- Đặt chân tới Cộng hòa Séc từ năm 15 tuổi, chàng trai sinh năm 1988, quê Nghệ An Ngô Quang Liêm lúc đó chẳng suy tính gì nhiều, chỉ nghe được đi nước ngoài là thấy thích.Sau khi đã hòa nhập và thích nghi được với môi trường sống nơi đây, những điều tuyệt vời ở đất nước này đã thực sự chinh phục Liêm cho tới bây giờ.
Tốt nghiệp ĐH Kinh tế (Prague) được 3 năm, Liêm vẫn đang làm việc và sinh sống ở Séc.
Liêm chia sẻ, sau một thời gian học tập và sinh sống ở Séc, cậu thực sự thích sự phát triển cả về văn hóa, giáo dục và hệ thống an sinh xã hội của đất nước Trung Âu này. “Với người ngoại quốc thì phải chịu khó tìm hiểu về văn hóa và ngôn ngữ Séc thì sẽ dễ hòa nhập hơn với cuộc sống ở đây”.

|
Hình ảnh minh họa |
Hệ thống giáo dục đại học của Séc cũng có các trường đại học công và đại học tư. Học trường công, bạn sẽ không phải nộp học phí cho đến năm 28 tuổi. Theo tiêu chuẩn thì hệ cử nhân học trong 3 năm, học thạc sĩ thêm 2 năm nữa, nhưng sinh viên có thể kéo dài thêm nửa kỳ hoặc một năm nữa. Đa phần các trường đại học học theo hệ thống chứng chỉ.
Một điểm đặc biệt là “hầu hết các môn học ở đại học Séc không bắt buộc sinh viên phải đến trường, chỉ có một vài môn có tính thêm điểm chăm chỉ”– Liêm cho biết. Vì thế, mỗi sinh viên có quyền tự chọn cách học phù hợp với mình.
“Có nhiều bạn chẳng bao giờ đến trường, có người lại thích đến trường vì nghe giảng dễ hiểu hơn”.Với những sinh viên không thích đến trường thì có thể ở nhà đọc sách, nghiên cứu tài liệu.
Và tất nhiên để được công nhận là đã hoàn thành môn học, sinh viên phải vượt qua các bài thi. “Như trường mình nếu kết quả bài thi dưới 50% là trượt, 50 - 60% thì được quyền thi lại, trên 60% mới được tính là qua môn. Thang điểm tính từ 1 đến 5 và điểm 1 là điểm tốt nhất, tương đương với kết quả trên 90%”.
Liêm cũng chia sẻ, thời điểm mới sang, việc hòa nhập với môi trường mới khá khó khăn. Cậu cảm thấy chán nản vì tiếng còn kém, đi học chẳng hiểu thầy cô, bạn bè nói gì. Có một kỷ niệm vui mà cậu còn nhớ lúc mới sang là lần đi uống bia với cả lớp hồi lớp 9.
“Dân Séc uống bia nhiều hơn cả dân Việt Nam uống nước lọc. Cả trai và gái đều uống bia rất nhiều. Nên lần đó mình là người say duy nhất trong lớp” - Liêm kể vui.
Sau 13 năm sinh sống ở Séc, Liêm cho rằng không chỉ có hệ thống an sinh xã hội tốt, bản thân người dân đất nước này cũng có ý thức rất cao và họ có quan điểm đặc trưng phương Tây về vấn đề trách nhiệm giữa các thế hệ.
“Người Séc không phụ thuộc nhiều vào gia đình. Trong văn hóa của Séc, người trong gia đình không phải có trách nhiệm chăm sóc lẫn nhau, ví dụ như con cái không cần chăm sóc bố mẹ, không cần lo lắng cho anh chị em… nên sự hưởng thụ cuộc sống về mặt vật chất của người Séc nhiều hơn”– Liêm chia sẻ.
Chính vì thế, hệ thống dưỡng lão, chăm sóc người già của họ lúc nào cũng đầy đủ. Nhưng đa phần người già ở Séc thích sống một mình, độc lập, thoải mái hơn là vào viện dưỡng lão. Dù không sống chung nhưng con cái vẫn thường xuyên tới thăm bố mẹ.
“Hệ thống an sinh xã hội của Séc rất tốt. Người dân đã đóng bảo hiểm y tế thì vào bệnh viện không kể bệnh gì, làm phẫu thuật hay không đều miễn phí, có mất thêm một chút tiền cũng không đáng kể. Phụ nữ sau sinh được nghỉ có lương 2-3 năm…”
“Người dân thì hiền lành và ý thức cao. Giả sử khi họ đang đi trên một con đường vắng vẻ mà muốn vứt rác, mặc dù không có ai nhìn thấy nhưng không bao giờ họ làm thế, cho dù có bất tiện họ cũng sẽ đợi cho đến khi có thùng rác mới vứt” – Liêm kể.
