy "vỡ trận". Nhà ở vị trí không thuận lợi nên chị buộc phải tìm cách khắc phục. Sáng chị Mai đi làm sớm, 7h có mặt ở thang máy, chỉ chậm chút là cabin đầy người. Tuy nhiên, buổi chiều tan làm về, để lên được nhà, có khi phải mất cả nửa tiếng.

"5 rưỡi về đến nhà là sảnh chung cư đã chật kín người đứng chờ thang máy. Ngoài người tay xách nách mang đi chợ về, cả những người bán hàng online kéo giỏ đầy đồ, chiếm dụng thang máy để đi giao hàng nữa nên cabin chật cứng. Lắm lúc thang bị treo vì quá tải. Chưa kể tầm đó nhiều nhà đến giờ cho con ăn, cho con ra bấm nút thang máy nghịch lung tung để dỗ chúng. Nên cứ tới tầng ấy là thang dừng dù bên trong chẳng có ai ra. Cabin chật chội, thang máy cứ đi lại dừng, tôi chóng cả mặt. Có hôm chật vật cả nửa tiếng mới lên được nhà", chị Mai cho hay.

Không chỉ ám ảnh cảnh chen chúc, chờ đợi thang máy, chị Mai còn "phát hoảng" với ý thức giữ gìn vệ sinh chung của một số cư dân. Người thì xả rác, người thì nuôi chó, để chúng xả thải ra thang máy gây bốc mùi khai thối mất vệ sinh. Cũng vì sự thiếu ý thức này mà nhiều khi từ nhà xuống dưới, chị đành đi thang bộ, vừa đỡ ức chế, vừa giúp rèn luyện sức khỏe.

Sau này, từ ý kiến của nhiều cư dân, ban quản lý chung cư đã lắp đặt thêm camera cũng như đưa ra quy định về mức phạt với những hành vi thiếu ý thức thì tình trạng này mới giảm đi ít nhiều.

Trong khi đó, chị Ngọc (quận Cầu Giấy, Hà Nội) đã 2 lần chuyển nhà vì mâu thuẫn với cách cư xử của hàng xóm. "Dù chẳng chung dãy hay cách nhau cả vài căn nhưng ở chung cư mà, một nhà mở loa hát thôi là cả tầng nghe thấy hết. Một vài lần không sao nhưng nhiều lần quá tôi phải nhắc.

Nhà thì có người già, trẻ nhỏ, nhà thì có phụ nữ mới sinh. Cuối tuần đã đành, đây cả trưa lẫn đêm vẫn hát hò ầm ĩ. Mà cứ phải mở loa to. Sau dần mất hết cả tình làng nghĩa xóm. Sau vì công việc nên gia đình mình cũng quyết chuyển nhà luôn cho đỡ phiền", chị nói.

"Đất chật người đông", chung cư "mọc lên như nấm". Tuy nhiên, bỏ tiền tỷ ra để có không gian sống hợp lý nhưng thực tế cho thấy, không ít người phải "dở khóc, dở cười" vì ám ảnh bởi những nỗi khổ xuất phát từ văn hóa, cách cư xử của một bộ phận cư dân ở chung cư.

Dự án này, Đinh Công Đạt sẽ tạo hình hơn 150 mặt nạ bằng giấy bồi, sơn ta và mặt nạ gốm từ ba khuôn mặt của họ để Lê Thiết Cương viết vẽ, Nguyễn Việt Hà viết những triết lý, lập ngôn riêng.

Hỏi Đinh Công Đạt:Làm thế nào thuyết phục được Lê Thiết Cương và Nguyễn Việt Hà - hai nghệ sĩ nổi tiếng khó tính 'chường mặt' ra để trưng bày? Anh nói: "Chúng tôi chịu đựng và nuông chiều nhau. Lê Thiết Cương không hút thuốc nhưng có thể ngồi hết ngày này qua tháng nọ với tôi và Nguyễn Việt Hà, trong bầu không khí đặc quánh khói thuốc. Quần áo, giày dép của tôi, Lê Thiết Cương và Nguyễn Việt Hà tự sắm, đưa gì tôi mặc đó. Ai chê mặc xấu, tôi bảo tại 'hai thằng' đó, rồi cười phá lên. Chúng tôi hạnh phúc vì có tình bạn như thế”.

Nhà văn Nguyễn Việt Hà vốn không thích ồn ào như ra mắt sách hay khai trương triển lãm, đa phần anh làm vì "bị ép" và lần này cũng vậy.

"Trong các mối tổng hòa quan hệ xã hội của đám đàn ông bị 'giời hành' làm nghệ thuật, chơi với bạn là một mối quan hệ thiêng liêng đặc biệt.