Thất bại về doanh thu của hai phim có kinh phí sản xuất thuộc hàng kỷ lục 60 tỷ đồng và 33 tỷ đồng (con số do nhà đầu tư công bố) lần lượt là 578: Phát đạn của kẻ điên(đạo diễn Lương Đình Dũng) và Kẻ thứ ba(đạo diễn Park Hee Jun, nhà sản xuất Lý Nhã Kỳ) trong tháng 5, một lần nữa bộc lộ ra những điểm yếu chí mạng của các phim "bom tấn" Việt trên thị trường.
Bi kịch chẳng thể ngờ tới
Với một thị trường vẫn chưa định hình rõ ràng về thị hiếu phim sản xuất trong nước, bất cứ tác phẩm nào làm với khoản kinh phí tầm 25 tỷ đồng trở lên đều là canh bạc rủi ro. Để hòa vốn, nhà sản xuất (NSX) bắt buộc phải đạt doanh thu thấp nhất vào khoảng 55 tỷ đồng. Lý do là số tiền phải chi trả cho hệ thống rạp chiếu cũng như các công tác phát hành, marketing, PR… đã ngốn không dưới 30 tỷ đồng.
Doanh thu quá thấp - một tỷ đồng - củaKẻ thứ batrước hết do những yếu tố khách quan như phim đã cũ trong mắt khán giả vì quay từ năm 2018, quá trình làm phim bị dở dang vì ngừng nhiều lần do thiếu tiền đến khi NSX Lý Nhã Kỳ bỏ tiền ra mua lại bộ phim, rồi tiếp tục hoàn thiện tác phẩm để ra mắt vào giữa tháng 5.
Trong thực tế, kinh phí sản xuất phim này chỉ khoảng 20 tỷ đồng trở lại, phần phát sinh thêm nằm ngoài trù liệu của nhà sản xuất. NSX Lý Nhã Kỳ chắc chắc không thừa tự tin để đặt mục tiêu phim kiếm được hơn 70 tỷ đồng, giúp cô có thể hòa vốn. Biết trước sẽ lỗ, song chỉ thu lại khoảng một tỷ đồng tiền vé sau 2 tuần ra rạp là điều nằm ngoài sức tưởng tượng của ê-kíp.
Chịu thiệt hại nặng nề hơn cả Kẻ thứ bachính là 578: Phát đạn của kẻ điênmới ra mắt khán giả vào ngày 20/5. Theo thống kê từ Box Office Việt Nam- đơn vị quan sát phòng vé độc lập - phim thu khoảng 3 tỷ đồng sau gần một tuần trình chiếu.
Với con số kể trên, NSX của bộ phim có thể mất trắng luôn khoản tiền đầu tư 60 tỷ đồng cho phim. Trong 2 năm 2021 và 2022 (cho đến thời điểm này), chỉ có duy nhất 2 bom tấn nước ngoài là Spider-Man: No Way Homevà Doctor Strange in the Multiverse of Madnessvượt mốc trên 100 tỷ đồng doanh thu phòng vé tại Việt Nam.
Trong đó, Doctor Strange in the Multiverse of Madnessđang tiến đến mốc 200 tỷ đồng. Thiết nghĩ, NSX của 578: Phát đạn của kẻ điêndự liệu được việc bộ phim của họ sẽ lỗ, nhưng việc mất trắng khoản tiền sản xuất là bi kịch chẳng ngờ tới.
Trở lại vào đầu năm 2021, bộ phim Sám hối của với kịch bản dễ dãi, năng lực diễn xuất hạn chế từ dàn cast, cũng chỉ thu về khoảng 2 tỷ đồng tiền vé so với khoản chi 50 tỷ đồng bỏ ra làm phim.
Nếu không tính những trở ngại mà đại dịch Covid-19 ảnh hưởng đến khán giả ra rạp, thì tỷ lệ các phim có kinh phí sản xuất tầm 25 tỷ đồng trở lên ở Việt Nam đạt điểm hòa vốn hoặc thắng về doanh thu vẫn là quá ít ỏi so với những phim lỗ nặng nề.
Lỗ hổng về cảm xúc
Xem 578: Phát đạn của kẻ điên, một bộ phận khán giả có thể không cảm thấy tiếc tiền vé bỏ ra vì sự nỗ lực của ê-kíp trong việc mang lại cho khán giả những pha hành động chân thực. Kèm với đó là những khung hình của núi rừng Tây Bắc. Tuy nhiên, chừng ấy là không đủ để số đông khán giả hài lòng và lan tỏa sự hào hứng về bộ phim.
Đạo diễn Lương Đình Dũng đã ôm đồm không cần thiết với nhiệm vụ biên kịch 578: Phát đạn của kẻ điên.Sự chủ quan trong việc tạo ra một câu chuyện không đủ sự liền mạch, tính cách các nhân vật hời hợt cũng như lời thoại nhiều chỗ rất ngô nghê… đã khiến bộ phim mất đi những giá trị quan trọng nhất của kịch bản - nền tảng tạo dựng nên sức hấp dẫn cho tác phẩm.
Diễn xuất của các diễn viên đều có vấn đề, cách kể rối rắm khiến phim bị mất điểm nghiêm trọng, dù phần hình ảnh và hành động có ổn đến bao nhiêu.
Giống diễn viên Việt kiều Alexandre Nguyễn trong phim 578: Phát đạn của kẻ điên, sự góp mặt của Han Jae Suk trong bộ phim Kẻ thứ bakhông thể vực dậy được bộ phim dù họ đã cố gắng. Khi mà diễn viên phải chấp nhận phần lồng tiếng để đảm bảo khán giả nghe rõ tiếng Việt, sự lệch pha giữa biểu cảm gương mặt và thoại càng lúc càng bị kéo ra xa. Từ đó dẫn đến cảm xúc của khán giả cứ thế hẫng đi.
Thật sự đã qua rồi thời mời một diễn viên nổi tiếng của nước ngoài tham gia vào dự án phim Việt, để hy vọng tạo sự chú ý và lôi kéo khán giả đến rạp. Sự thành công của các phim Việt về doanh thu, đa phần đều nhờ vào hiệu ứng truyền miệng.
Khán giả khi rời rạp sẽ rất phấn khích chia sẻ về bộ phim trên mạng xã hội hoặc nhắn nhủ bạn bè, người thân đi xem sẽ khiến bộ phim bán được vé. Không có được lợi thế này, mỗi khán giả sau khi rời rạp dĩ nhiên sẽ “mất hút”.
Thậm chí khán giả có khi còn truyền đi “năng lượng tiêu cực”, như trường hợp gần đây của Chuyện ma gần nhàđã mắc phải. Vì sự khó hiểu của nội dung dẫn đến số suất chiếu và doanh thu đang tăng dựng đứng của phim đã bị tụt xuống một cách đột ngột.
Cũng như khán giả mê phim trên thế giới, người xem Việt Nam ngày càng thích sự cầu toàn đối với một tác phẩm ra rạp. Tuy nhiên, với phim Việt, khán giả lắm khi không đòi hỏi quá nhiều, cái họ cần duy nhất là chạm tới cảm xúc. Tiếc là những phim có kinh phí sản xuất lớn như 578: Phát đạn của kẻ điên, Kẻ thứ ba… không thể làm được điều đó dù số tiền bỏ ra để đầu tư quá lớn.
Rạp phim lại bước vào mùa thấp điểm
Suốt khoảng thời gian vừa qua là thời điểm mùa thi của các cấp diễn ra sôi nổi. Phụ huynh, học sinh, giáo viên đang quay cuồng trong guồng học hành và thi cử tạo ra một tình huống khách quan khiến tỷ lệ khán giả ra rạp bị sụt giảm nghiêm trọng.
Bằng chứng rõ nét nhất là bộ phim Doctor Strange in the Multiverse of Madnesschỉ mất 5 ngày để đạt 100 tỷ đồng tiền vé kể từ khi ra rạp chính thức. Dẫu vậy, đến nay sau hơn 20 ngày, phim vẫn chưa thể chạm đến mốc 200 tỷ đồng. Trong khi, rất may mắn ra rạp "một mình một chợ" vào dịp 30/4, phim Nghề siêu dễ mới có thể kiếm được 70 tỷ đồng, bất chấp bản Việt hóa chỉ là "vịt con xấu xí" so với "Thiên Nga lộng lẫy" của bản phim Hàn - Nghề siêu khó.
 |
Phim đầu tư hàng chục tỷ đồng ở Việt Nam khá bấp bênh khi ra rạp. Ảnh: ĐPCC. |
Ở Việt Nam, dựa vào tên tuổi của một hai diễn viên để hy vọng phim thu hút khán giả, thật sự vẫn rất bấp bênh. Thế nhưng tìm một dàn diễn viên tên tuổi kiểu như Nghề siêu dễvới Kiều Minh Tuấn, Thu Trang, Tiến Luật, Hứa Vĩ Văn, Quang Tuấn, Thanh Mỹ, Huỳnh Phương… cộng với một kịch bản hay có sẵn đem đi Việt hóa, thì khả năng thành công về lợi nhuận chắc chắn cao.
Phim hay kiếm tiền đã khó vào mùa này, huống hồ gì những phim như 578: Phát đạn của kẻ điên, Kẻ thứ ba… không có đủ cơ sở vững chắc về câu chuyện phim lẫn các diễn viên tham gia, khả năng thất bại phòng vé là điều có thể dự báo trước được.
(Nguyễn Phong Việt - Theo Zing)
"> Phim Việt đầu tư 33 tỷ đồng, thu được 1 tỷ: Lỗ ngoài sức tưởng tượng