Nghệ sĩ có bạn tuy không thoát khỏi cô đơn nhưng sẽ thanh thản khi đối diện với nó. Tình bằng hữu ở họ là mối tình lớn. Nó khiêm kính như tình cảm giữa thầy và trò. Nó hy sinh giống bố với con trai. Nó thăng hoa nồng nàn hơn tình chung thủy chồng vợ hay tình đằm thắm bồ bịch. Nó phóng chiếu ôm ấp trân trọng làm cao cả lẫn nhau.

Đã là bạn, thường chiều nhau, nhiều lúc còn nâng niu nhau. Vì thế, hạnh phúc nhất là khi được bạn 'ép'. Được chơi cùng bạn bất cứ trò gì, luôn là niềm vui khôn tả", Nguyễn Việt Hà bày tỏ.

Hoạ sĩ Lê Thiết Cương nói, muốn có bạn thì phải chơi được, học được, dung được cái khác của nhau, thậm chí phải chịu được nhược điểm của họ. Khác tính và khác nghề cũng là chất keo gắn kết để họ là bạn.

"Triển lãm này là một lần làm nghệ thuật cùng nhau sau rất nhiều những lê thê trò chuyện quanh năm ngày tháng. Động khẩu chán chê rồi thì cũng phải động thủ chứ", Lê Thiết Cương nói.

"Mặt khác" của Lê Thiết Cương, Nguyễn Việt Hà, Đinh Công Đạt

Theo hoạ sĩ Lê Thiết Cương, "Mặt khác" là khuôn mặt khác của ba người chứ không phải mặt sau, mặt trước, mặt trái, mặt phải: "Người ta đeo mặt nạ - mặt giả để được thật trong chốc lát mà lúc bình thường chắc gì họ đã dám thật. Đó là cái hay của mặt nạ!".

Nguyễn Việt Hà chọn mặt nạ gắn với "Mặt phố" bởi không bao giờ hết hào hứng hay ám ảnh với các con phố và những con người, cuộc sống xung quanh. Anh coi cuộc sống quanh vỉa hè là "tín ngưỡng".

Vì thế, Nguyễn Việt Hà sẽ viết câu văn từ sách đã in lên những mặt nạ mang khuôn mặt mình hoặc trong lúc xuất thần "phát tiết", như:Giọng của phố giờ khẽ tới mức như mong manh sắp mất, Quà Hà Nội ngon nhất, lạ nhất là hàng rong, Sự cùng quẫn cuối cùng của con người là cơ hội của Chúa...

Tuổi thơ của Lê Thiết Cương gắn với phố Lý Quốc Sư, nhà gần ngôi chùa Lý triều Quốc Sư nên chọn mặt nạ gắn với "Mặt chùa". Anh sẽ viết kinh Phật lên mặt nạ: Bình thường tâm thị đạo, Cư trần lạc đạo thả tùy duyên, Mặc như lôi, Ngũ uẩn giai không.

Đinh Công Đạt chọn “Mặt chợ” một phần vì chất Kẻ Chợ ngấm trong máu, tuổi thơ anh chứng kiến mẹ buôn bán ở chợ Đồng Xuân. Anh chọn những mảng màu quen thuộc trang trí mặt nạ và viết tên những con phố, hàng quán và món ăn đặc trưng Hà Nội như: ốc luộc, bún mọc chợ Gạo, lòng lợn chợ Gạo, xôi vò, xôi gà Bát Đàn…

Câu chuyện Lê Thiết Cương "Mặt chùa", Đinh Công Đạt "Mặt chợ", Nguyễn Việt Hà "Mặt phố" muốn kể qua mặt nạ không phải Hà Nội đẹp đẽ thế nào mà là số phận người trên từng con phố. Họ muốn truyền tải thông điệp về thành phố theo cách riêng: "Hà Nội là sự tinh tế và lịch lãm, sẽ mãi tồn tại".

Triển lãm lần này là lời tri ân sâu sắc và minh chứng sống động từ ba nghệ sĩ, rằng thành phố đã dung dưỡng họ trưởng thành.

Tại triển lãm, Đinh Công Đạt cũng tổ chức một workshop để trò chuyện về nghề truyền thống, đặc biệt là nghề làm mặt nạ. Anh thửa sẵn khuôn, tặng các gia đình muốn biến mặt nạ thành hàng thủ công tinh tế, giàu tính thẩm mỹ, bán cho khách quốc tế.

"Làm như vậy là tôi công khai trao tặng, vì đằng nào các sản phẩm tôi làm ra cũng bị 'cóp nhặt'. Hướng dẫn và tặng khuôn cho ai muốn lưu giữ truyền thống và kiếm cớ sinh nhai là điều tôi luôn đau đáu", Đinh Công Đạt nói.